Μια καινοτομία στη βιβλιοθήκη των Ελλήνων
Της Ιουστίνης Φραγκούλη-Αργύρη
Πώς Βλέπω Μια Ταινία
(Σπουδή στην Τέχνη του Κινηματογράφου)
Του Κωνσταντίνου Σάντα
Μετάφραση: Μαρίνα Τουλγαρίδου
Σειρά Η Ελληνική Σκέψη της Διασποράς
Επιμέλεια: Δρ. Παρασκευή Κοψιδά-Βρεττού
Εκδόσεις Γρηγόρη
Η Ελληνική Σκέψη της Διασποράς είναι μια νέα σειρά που ξεκίνησε στον εκδοτικό οίκο «Γρηγόρης» απο την άφατη αγάπη μιας γυναίκας να αναδαψιλεύει τα κείμενα του κόσμου απο τη μικρή γεωγραφική γωνιά της αναζήτησής της, τη Λευκάδα. Η δρ. Παρασκευή Κοψιδά-Βρεττού με σεμνή αλλά ευρυμεγέθη πορεία στην έρευνα της τοπικής λογοτεχνίας των Λευκαδίων αποδεικνύει τον κοσμοπολιτισμό της επιλέγοντας να τροχιοδρομήσει στην ελληνική βιβλιοπαραγωγή επιστημονικές μελέτες Ελλήνων ακαδημαϊκών, που μπορούν να συγκινήσουν τον καθημερινό αναγνώστη προσφέροντάς του περιπλανήσεις σε κόσμους μυστικούς, ανακαλυφθέντες όμως απο Ελληνες εξερευνητές του λόγου και της τέχνης.
Ετσι η δρ.Κοψιδά-Βρεττού εγκαινιάζει τούτη τη σειρά με το έργο «Πώς Βλέπω Μια Ταινία» του Κωνσταντίνου Σάντα, ο οποίος προσεγγίζει την κινηματογραφική τέχνη μέσα απο διάφορες παραμέτρους: θεωρητικές, αισθητικές, φιλοσοφικές,ιδεολογικές, τεχνικές. Πρόκειται για ένα θεωρητικό οδηγό περί της γένεσης ενός φίλμ ως μορφής τέχνης, για τα κινηματογραφικά είδη, τις κινηματογραφικές τεχνικές και την ιδιαίτερη κινηματογραφική γλώσσα.
Είναι μια ανατομία στην τέχνη του κινηματογράφου σε αναφορά με τη λογοτεχνία, την ιστορία, την κοινωνιολογική ανάγνωση , την τεχνολογία, την πολλαπλότητα και την συνθετότητα της πρόσληψής του απο το κοινό, τη διαδρασή του με τις άλλες τέχνες, την αδάλειπτη διαλεκτική του με τη φαντασία και την πραγματικότητα.
Ταυτόχρονα, στο κάθε κεφάλαιο περιλαμβάνεται μετά την επεξεργασία των επιμέρους ενοτήτων, επιλεκτικός βιβλιογραφικός οδηγός και σχετικές διαδικτυακές διευθύνσεις , προτεινόμενες ταινίες για μελέτη και ένα πλούσιο φωτογραφικό υλικό , διαφωτιστικά σχολιασμένο καθώς και δειγματική σειρά μαθημάτων πάνω σε κλασικές και διεθνείς ταινίες της παγκόσμιας κινηματογραφικής σκηνής.
Ποιός είναι όμως ο Κωσνταντίνος Σάντας; Γεννήθηκε, μεγάλωσε και αποφοίτησε απο το γυμνάσιο Λευκάδας. Πήγε για σπουδές στις ΗΠΑ όπου πήρε διδακτορικό στην αγγλική λογοτεχνία και τη λογοτεχνική κριτική. Δίδαξε ως ακαδημαϊκός σε διάφορα πανεπιστήμια της Αμερικής, ενώ έλαβε αρκετές διακρίσεις κατά τη διάρκεια της καριέρας του. Πολυγραφότατος και πολυπράγμων, έχει δημοσιεύσει μελέτες και επιστημονικά άρθρα στη ελληνική (Νέα Εστία) ενώ μετέφρασε στην αγγλική έργα Ελλήνων ποιητών και συγγραφέων. Απο τη δεκαετία του 90 το ενδιαφέρον του στράφηκε στην τέχνη του κινηματογράφου, την οποία σπούδασε σε διάφορα πανεπιστήμια στην Καλιφόρνια. Σήμερα είναι ομότιμος καθηγητής της λογοτεχνίας και ασχολείται με την προώθηση της έρευνας στο χώρο του κινηματογράφου.
«Πώς βλέπω μια ταινία;», αναφέρει στο εισαγωγικό του σημέιωμα ο συγγραφέας: «Αυτή η ερώτηση έχει πολυάριθμες πιθανές απαντήσεις. Η πρώτη είναι : την προσεγγίζω όπως θέλω. Ο,τιδήποτε σκέφτομαι όταν βλέπω την ταινία, ο,τιδήποτε αισθάνομαι, όποια κι αν είναι τα μηνύματα που παίρνω απ΄αυτην αφού τη δώ -αυτά όλα αποτελούν την προσωπική μου αντίδραση, τη μοναδική αντίδραση στην οποία πστεύω. Αυτό που βλέπω είναι αυτό που πιστεύω πως είναι αλήθεια. Οι δικές μου εντυπώσεις είναι έγκυρες, αυτές έχουν νόημα για μένα.Αν αντιδρούσα με οποιαδήποτε άλλο τρόπο θα πρόδιδα τα ίδια τα προσωπικά μου αισθήματα, τα συναισθήματα και τις σκέψεις μου».
Ο Κωνσταντίνος Σάντας μέσα απο το εν λόγω βιβλίο του απαντάει στην πολυφασικότητα της κινηματογραφικής τέχνης, στην πολυεπίδη διάδραση μιας ταινίας τόσο σε ατομικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο κριτικής. Μπαίνει στα διάφορα μνημειώδη κινηματογραφκά έργα επιχειρώντας εγκάρσια τομή με τρόπο μαγευτικό και πολυδαίδαλο. Το βιβλίο του «Πώς Βλέπω μια Ταινία» είναι μια πραγματική σπουδή στην τέχνη του κινηματογράφου, ενδιαφέρουσα για τους επαϊοντες αλλά και μια αναγνωστική περιπέτεια εμπλουτισμού για τους απλούς θεατές της 7η Τέχνης.
Η δρ. Παρασκευή Κοψιδά-Βρεττού επέλεξε να ανοίξει τη σειρά της «Ελληνικής Σκέψης της Δασποράς» με ένα βιβλίο που προσθέτει στην εμπειρία του γνωσιολογικού αντικειμένου «κινηματογράφος» την επιστημονική τεκμηρίωση σε απλή καθημερινή φόρμα. Οσο για τη μετάφραση της Μαρίνας Τουλγαρίδου, αποδίδει το κείμενο σε ρέουσα ελληνική, παρακάμπτοντας αποτελεσματικά τη δυσκολία των καθαρά αμερικάνικων όρων της κινηματογραφικής τέχνης.
Friday, July 27, 2007
Tuesday, July 24, 2007
Ντυμένη στις Μπαχάμες!
Απο το Νάσσαου στο Νησί του Παραδείσου με φόντο το λιμάνι
Δεν μού έλειψε η γεύση απο Ελλάδα. Το μικρό αιαγαιοπελαγίτικο εκκλησάκι στολίζει το κέντρο του Νάσαου. Η ελληνική παροικία αριθμεί 300 οικογένειες με τεράστια οικονομική και πολιτική διείσδυση στις Μπαχάμες.
Atlantis-Paradise Island: Το μεγαθήριο που λάτρεψα για το ενυδρείο και τις κρυμμένες ομορφιές του
Μεσημέρι στο κέντρο του Νάσαου. Η πόλη πνίγεται στη ζέστη, οι κήποι των κυβερνητικών μεγάρων ποτίζονται και δροσίζουν τον τόπο.
Το λιμανάκι μια αφέγγαρη νύχτα
Με τον μικρό σοκολατένιο φίλο μου
Δεν μού έλειψε η γεύση απο Ελλάδα. Το μικρό αιαγαιοπελαγίτικο εκκλησάκι στολίζει το κέντρο του Νάσαου. Η ελληνική παροικία αριθμεί 300 οικογένειες με τεράστια οικονομική και πολιτική διείσδυση στις Μπαχάμες.
Atlantis-Paradise Island: Το μεγαθήριο που λάτρεψα για το ενυδρείο και τις κρυμμένες ομορφιές του
Μεσημέρι στο κέντρο του Νάσαου. Η πόλη πνίγεται στη ζέστη, οι κήποι των κυβερνητικών μεγάρων ποτίζονται και δροσίζουν τον τόπο.
Το λιμανάκι μια αφέγγαρη νύχτα
Με τον μικρό σοκολατένιο φίλο μου
Friday, July 20, 2007
Πολιτιστικός υποσιτισμός η εσκεμμένη αδιαφορία;
Της Ιουστίνης Φραγκούλη
Το διάβασα στις καναδικές εφημερίδες και μου προκάλεσε έκπληξη και ανάμικτα συναισθήματα. Ο λόγος για το γνωστό καναδό συγγραφέα Γιάν Μαρτέλ, ο οποίος το 2002 κέρδισε παγκόσμια καταξίωση κατακτώντας το βραβείο Booker για το βιβλίο του «Η Ζωή μου με τον Πί».
Αυτός, λοιπόν, ο καθόλα μοδάτος νεαρός συγγραφέας, ο οποίος ζεί στο Σασκάτουαν, κάνοντας τον βιβλιοθηκάριο και απέχοντας απο τις πολλές κοσμικότητες, αποφάσισε να κάνει μια κίνηση εντυπώσεων επενδύοντας πολιτικά στην υπόθεση. Απο τον περασμένο Απρίλιο άρχισε να στέλνει ανά δεκαπανθήμερο ένα βιβλίο κλασικής λογοτεχνίας στον πρωθυπουργό του Καναδά Στίβεν Χάρπερ γράφοντάς του κι ένα εισαγωγικό σηεμίωμα για τια αρετές του βιβλίου.
Ο Γιάν Μαρτέλ έστειλε απο Ντοστογιέφσκι και Τολστόι μέχρι Τζόρτζ Οργουελ και θρησκειολογικές θεωρίες στο πρωθυπουργικό γραφείο υπιανισσόμενος πως ο καναδός πρωθυπουργός είναι περίπου αγράμματος ή στην καλύτερη περίπτωση πολιτιστικά υποσιστισμένος. Ο συγγραφέας του Τίγρη αρνείται πως δείχνει ελιτιστική υπεροψία απέναντι στον τεχνοκράτη συντηρητικό πρωθυπουργό του Καναδά , το βαρύ πεπόνι κ. Χάρπερ.
Λέει πως η πρόθεσή του είναι να ευαισθητοποιήσει την κεφαλή της καναδικής κυβέρνησης περι τον πολιτισμό ,καθώς κάνει περικοπές στις επενδύσεις του είδους, ενώ ετοιμάζεται να πληρώσει αδρά για να αγοράσει πολεμικά πλοία να περιπολούν τις βόρειες παγωμένες ακτές του Καναδά.
Ο Γιάν Μαρτέλ με την κίνησή του αυτή κατόρθωσε να επισύρει την προσοχή των μέσων ενημέρωσης και ταυτόχρονα να στείλει το μήνυμα για την ανάγκη της ανάγνωσης των κλασικών βιβλίων απο την πολιτική ηγεσία της χώρας του.
Κι εμείς οι Ελληνες συγγραφείς –πολυδιασπασμένοι σε διάφορους συλλόγους και φορείς , αφού υπάρχει ελιστιστική προσέγγιση για το ποιοί θα ανήκουν πού- μήπως θα έπρεπε να κάνουμε μια ατομική κρούση έκαστος στο γραφείο του υπουργού Πολιτισμού κ. Γιώργου Βουλγαράκη για το ελληνικό βιβλίο;
Μήπως θα ήταν έξυπνο καθένας απο μάς να του στείλουμε απο ένα βιβλίο μας για να τον προσκαλέσουμε στην παρέα μας, μια και φαίνεται πως τυρβάζει περί όλων των άλλων πολιτιστικών υποθέσεων πλήν του ελληνικού βιβλίου;
Δεν θέλω να υπαινιχθώ πως είναι υποσιτισμένος αναγνωστικά, αλλά αυτή η απόλυτη αδιαφορία για τον κόσμο του ελληνικού βιβλίου με πληγώνει και με θίγει προσωπικά.
Ισως ο υπουργός Πολιτισμού να θεωρεί ότι το Εθνικό Κέντρο Ελληνικού Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) πάσχει απο εγγενή προβλήματα στον τρόπο διαχείρησης και προβολής του ελληνικού βιβλίου και των Ελλήνων συγγραφέων. Δεν θα διαφωνήσω τελείως, καθώς κι εγώ παρατηρώ μια παρεϊστικη αντίληψη στο μάρκετινγκ των «ημετέρων συγγραφέων και εκδοτών» απο όλες τις ηγεσίες μέχρι σήμερα.
Αλλά επειδή ο κ. Γιώργος Βουλγαράκης έχει αποδείξει πως μπορεί να κάνει ουσιαστικές θεσμικές παρεμβάσεις ( έχει καταθέσει νομοσχέδια απο αρχαιολογικά ζητήματα μέχρι θέματα θεάτρου και κινηματογράφου) μήπως θα έπρεπε να παρέμβει διορθωτικά στο ΕΚΕΒΙ, αλλάζοντας το θεσμικό του πλαίσιο και επιφέροντας ουσιαστικές μετατροπές στον τρόπο λειτουργίας και χρηματοδότησής του;
Η αιτίαση πως το ΕΚΕΒΙ έχει αποδείξει ελάχιστα στους χρόνους λειτουργίας του δεν είναι επαρκής για να μένει ο υπουργός Πολιτισμού αμέτοχος , κυριολεκτικά αδιάφορος στην πολιτική προώθησης και αξιολόγησης της νέας ελληνικής λογοτεχνίας.
Πριν προκηρυχθούν εκλογές και εγκαταλείψει το τιμόνι του υπουργείου Πολιτισμού προσμένουμε απο τον κ. Βουλγαράκη να μας διαβάσει αυτό το καλοκαίρι, να μας πονέσει και να μας καλέσει σε ένα δημιουργικό διάλογο για την αποτελεσματικότερη ενίσχυση αυτού του ζωτικού χώρου, που αποτελεί την πεμπτουσία του νέου ελληνικού πολιτισμού.
Το διάβασα στις καναδικές εφημερίδες και μου προκάλεσε έκπληξη και ανάμικτα συναισθήματα. Ο λόγος για το γνωστό καναδό συγγραφέα Γιάν Μαρτέλ, ο οποίος το 2002 κέρδισε παγκόσμια καταξίωση κατακτώντας το βραβείο Booker για το βιβλίο του «Η Ζωή μου με τον Πί».
Αυτός, λοιπόν, ο καθόλα μοδάτος νεαρός συγγραφέας, ο οποίος ζεί στο Σασκάτουαν, κάνοντας τον βιβλιοθηκάριο και απέχοντας απο τις πολλές κοσμικότητες, αποφάσισε να κάνει μια κίνηση εντυπώσεων επενδύοντας πολιτικά στην υπόθεση. Απο τον περασμένο Απρίλιο άρχισε να στέλνει ανά δεκαπανθήμερο ένα βιβλίο κλασικής λογοτεχνίας στον πρωθυπουργό του Καναδά Στίβεν Χάρπερ γράφοντάς του κι ένα εισαγωγικό σηεμίωμα για τια αρετές του βιβλίου.
Ο Γιάν Μαρτέλ έστειλε απο Ντοστογιέφσκι και Τολστόι μέχρι Τζόρτζ Οργουελ και θρησκειολογικές θεωρίες στο πρωθυπουργικό γραφείο υπιανισσόμενος πως ο καναδός πρωθυπουργός είναι περίπου αγράμματος ή στην καλύτερη περίπτωση πολιτιστικά υποσιστισμένος. Ο συγγραφέας του Τίγρη αρνείται πως δείχνει ελιτιστική υπεροψία απέναντι στον τεχνοκράτη συντηρητικό πρωθυπουργό του Καναδά , το βαρύ πεπόνι κ. Χάρπερ.
Λέει πως η πρόθεσή του είναι να ευαισθητοποιήσει την κεφαλή της καναδικής κυβέρνησης περι τον πολιτισμό ,καθώς κάνει περικοπές στις επενδύσεις του είδους, ενώ ετοιμάζεται να πληρώσει αδρά για να αγοράσει πολεμικά πλοία να περιπολούν τις βόρειες παγωμένες ακτές του Καναδά.
Ο Γιάν Μαρτέλ με την κίνησή του αυτή κατόρθωσε να επισύρει την προσοχή των μέσων ενημέρωσης και ταυτόχρονα να στείλει το μήνυμα για την ανάγκη της ανάγνωσης των κλασικών βιβλίων απο την πολιτική ηγεσία της χώρας του.
Κι εμείς οι Ελληνες συγγραφείς –πολυδιασπασμένοι σε διάφορους συλλόγους και φορείς , αφού υπάρχει ελιστιστική προσέγγιση για το ποιοί θα ανήκουν πού- μήπως θα έπρεπε να κάνουμε μια ατομική κρούση έκαστος στο γραφείο του υπουργού Πολιτισμού κ. Γιώργου Βουλγαράκη για το ελληνικό βιβλίο;
Μήπως θα ήταν έξυπνο καθένας απο μάς να του στείλουμε απο ένα βιβλίο μας για να τον προσκαλέσουμε στην παρέα μας, μια και φαίνεται πως τυρβάζει περί όλων των άλλων πολιτιστικών υποθέσεων πλήν του ελληνικού βιβλίου;
Δεν θέλω να υπαινιχθώ πως είναι υποσιτισμένος αναγνωστικά, αλλά αυτή η απόλυτη αδιαφορία για τον κόσμο του ελληνικού βιβλίου με πληγώνει και με θίγει προσωπικά.
Ισως ο υπουργός Πολιτισμού να θεωρεί ότι το Εθνικό Κέντρο Ελληνικού Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) πάσχει απο εγγενή προβλήματα στον τρόπο διαχείρησης και προβολής του ελληνικού βιβλίου και των Ελλήνων συγγραφέων. Δεν θα διαφωνήσω τελείως, καθώς κι εγώ παρατηρώ μια παρεϊστικη αντίληψη στο μάρκετινγκ των «ημετέρων συγγραφέων και εκδοτών» απο όλες τις ηγεσίες μέχρι σήμερα.
Αλλά επειδή ο κ. Γιώργος Βουλγαράκης έχει αποδείξει πως μπορεί να κάνει ουσιαστικές θεσμικές παρεμβάσεις ( έχει καταθέσει νομοσχέδια απο αρχαιολογικά ζητήματα μέχρι θέματα θεάτρου και κινηματογράφου) μήπως θα έπρεπε να παρέμβει διορθωτικά στο ΕΚΕΒΙ, αλλάζοντας το θεσμικό του πλαίσιο και επιφέροντας ουσιαστικές μετατροπές στον τρόπο λειτουργίας και χρηματοδότησής του;
Η αιτίαση πως το ΕΚΕΒΙ έχει αποδείξει ελάχιστα στους χρόνους λειτουργίας του δεν είναι επαρκής για να μένει ο υπουργός Πολιτισμού αμέτοχος , κυριολεκτικά αδιάφορος στην πολιτική προώθησης και αξιολόγησης της νέας ελληνικής λογοτεχνίας.
Πριν προκηρυχθούν εκλογές και εγκαταλείψει το τιμόνι του υπουργείου Πολιτισμού προσμένουμε απο τον κ. Βουλγαράκη να μας διαβάσει αυτό το καλοκαίρι, να μας πονέσει και να μας καλέσει σε ένα δημιουργικό διάλογο για την αποτελεσματικότερη ενίσχυση αυτού του ζωτικού χώρου, που αποτελεί την πεμπτουσία του νέου ελληνικού πολιτισμού.
Friday, July 13, 2007
Ακρόπολη: Μακράν των νεοθαυμάτων!
Της Ιουστίνης Φραγκούλη
Χθές ήρθε ξαφνικά ο ήλιος κι επικάθησε στην πόλη μου χαρίζοντάς της ομορφιά. Οι δρόμοι, οι αγροί, ο Αγιος Λαυρέντιος, οι 900 λίμνες στα Λαυρεντιανά βουνά έλαμψαν μέσα στα ζωηρά τους χρώματα. Σήμερα, βγήκαν οι καταιγίδες και σάρωσαν πάλι την αισιοδοξία πως μπορεί τελικά να μας προκύψει καλοκαίρι.
Με ζηλεύουν οι φίλοι μου γιατί εδώ έχω πρασινάδα και δροσιά. Τους ζηλεύω κι εγώ γιατί «είναι παίδες εν καμίνω» , που όμως σβήνουν την κάψα τους στα δροσερά νερά της Μεσογείου.
Με καλομελετούν γιατί απολαμβάνω θερμοκρασίες φθινοπώρου. Τους καλοτυχίζω επειδή πνίγονται στην υψικάμινο του καλοκαιριού. Κανείς δεν είναι ευχαριστημένος, ούτε εκείνοι με την καλοκαιρία τους ούτε κι εγώ με τη φθινοπωριάτικη χροιά αυτής της εποχής.
Αυτή η εβδομάδα κύλησε με σκέψεις για την τραυματική εμπειρία της Ελλάδας να μην συμεριληφθεί η Ακρόπολη στα 7 θαύματα του κόσμου. Οι Ελληνες του εξωτερικού ένιωσαν πιό βαθειά στην ψυχή τους αυτή την εκληφθείσα ως ταπείνωση ,γιατί ψήφιζαν ανελέητα μέσα απο το διαδίκτυο για να προωθήσουν το θαύμα μας στη μαρκετίστικη πασαρέλα του κόσμου.
Η είδηση δεν με βρήκε απροετοίμαστη , ούτε μου περιποίησε λύπη. Το μάντευα απο καιρό πως η Ακρόπολη δεν θα μπορούσε να ενταχθεί στα 7 θαύματα των διεθνών σκοπιμοτήτων. Ευτυχώς, που τελικά δεν συνέβη, γιατί προσωπικά θα ένιωθα θιγμένη. Αλλωστε συνειδητά αρνηθηκα να βάλω την ψήφο μου σ΄αυτή την ασεβή λογική.
Δεν πιστεύω δηλαδή πως η καλλιτεχνική, αρχιτεκτονική και γλυπτική τελειότητα των προγόνων μας μπορούσε να φιγουράρει ισότιμα με το πρωτόγονο Σινικό Τείχος των Κινέζων ή με την ακατέργαστη πυραμίδα της Τσιτσενίτσα ( είχα μετανιώσει που πήρα αεροπλανάκι να προσγειωθώ στην περιοχή , να καώ στη ζέστη για να δώ μια πλινθόκτιστη πυραμίδα κάποιους αιώνες μΧ όταν οι Αιγύπτιοι είχαν πραγαματώσει το θαύμα τους 2000 χρόνια πριν) ή με τον Ιησού του Ρίο ή με την Πέτρα της Ιορδανίας ή ακόμη και με αυτό το Κολοσσαίο της Ρώμης (μια ανθρωποβόρα αρένα δεμένη με ιστορία μίσους κι αίματος!)
Θα μου πείτε πως προσπαθώ να δώ την ιστορία απο την αισιόδοξη πλευρά της. Κι όμως όχι. Προσπαθώ να δώ την αλήθεια στην πραγματική της διάσταση.
Εννοείται πως η Ακρόπολη δεν ήταν θαύμα, αλλά το φυσικό και αναμενόμενο έργο ενός πολιτισμένου έθνους, που τον 5ο πΧ αιώνα γνώριζε περί τέχνης, φιλοσοφίας, ρητορικής, γλυπτικής, αρχιτεκτονικής, δημοκρατίας, δράματος όσα γνωρίζει ο δυτικός κόσμος σήμερα.
Ο Παρθενώνας ήταν απλώς η κορυφαία πράξη ενός λαού που διέπρεψε χτίζοντας θέατρα,περιστύλια, ναούς, οικοδομώντας στάδια, ανακαλύπτοντας τον κλάδο της ειρήνης μέσα στον πόλεμο, καθιερώνοντας τους Ολυμπιακούς Αγώνες ως προϋπόθεση συγγένειας των λαών μέσα απο την άμιλλα.
Και είναι φυσικό οι σημερινοί πολιτισμένοι λαοί να ζηλεύουν θανάσιμα τον Ελληνικό Παθρενώνα ως σύμβολο της ευημερίας και της απόλυτης τέχνης όταν εκείνοι τις ίδιες χρονολογίες περιφέρονταν νομαδικά στα σπήλαια της Ευρώπης. Γιατί λοιπόν να ψηφίζουν ως θαύμα το σύμβολο της ανυπαρξίας τους 2500 έτη πρίν;
Είναι γνωστοί οι Φαλμεράιερς του δυτικού κόσμου , που προσπαθούν να καπηλευτούν την ελληνική κληρονομιά επι αιώνες τώρα για να νιώσουν πολιτισμένοι στις τότε βάρβαρες γαίες της Ευρώπης. Είναι και μη εξαιρετέοι, ιδιαιτέρως οι Βαυαροί που προσποιούνται τους συνεχιστές του ιστορικού παρελθόντος μας , προσπαθώντας να μας εξοστρακίσουν στο πύρ το εξώτερον της εξίσου πολύτιμης Βυζαντινής ιστορίας μας.
Ειρήσθω εν παρόδω πως χθές βλέποντας στην ΕΡΤ σε επανάληψη ένα καταπηκτικό ντοκυμαντέρ της σειράς «Μονόγραμμα» του ζεύγους Σγουράκη, έμεινα αμήχανη με τα λόγια του μεγάλου χαράκτη Τάσσου, ο οποίος ομολογούσε πως η τότε πρυτανεύουσα γερμανική ιμπρεσιονιστική σχολή απαγόρευε στους σπουδαστές της Ελληνικής Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών της δεκαετίας του 30 να μελετήσουν τα έργα του Δομίκινου Θεοτοκόπουλου και τα έργα της βυζαντινής αγιογραφίας ως παραποιούντα και παραμορφώνοντα την ανθρώπινη φύση.
Πραγματικά νιώθω μια λύτρωση , μια ανακούφιση που η Ακρόπολη στάθηκε ψηλότερα απο τα 7 θαύματα του κραυγαλέου νεοπολιτισμού. Δεν της αξιζε τέτοια τύχη της Κυράς μας, που στέκει αναλλοίωτη 2500 χρόνια τώρα (παρά τις ανελέητες λεηλασίες απο πολιτισμένους λαούς!) για να μας θυμίζει πως εμείς είμαστε οι ωραίοι και παντοτινοί διάδοχοι της ιστορίας μας!
Χθές ήρθε ξαφνικά ο ήλιος κι επικάθησε στην πόλη μου χαρίζοντάς της ομορφιά. Οι δρόμοι, οι αγροί, ο Αγιος Λαυρέντιος, οι 900 λίμνες στα Λαυρεντιανά βουνά έλαμψαν μέσα στα ζωηρά τους χρώματα. Σήμερα, βγήκαν οι καταιγίδες και σάρωσαν πάλι την αισιοδοξία πως μπορεί τελικά να μας προκύψει καλοκαίρι.
Με ζηλεύουν οι φίλοι μου γιατί εδώ έχω πρασινάδα και δροσιά. Τους ζηλεύω κι εγώ γιατί «είναι παίδες εν καμίνω» , που όμως σβήνουν την κάψα τους στα δροσερά νερά της Μεσογείου.
Με καλομελετούν γιατί απολαμβάνω θερμοκρασίες φθινοπώρου. Τους καλοτυχίζω επειδή πνίγονται στην υψικάμινο του καλοκαιριού. Κανείς δεν είναι ευχαριστημένος, ούτε εκείνοι με την καλοκαιρία τους ούτε κι εγώ με τη φθινοπωριάτικη χροιά αυτής της εποχής.
Αυτή η εβδομάδα κύλησε με σκέψεις για την τραυματική εμπειρία της Ελλάδας να μην συμεριληφθεί η Ακρόπολη στα 7 θαύματα του κόσμου. Οι Ελληνες του εξωτερικού ένιωσαν πιό βαθειά στην ψυχή τους αυτή την εκληφθείσα ως ταπείνωση ,γιατί ψήφιζαν ανελέητα μέσα απο το διαδίκτυο για να προωθήσουν το θαύμα μας στη μαρκετίστικη πασαρέλα του κόσμου.
Η είδηση δεν με βρήκε απροετοίμαστη , ούτε μου περιποίησε λύπη. Το μάντευα απο καιρό πως η Ακρόπολη δεν θα μπορούσε να ενταχθεί στα 7 θαύματα των διεθνών σκοπιμοτήτων. Ευτυχώς, που τελικά δεν συνέβη, γιατί προσωπικά θα ένιωθα θιγμένη. Αλλωστε συνειδητά αρνηθηκα να βάλω την ψήφο μου σ΄αυτή την ασεβή λογική.
Δεν πιστεύω δηλαδή πως η καλλιτεχνική, αρχιτεκτονική και γλυπτική τελειότητα των προγόνων μας μπορούσε να φιγουράρει ισότιμα με το πρωτόγονο Σινικό Τείχος των Κινέζων ή με την ακατέργαστη πυραμίδα της Τσιτσενίτσα ( είχα μετανιώσει που πήρα αεροπλανάκι να προσγειωθώ στην περιοχή , να καώ στη ζέστη για να δώ μια πλινθόκτιστη πυραμίδα κάποιους αιώνες μΧ όταν οι Αιγύπτιοι είχαν πραγαματώσει το θαύμα τους 2000 χρόνια πριν) ή με τον Ιησού του Ρίο ή με την Πέτρα της Ιορδανίας ή ακόμη και με αυτό το Κολοσσαίο της Ρώμης (μια ανθρωποβόρα αρένα δεμένη με ιστορία μίσους κι αίματος!)
Θα μου πείτε πως προσπαθώ να δώ την ιστορία απο την αισιόδοξη πλευρά της. Κι όμως όχι. Προσπαθώ να δώ την αλήθεια στην πραγματική της διάσταση.
Εννοείται πως η Ακρόπολη δεν ήταν θαύμα, αλλά το φυσικό και αναμενόμενο έργο ενός πολιτισμένου έθνους, που τον 5ο πΧ αιώνα γνώριζε περί τέχνης, φιλοσοφίας, ρητορικής, γλυπτικής, αρχιτεκτονικής, δημοκρατίας, δράματος όσα γνωρίζει ο δυτικός κόσμος σήμερα.
Ο Παρθενώνας ήταν απλώς η κορυφαία πράξη ενός λαού που διέπρεψε χτίζοντας θέατρα,περιστύλια, ναούς, οικοδομώντας στάδια, ανακαλύπτοντας τον κλάδο της ειρήνης μέσα στον πόλεμο, καθιερώνοντας τους Ολυμπιακούς Αγώνες ως προϋπόθεση συγγένειας των λαών μέσα απο την άμιλλα.
Και είναι φυσικό οι σημερινοί πολιτισμένοι λαοί να ζηλεύουν θανάσιμα τον Ελληνικό Παθρενώνα ως σύμβολο της ευημερίας και της απόλυτης τέχνης όταν εκείνοι τις ίδιες χρονολογίες περιφέρονταν νομαδικά στα σπήλαια της Ευρώπης. Γιατί λοιπόν να ψηφίζουν ως θαύμα το σύμβολο της ανυπαρξίας τους 2500 έτη πρίν;
Είναι γνωστοί οι Φαλμεράιερς του δυτικού κόσμου , που προσπαθούν να καπηλευτούν την ελληνική κληρονομιά επι αιώνες τώρα για να νιώσουν πολιτισμένοι στις τότε βάρβαρες γαίες της Ευρώπης. Είναι και μη εξαιρετέοι, ιδιαιτέρως οι Βαυαροί που προσποιούνται τους συνεχιστές του ιστορικού παρελθόντος μας , προσπαθώντας να μας εξοστρακίσουν στο πύρ το εξώτερον της εξίσου πολύτιμης Βυζαντινής ιστορίας μας.
Ειρήσθω εν παρόδω πως χθές βλέποντας στην ΕΡΤ σε επανάληψη ένα καταπηκτικό ντοκυμαντέρ της σειράς «Μονόγραμμα» του ζεύγους Σγουράκη, έμεινα αμήχανη με τα λόγια του μεγάλου χαράκτη Τάσσου, ο οποίος ομολογούσε πως η τότε πρυτανεύουσα γερμανική ιμπρεσιονιστική σχολή απαγόρευε στους σπουδαστές της Ελληνικής Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών της δεκαετίας του 30 να μελετήσουν τα έργα του Δομίκινου Θεοτοκόπουλου και τα έργα της βυζαντινής αγιογραφίας ως παραποιούντα και παραμορφώνοντα την ανθρώπινη φύση.
Πραγματικά νιώθω μια λύτρωση , μια ανακούφιση που η Ακρόπολη στάθηκε ψηλότερα απο τα 7 θαύματα του κραυγαλέου νεοπολιτισμού. Δεν της αξιζε τέτοια τύχη της Κυράς μας, που στέκει αναλλοίωτη 2500 χρόνια τώρα (παρά τις ανελέητες λεηλασίες απο πολιτισμένους λαούς!) για να μας θυμίζει πως εμείς είμαστε οι ωραίοι και παντοτινοί διάδοχοι της ιστορίας μας!
Wednesday, July 11, 2007
Καλοκαιράκι στο Μόντρεαλ
Λίμνη σε ηλιόλουστη παραφορά
Λίμνη σε σύννεφο ομίχλης
Η δική μου Πεταλούδα
Δεξιά με κρινολίνο η υπογράφουσα το μπλόγκ
Λίμνη σε σύννεφο ομίχλης
Η δική μου Πεταλούδα
Δεξιά με κρινολίνο η υπογράφουσα το μπλόγκ
Saturday, July 7, 2007
Μια πεταλούδα στη μουσική μας
Της Ιουστίνης Φραγκούλη
Δεν το πίστευα αυτό που έβλεπα τούτο το καλοκαίρι ως εμβληματικό σήμα του 28ου Φεστιβάλ Τζάζ του Μόντρεαλ, που αποτελεί το μεγαλύτερο μουσικό γεγονός της Βόρειας Αμερικής: Μια πολύχρωμη πεταλούδα με απλωμένα τα φτερά της ανάμεσα απο τα σώματα ενός σαξοφωνίστα κι ενός τρομπετίστα. Μια λαμπερή χιλιόχρωμη πεταλούδα για να μου υπενθυμίσει σε όποια γωνιά κι αν έστρεφα το βλέμμα μου, πως η δική μου πεταλούδα η Κωνσταντίνα πετούσε γύρω μου, πως χόρευε και τραγουδούσε στους ρυθμούς του τζάζ πανηγυριού , το οποίο δεν θα έχανε φέτος όπως ποτέ δεν είχε χάσει εκείνα τα ανυποψίαστα καλοκαίρια της ευτυχίας.
Ετσι εγκατέλειψα το βουνό για να βυθιστώ στη γνωστή χαρά μας, στον απόλυτο χορό των αισθήσεων που προσφέρει αυτή η πολύπλευρη μουσική των λαών. Γιατί το φεστιβάλ τζάζ του Μόντρεαλ μπορεί να ξεκίνησε απο τους μαύρικους ρυθμούς της Αφρικάνικης μουσικής, αλλά κατέληξε να φιλοξενεί στις 350 σκηνές του ένα μωσαϊκό μουσικών απο όλάκερη την ανθρώπινη σφαίρα.
Καμιά πέννα δεν μπορεί να περιγράψει αυτή την αίσθηση στην πόλη μου τούτες τις μέρες της γιορτής. Οι λέξεις δεν είναι αρκετές για να μεταφέρω το κλίμα του χορού, της κίνησης, της ευφορίας που σκορπίζουν οι διαφορετικές μουσικές στο ανθρώπινο σώμα. Απο την τρίτη ηλικία μέχρι νεογέννητα κρεμασμένα στους μάρσιπους των γονιών τους, όλες οι ηλικίες έδωσαν ραντεβού στις διάφορες μουσικές σκηνές που πρσόσφεραν απλόχερα απο μαύρικο σαξόφωνο μέχρι ροκιές και άγριες ραπιές.
Με ένα ποτήρι μπύρα στο χέρι και με απίστευτες μυρωδιές χυμένες στην ατμόσφαιρα, η πόλη μου έπεσε με πάθος στο πανηγύρι της μουσικής, που δυστυχώς φέτος δέχθηκε την επίθεση των ακραίων καιρικών φαινομένων. Εκεί δηλαδή που ήταν χαρά Θεού, εκεί που ο κόσμος αμέριμνα απολάμβανε τους μουσικούς ,ξαφνικά έπιαναν καταιγίδες κι όμως οι άνθρωποι εξακολουθούσαν υπό βροχή να κινούνται στους ρυθμούς της μουσικής που λάτρεψαν.
Ο Bob Dylan,ο Van Morrison, ο Keith Jarrett, ο Harry Connick, Jr., η Cesaria Evora, ο Wynton Marsalis, ο Manu Chao, ο Zachary Richard και Francis Cabrel, μαζί με τους Richard Bona και Mike Stern ήταν τα αστέρια που κατέκλυσαν τις μουσικές σκηνές με εισιτήρια.
Ο Manu Chao τραγούδησε την περασμένη Κυριακή υπό βροχήν στο μεγάλο πάρκο του Ζάν Ντραπό και γοήτευσε 20.000 νεαρούς που αντιστάθηκαν στα καιρικά φαινόμενα χορεύοντας και παραληρώντας με τη νέα μουσική του πρόταση.
Ακουσα πως ο αγαπημένος μου Van Morrison, που ήρθε μετά απο 20 ολόκληρα χρόνια απουσίας στο φεστιβάλ του Μόντρεαλ, μάγεψε κυριολεκτικά τον κόσμο. Τα εισιτήρια για το κονσέρτο του είχαν εξανλτηθεί μέσα σε 10 λεπτά απο τη στιγμή της πώλησής τους κι έτσι δεν μπόρεσα να τον δώ. Εμεινα με το παράπονο πως η συλλογή των μύθων, τους οποίους έχω απολαύσει σε ζωντανές συναυλίες (απο Dizzie Gilespy μέχρι Miles Davis kai Sting) έμεινε πάλι με το κενό του αγαπημένου και μοναδικού Van της νεότητάς μου.
Ο Bob Dylan ήταν ο παλιός κλασικός εαυτός του, ο ροκάς με την κιθάρα που άλλαζε τα λόγια των τραγουδιών του για να τα προσαρμόσει στην αισθητική και την πολιτική των καιρών μας. Ξεσήκωσε τα πλήθη στην αίθουσα που είχε ασφυκτικά γεμίσει απο τους σαραντάρηδες και κάτι!
Πάντως, πήγα να δώ τη Cezaria Evora του Πράσινου Ακρωτηριού, απο προσήλωση στην εκπληκτική φωνή της αλλά και για να πάρω μαζί μου την Κωνσταντίνα που τη λάτρεψε ως μουσική παρουσία. Η αδελφή μου με είχε βάλει στο ταξίδι της Σεζάρια όταν στο μακρινό Κεμπέκ εγω ήμουν χαμένη σε ήχους αλλότερους και πιό μπιτάτους. Εκείνη μου είχε χαρίσει το διπλό σιντι που ακούω κάθε πρωί στο δρόμο για το γραφείο σαν παρακαταθήκη για να τη σκέφτομαι.
Ε! Λοιπόν η Σεζάρια Εβόρα ντυμένη με το γυαλιστερό μαύρικο ταγιέρ της και με γυμνά πόδια στην πιό ελιτίστικη σκηνή του Μόντρεαλ, με καταγοήτευσε με τη φωνή της που ήταν μεγαλύτερη απο την ηχογράφηση στο δίσκο. Ναί, η Σεζάρια επι δύο ώρες τραγουδούσε χωρίς καμιά προσπάθεια να βγάλει αυτό τον φυσικό χείμαρρο της φωνής απο το στόμα της. Και στη μέση της συναυλίας έδωσε το λόγο στους μουσικούς της γιατί εκείνη κάθησε για να καπνίσει ένα τσιγάρο εις επήκοον όλων των βορειομαμερικάνων πολέμιων του καπνίσματος.
Η Σεζάρια φουμάρισε με στύλ καταλύοντας και παραλύοντας τον υποκριτικό μύθο της απαγόρευσης του καπνίσματος. Γιατί η τραγουδίστρια απο το Πράσινο Ακρωτήρι μπορεί να καταργεί τις συνθήκες με το ανυπόκριτο ταλέντο της , που συμψηφίζει το όποιο και το όσο πάθος!
Friday, July 6, 2007
Φτάνει πιά!
Φτάνει πιά! Μια διαμαρτυρία για την αναδάσωση της χώρας που ξεκινάει απο τους μπλόγκερς
Ενας ποταμός δακρύων για τη φλεγόμενη χώρα μας
Μια αστική επανάσταση για την κατοχύρωση της πράσινης ελευθερίας στην Ελλάδα
Οχι άλλες πυρκαγιές! Οχι άλλες πλημμύρες!
Αυτή την Κυριακή στο Σύνταγμα στις 7μ.μ
Ολοι μαζί να σηκώσουμε τη σημαία της αναδάσωσης!
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhz78-67AZVz5rItsWLIHhfnYQmYOkp5SXUNREUtaa_Opy6o9u5qD53H9f2Nbc9ecUhbyz2_Bcvj5hLL4IRJzToRRH-LTiZlOklMImemZTHmFjK-YllSkxWgPexb9kHVULK7QqsO6TcRXts/s1600-h/mi_meineis_ametoxos___ftanei_pia[1].jpg
Ενας ποταμός δακρύων για τη φλεγόμενη χώρα μας
Μια αστική επανάσταση για την κατοχύρωση της πράσινης ελευθερίας στην Ελλάδα
Οχι άλλες πυρκαγιές! Οχι άλλες πλημμύρες!
Αυτή την Κυριακή στο Σύνταγμα στις 7μ.μ
Ολοι μαζί να σηκώσουμε τη σημαία της αναδάσωσης!
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhz78-67AZVz5rItsWLIHhfnYQmYOkp5SXUNREUtaa_Opy6o9u5qD53H9f2Nbc9ecUhbyz2_Bcvj5hLL4IRJzToRRH-LTiZlOklMImemZTHmFjK-YllSkxWgPexb9kHVULK7QqsO6TcRXts/s1600-h/mi_meineis_ametoxos___ftanei_pia[1].jpg