Ψωμί, λάδι και ζάχαρη

 

Μεγάλωσα στη Λευκάδα, μια μικρή επαρχιακή πόλη, όπου τα στενά σοκάκια της πλημμύριζαν φωνές παιδιών που έπαιζαν και έτρεχαν προστατευμένα απο την ομοιογένεια της κοινωνίας αλλά και την απλοχεριά των μεγάλων ανθρώπων.

Μεγάλωσα χτίζοντας ένα κόσμο δικό μου, καταδικό μου που τον περιφρουρούσαν η μοναδική οικογένειά μου και οι παιδικοί φίλοι μου, κυρίως τα παιδιά της γειτονιάς. Τα κρυφτά, τα κυνηγητά, τα ξυλάκια, ο χάρακας, το σκοινάκι κι αργότερα οι ρακέτες ήταν τα παιχνίδια που συνέθεταν την καθημερινότητά μας, μια καθημερινότητα απαλλαγμένη απο σκοτούρες και κάθε λογής αγωνίες. Η ισότητα ανάμεσά στα παιδιά ήταν το κύριο χαρακτηριστικό της μεσαίας μας τάξης, που ήταν τακτοποιημένη σε σπίτια καθαρά και ιδιόκτητα με μητέρες κυρίως νοικοκυρές. Ελάχιστες γυναίκες στη Λευκάδα εργάζονταν εκτός σπιτιού εκείνα τα υπέροχα χρόνια των αψεγάδιαστων οριζόντων.

Στο μυαλό μου τριγυρνάνε οι μέρες εκείνες που ήταν πασπαλισμένες με αθωότητα αλλά και με κάθε λογής κολατσιά, που καθόρισαν το πλαίσιο της ανάπτυξής μας σε εποχές όταν δεν είχαν κυκλοφορήσει ακόμη τα ξενόφερτα πατατάκια ή τα γαριδάκια των διαφόρων γέυσεων, με κόκκινο πιπέρι, με γεύση πίτσας και άλλα εξωτικά εφευρήματα.

Τα αγαπημένα κολατσιά μας είχαν βάση το ψωμί. Ναι το ψωμί ήταν το κύριο συστατικό του χορτάσματος της πείνας μας μετά απο τα τρεχαλητά και τα παιχνίδια. Το ψωμί, που είχε λείψει απο τη γενιά των γονιών μας λόγω της ανέχειας του Β Παγκοσμίου Πολέμου κυκλοφορούσε πάντα άφθονο, φρέσκο και χορταστικό σε κάθε σπιτικό.

Το καλοκαίρι μετά το μπάνιο στη θάλασσα μια φέτα με λάδι απο τους ελαιώνες της Λευκάδας και φρέσκια ντομάτα λυωμένη στην επιφάνεια, με λίγο χοντρό αλάτι απο τις Αλυκές, ήταν το αγαπημένο προδόρπιο του μεσημεριανού. Θυμάμαι τη φρέσκια μυρωδιά της ολόγλυκης ντομάτας με τους δεκάδες κόκκους της να τρυπάει στα ρουθούνια μου και να μας κατακλύζει με την αληθινότητά της. Θυμάμαι την πρώτη μπουκιά που δεν προλάβαινα να τη μασήσω καθώς εύρισκε τρόπο να γλυστρήσει στον γεμάτο προσμονή ουρανίσκο. Η γειτονιά πλημμύριζε κόκκινο, καθώς οι παιδικές φατσούλες ορμούσαν στις ολόφρεσκιες φέτες του ψωμιού με τη ντομάτα.

Το απόγευμα μετά τη μεσημεριανή σιέστα κι ενώ ο ήλιος είχε αρχίσει να αναχωρεί, βγαίναμε σαν τρελόπαιδα πάλι στο σοκάκι. Κι ενώ βρισκόμασταν μέσα στην παραφορά του παιχνιδιού, ξαφνικά σα συνεννοημένα όλα σταματούσαμε και τρέχαμε μέσα στα σπίτια σαν κουρδισμένα ζητώντας απο τις μαμάδες  «ψωμί, λάδι και ζάχαρη». Εδώ η μαμά άλειφε μια φέτα ψωμιού με λάδι και σκορπούσε πάνω της χοντρή λευκή ζάχαρη, προσφέροντας μια επιδορπιακή ανάσχεση της πείνας μας.Οι χοντροί διάφανοι κρύσταλλοι της ζάχαρης που ερχόταν απο τα ζαχαροκάλαμα της Αφρικής προκαλούσαν πραγματική ηδονή στην παιδική μας σχεδόν παρθένα γεύση.

Απο τις ωραιότερες στιγμές των προδορπίων ήταν το ψωμί λάδι και ρίγανη. Ε! Ναι η μαμά άπλωνε το λάδι ώσπου να το βυθιστεί σε κάθε μόριο του ψωμιού κι απο πάνω σκορπούσε χοντρό αλάτι απο τις Αλυκές. Κι ύστερα το πασπάλιζε με ρίγανη, αυτή τη μαγική ρίγανη που προερχόταν απο τους λόφους του νησιού ή απο επο εκείνους αντίπερα της Αιτωλοακαρνανίας...Και μοσχοβολούσε ολάκερη η γειτονιά απο αυτό το άρωμα που παρέπεμπε στο χωριό του πατέρα.

Τις ωραιότερες φέτες ψωμιού τις είχε πάντα ο Λάκης, ο Λάκης της κυρά-Λόπης. Γιατί η μητέρα του , η σεβαστικότερη νοικοκυρά της γειτονιάς, δεν αγόραζε έτοιμο ψωμί αλλά το ζύμωνε η ίδια και το έψηνε στον ιδιόκτητο φούρνο του χωριού . Και έφερνε τα καρβέλια κάθε εβδομάδα αναδεικνύοντας την αυθεντικότητα του αληθινού ψωμιού και της απόλυτης νοικοκυροσύνης, που δεν συμβιβαζόταν με τα έτοιμα λευκά ψωμιά των φούρνων.

Τα καλοκαίρια της χαράς, του παιγνιδιού, της ξεγνοισιάς, τα καλοκαίρια στη Λευκάδα σημαδεύτηκαν με τις πασαλειμμένες φέτες του ψωμιού. Κι ύστερα όλα έσβησαν, ξεχάστηκαν , χάθηκαν μέσα στη λήθη των συσκευασμένων προϊόντων που αγοράζαμε απ΄το περίπτερο...

Ιουστίνη Φραγκούλη

Η φαυλοκρατία στο υπουργείο τύπου!

Η χώρα είναι στην καταστροφή, τα κόμματα σκοτώνονται να μην ψηφίσουν το προαπαιτούμενο νομοσχέδιο για τις περικοπές στα αγροτικά προνόμια... Τα πάντα βρίσκονται στον αέρα, κι όμως υπάρχει θράσος εκ μέρους της κυβέρνησης για διορισμούς ημετέρων και κατάργηση κρίσιμων γραφείων τύπου του εξωτερικού.

Αφού το εθνικό πρακτορείο ΑΠΕ-ΜΠΕ απέλυσε τους ανταποκριτές της ομογένειας (Αυστραλίας και Καναδά), η κυβέρνηση με το νέο της νομοσχέδιο έρχεται να καταργήσει και τα γραφεία τύπου στις δύο χώρες της μεγάλης Διασποράς, αφήνοντας ακάλυπτη την εικόνα της χώρα στους δυτικούς συμμάχους των μεγάλων μεταναστεύσεων.

Και βεβαίως,  σε ένα σκανδαλώδες κομματικό πυρετό, το υπουργείο τύπου ανακαλεί 16 προϊσταμένους από τα γραφεία τύπου του εξωτερικού για να τοποθετήσει εκεί "τα ημέτερα παιδιά".
Παραθέτω την καταγγελία της Νέας Δημοκρατίας, που ακολουθούσε το καθεστώς της ευνοιοκρατίας, αλλά όχι τόσο εξώφθαλμα προκλητικά.

Σφοδρή επίθεση στον υπουργό Επικρατείας Νίκο Παππά και στον γ.γ. Επικοινωνίας και Ενημέρωσης Λευτέρη Κρέτσο εξαπολύει η ΝΔ και συγκεκριμένα η γραμματεία Πολιτικής Τεκμηρίωσης και Ενημέρωσης για τη στελέχωση των γραφείων τύπου του εξωτερικού.
 
«Λεφτά υπάρχουν για τους ημέτερους, αλλά όχι για τα εθνικά συμφέροντα. Να πληρώσουν τον λογαριασμό από την τσέπη τους οι κ.κ. Παππάς και Κρέτσος. Προκλητική ενέργεια την ώρα που φέρνουν τρίτο μνημόνιο, με μεγάλο κόστος για την ελληνική κοινωνία και τον αγροτικό κόσμο» σημειώνεται σε non paper της ΝΔ που υποστηρίζει ότι στη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας λεφτά υπάρχουν και μάλιστα μοιράζονται όχι με βάση τις ανάγκες της χώρας, αλλά με βάση έναν αλλοπρόσαλλο, όσον αφορά στους ευρωπαϊκούς και διεθνείς συσχετισμούς, πελατειακού τύπου σχεδιασμό.
 
Σύμφωνα με τη ΝΔ η κυβέρνηση, σε ένα ακόμη ρεσιτάλ ανικανότητας και φαυλότητας -  επικαλούμενη μάλιστα την. «ανάγκη περικοπών δαπανών, τη δημοσιονομική εξυγίανση και τον εξορθολογισμό των δαπανών του δημοσίου» - αναστέλλει τη λειτουργία δέκα (στην ουσία ένδεκα) γραφείων Τύπου του εξωτερικού. Παράλληλα, υπογραμμίζεται ότι την ίδια ώρα προκαλεί πολλαπλάσια έξοδα, προκηρύσσοντας 36 θέσεις εξωτερικού και επιβαρύνοντας τους Έλληνες φορολογουμένους με σκανδαλώδη τρόπο που έρχεται σε ευθεία αντίθεση με το εθνικό και το δημόσιο συμφέρον.

Κατά την ΝΔ, με αιφνιδιαστική απόφαση του υπουργού Επικρατείας κ. Παππά, που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στις 17 Ιουλίου, αναστέλλεται η λειτουργία δέκα γραφείων Τύπου εξωτερικού: Βαρσοβία, Βουδαπέστη, Βουκουρέστι, Δουβλίνο, Κοπεγχάγη, Οτάβα, Σαγκάη, Σίδνεϋ, Χάγη από την 1^η Οκτωβρίου 2015 και Ελσίνκι από την 1^η Αυγούστου 2015. Παράλληλα, επιστρέφει ο αποσπασμένος στη Φρανκφούρτη σύμβουλος επικοινωνίας.

-Την ίδια ώρα ωστόσο, στις 15 και στις 16 Ιουλίου, προκηρύχθηκαν 36 θέσεις εξωτερικού και μάλιστα με ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα πέντε θερινών ημερών. Από αυτούς, μόνο οι 7 ή 8 έχουν, βάσει νόμου, υποχρέωση επιστροφής στην υπηρεσία. Οι υπόλοιποι αντικαθίστανται πρόωρα, ώστε να τοποθετηθούν εκεί πρόσωπα της αρεσκείας της κυβέρνησης και του γενικού γραμματέα, επιβαρύνοντας τον προϋπολογισμό της Γραμματείας με ιλιγγιώδη ποσά για έξοδα πρώτης εγκατάστασης. Σημειώνεται ότι το επίδομα πρώτης εγκατάστασης ισούται με ένα μηνιαίο επίδομα υπηρεσίας στην αλλοδαπή χωρίς τις προσαυξήσεις στεγαστικού επιδόματος, ενώ πρέπει να συνυπολογιστούν και τα επιδόματα οικοσκευής. Αυτό σημαίνει ότι σχεδόν 30 άτομα μετακινούνται στο εξωτερικό με έξοδα των Ελλήνων φορολογουμένων, χωρίς αυτό να απαιτείται αυτή την κρίσιμη ώρα.:

Συγκεκριμένα προκηρύσσονται:

-16 θέσεις προϊσταμένων σε Άγκυρα, Βερολίνο, Βιέννη, Λευκωσία, Λισαβόνα, Λονδίνο, Μαδρίτη, Νέα Υόρκη, Ουάσιγκτον, Παρίσι, Πεκίνο, Σκόπια, Σόφια, Στοκχόλμη, Τελ Αβίβ, Τίρανα.

-9 θέσεις συμβούλων και γραμματέων επικοινωνίας σε Βερολίνο, Βρυξέλλες (2 θέσεις), Κωνσταντινούπολη, Μόσχα (2 θέσεις), Νέας Υόρκη, Ουάσιγκτον, Λευκωσία, Παρίσι και Βιέννη.

-4 θέσεις δημοσιογράφων σε Βελιγράδι, Τίρανα, Στοκχόλμη και Λευκωσία

-6 θέσεις κλάδου διοικητικών σε Βερολίνο, Βρυξέλλες, Στρασβούργο, Μόσχα, Βελιγράδι και Παρίσι.

Έτσι, την ώρα που καταργεί σημαντικά γραφεία Τύπου, ο κ. Παππάς ενισχύει άλλα γραφεία, χωρίς συγκεκριμένη αιτιολόγηση όσον αφορά στις ανάγκες της χώρας.

Κρίνει δηλαδή ο κ. Παππάς ότι είναι άχρηστο το γραφείο Τύπου στο Ελσίνκι, πρωτεύουσα της Φινλανδίας, από όπου κατάγεται ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Γιέρκι Κατάινεν, αρμόδιος για θέματα Απασχόλησης, Ανάπτυξης, Επενδύσεων και Ανταγωνιστικότητας, και ενώ είναι γνωστά τα θέματα και οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει η Ελλάδα στη χώρα αυτή.

Κρίνει επίσης ότι στη Φρανκφούρτη, όπου έχει την έδρα της η ΕΚΤ, δεν απαιτείται η επί τόπου παρακολούθηση των σχετικών με τη χώρα θεμάτων.

Κρίνει επίσης ότι η Χάγη, πρωτεύουσα της Ολλανδίας, όπου υπουργός των Οικονομικών είναι ο κ. Ντάισελμπλουμ και από όπου κατάγεται ο πρώτος τη τάξει αντιπρόεδρος της Κομισιόν και πρώην υπουργός των Εξωτερικών της χώρας Φρανς Τίμερμανς, δεν χρειάζεται να διαθέτει γραφείο Τύπου.

Ούτε και η Βαρσοβία, πρωτεύουσα της Πολωνίας, από όπου κατάγεται ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου κ. Τουσκ και Επίτροπος είναι η Ελιζαμπέτα Μπιενκόβσκα, αρμόδια Εσωτερικής Αγοράς, Βιομηχανίας, Επιχειρηματικότητας και ΜΜΕ.

Ούτε και το Δουβλίνο, πρωτεύουσα της Ιρλανδίας, χώρας που έχει περάσει από Μνημόνιο και ο Επίτροπος Φιλ Χόγκαν είναι αρμόδιος για τη Γεωργία και την Αγροτική Ανάπτυξη.

Ούτε και η Κοπεγχάγη, πρωτεύουσα της Δανίας, στη φιλική διάθεση της οποίας στηριζόμαστε και έχουμε την υποχρέωση να ενισχύουμε, με την Μαργκρέτε Βεστάγκερ να είναι Επίτροπος Ανταγωνισμού.

Ούτε η Βουδαπέστη, πρωτεύουσα της Ουγγαρίας, με τα γνωστά θέματα όσον αφορά στη μετανάστευση, τις σχέσεις με τη Ρωσία, τους αγωγούς και άλλα που παρέλκει να αναφέρουμε αυτή την περίοδο.

Ούτε το Βουκουρέστι, πρωτεύουσα της Ρουμανίας, χώρας - μέλους της ΕΕ, που θα αναλάβει την προεδρία τον Ιούλιο του 2019 και που κράτησε σθεναρή στάση υπέρ της ευρωπαϊκής πορείας της χώρας μας, ενώ Ρουμάνα είναι η Επίτροπος Περιφερειακής Πολιτικής Κορίνα Κρετού.

Και βέβαια, ούτε η Σαγκάη, μεγαλύτερη πόλη και λιμάνι της Κίνας, ούτε η Οτάβα και το Σίδνεϋ, όπου ανθεί η ομογένεια - εκτός και αν ο κ. Παππάς θεωρεί ότι τα θέματα στην Αυστραλία τα έχει επαρκώς λύσει ο. κ. Βαρουφάκης!

Τέλος, σημειώστε ότι μέχρι να γίνουν οι μετακινήσεις, κινδύνευσε να μείνει χωρίς γραφείο Τύπου και η Λισαβόνα, όπου τελικά θα παραμείνει στη θέση του ο υπεύθυνος του γραφείου Τύπου έως τις εκλογές!

«Αντί όλων αυτών, κρίνεται σκόπιμο να διογκωθούν τα γραφεία της Μόσχας (προς δόξαν του κ. Λαφαζάνη), της Λευκωσίας (ένα από τα πιο εύκολα «πόστα») και βέβαια αυτά όλων των κοσμοπολίτικων πρωτευουσών. Αν ο υπουργός κ. Παππάς και ο γενικός γραμματέας κ. Κρέτσος θέλουν να εξυπηρετήσουν τους φίλους τους, τους καλούμε να το κάνουν πληρώνοντας οι ίδιοι τον λογαριασμό! Από την τσέπη τους!» αναφέρει η ΝΔ.

__._,_.___

Ο μπαρμπα Σπύρος και το ραντεβού με το καρπούζι…

Χθες έφυγε απο τη ζωή αθόρυβα όπως τη ζούσε ένας ακόμη άνθρωπος, που σημάδεψε την παιδική μας ύπαρξη. Ο μπάρμπας Σπύρος Κολυβάς, ο άντρας της αδελφής του πατέρα μας, της Χρυσαυγής, που ζούσε με την οικογένειά του στη γραφική Βασιλική και δη στα Κολυβάτα.

Τον θυμάμαι όταν ήρθε γαμπρός στο παλιό σπίτι μας στη Λευκάδα,ένας ευγενικός κύριος που θα παντρευόταν τη λατρευτή αδελφή του πατέρα. Σεμνός με ένα φόβο θαρρείς για το φώς , έκρυβε τη ματιά του και το βλέμμα του, κοιτώντας πάντα κάτω.  

Θυμάμαι που πήγαμε στο χρυσοχοείο και αγόρασε για την αρραβωνιαστικιά του ένα ζευγάρι υπέροχα μακριά σκουλαρίκια, ένα μενταγιόν με το ελάφι της Ρόδου και το δαχτυλίδι, σαϊτα με χρωματιστή πέτρα, αν δεν με απατά η μνήμη μου. Μικρό κοριτσάκι τότε, θαύμασα τα ωραία χρυσαφικά της νύφης αλλά και την ευγένεια του αρραβωνιαστικού που δεν της έφερε καμιά αντίρρηση , απλώς την κοίταζε με θαυμασμό.

Στις φωτογραφίες του γάμου τους  με βλέπω παρανυφάκι, αν και δεν θυμάμαι ακριβώς το γάμο. Ισως γιατί άλλες φρεσκότερες μνήμες κάλυψαν εκείνη τη σπουδαία μέρα στη ζωή της θειάς Χρυσαυγής και του μπάρμπα-Σπύρου.

Ο μπάρμπας ο Σπύρος, λοιπόν, ήταν γεωργός και καλλιεργούσε τα εύφορα κτήματά του στον κάμπο της Βασιλικής, παράγοντας λάδι και οπωροκηπευτικά. Ερχόταν κάθε εβδομάδα φορτωμένος με καλάθια γεμάτα απο τα καλούδια του, παίρνοντας το λεωφορείο απο τη Βασιλική που τότε έκανε δυό ώρες να φτάσει στη Λευκάδα. Τα σταφύλια της παραγωγής του, οι ντομάτες και τα καρπούζια του έμειναν στην ιστορία των γευστικών αναμνήσεων της παιδικής μας ηλικίας.

Ο μπάρμπας Σπυρος ήταν γεωργός αλλά είχε μια έμφυτη ευγένεια αστού, σα να μην ταίριαζε στα χώματα της καλλιέργειας. Σα να τάχθηκε εκεί στον κάμπο της Βασιλικής απο υποχρέωση προς τα πατρογονικά κεκτημένα και πάντα ονειρευόταν την πόλη ή μάλλον το μακρύ ορίζοντα της θάλασσας. Αλλά όχι, έμεινε στο ραντεβού με τα οργώματα και τη σπορά, στο ραντεβού με τη γή του, αμέτοχος πολλές φορές στο γίγνεσθαι του μικρού του τόπου.

Ο μπαρμπας- Σπύρος ήταν αγαπημένος μου γιατί πρόσεχε, λάτρευε και περιποιόταν τη θεία Χρυσαυγή με πραγματική αφοσίωση. Την άκουγε πάντοτε με θαυμασμό κι έτρεχε να ικανοποιήσει όλες τις μικρές και μεγάλες ανάγκες της. Ηταν ένας καλοπροαίρετος σύζυγος κι ένας αγαπητός πατέρας στα παιδιά του.

Εγώ περνούσα πολλά καλοκαίρια στη Βασιλική, μένοντας όμως στην αδελφή της μητέρας μου, τη θειά Φροσύνη. Αλλά όταν πήγαινα στα Κολυβάτα να δώ την οικογένεια της θειάς Χρυσυαγής, το τραπέζι ήταν στρωμένο με όλα τα  θαύματα της μαγειρικής της δεινότητας και όλα τα φρούτα απο τον κήπο του μπάρμπα-Σπύρου.

Πιότερο μου άρεσε το καρπούζι του. Ηταν ολοκόκκινο, δροσερό και γλυκό. Ούτε ένα καρπούζι του μπάρμπα –Σπύρου δεν ήταν κούφιο ή άνοστο. Τα  καρπούζια της παραγωγής του έμειναν αλώβητα απο το χρόνο και τα χημικά της εποχής μας. Ηταν ζουμερά με τους μαύρους κόκκους να τα στολίζουν.

Τα τελευταία χρόνια που πήγαινα στη Λευκάδα περί τα τέλη Αυγούστου ο μπάρμπας Σπύρος μου κρατούσε μερικά όψιμα καρπούζια. Του άρεσε να με βλέπει να χώνομαι στις δροσερές φέτες με τον ενθουσιασμο του μικρού κοριτσιού. Του άρεσε να λέω χίλια δυό θαυμαστικά λόγια για την παραγωγή του, που δεν υποχώρησε ποτέ σε ποιότητα και γλύκα κι ας περάσαν τόσα και τόσα χρόνια...

Φέτος, τον επισκεφθήκαμε τον Ιούνιο, όταν πιά είχε διαγνωσθει με ανίατη ασθένεια. Ηταν ξαπλωμένος στο κρεβάτι του, ήρεμος και παραδομένος θαρρείς στο αναποδραστο τέλος. Του είπα να με περιμένει με το καρπούζι μας. Ναι, με διαβεβαίωσε είχε φυτέψει τα όψιμα, ναι... Αλλά διέκρινα ότι αυτό ήταν το πρώτο μικρό ψέμμα της ζωής του. Ενα ψέμμα σχεδόν αναπόφευκτο.

Αυτό τον Αύγουστο το καρπούζι του μπάρμπα Σπύρου θα είναι εκεί στη Βασιλική πάνω στο τραπέζι στο δικό μας ιδιότυπο ραντεβού. Θα δοκιμάσω την πλούσια σκούρα ρόζ σάρκα του με τους ολόμαυρους μεγάλους κόκκους. Αλλά ο μπαρμπα-Σπύρος θα έχει μετοικήσει στη γειτονιά του ουρανού σμίγοντας με τους άλλους αγαπημένους μας.

Κάθε φορά που θα μυρίζω καρπούζι εδώ, εκεί, αλλού, θα τον θυμάμαι για το λεπτό του χαρακτήρα, την ευγένειά του και τη διακριτική του στάση απέναντι στη ζωή. Πάντα όρθιο κι ας καθόμασταν όλοι στις καρέκλες, πάντα με το βλέμμα σκυμμένο στη γή που δεν αγάπησε!

Καλό ταξίδι εκεί στους ουρανούς!