Καλοκαίρι 2008 στη Λευκάδα

Της Ιουστίνης Φραγκούλη

Η Λευκάδα είναι η άγνωστη πλέον μικρή πατρίδα μου, καθώς τον Αύγουστο την είδα να υποφέρει υπο το βάρος και την αναρχία των χιλιάδων τουριστών , που ισοπέδωσαν την εικόνα της και με έκαναν να νιώσω απόλυτα ξένη στον τόπο μου.

Είμαι εκ φύσεως αισιόδοξη και συγχωρητική για τα παρεπόμενα της εξέλιξης του τουρισμού, αλλά πραγματικά η πληθωρική αντιαισθητική επίθεση των ημερήσιων τουριστών, δεν αφήνει περιθώρια για αυταπάτες. Οι άλλοτε μακριές παραλίες του νησιού ασφυκτιούσαν απο κόσμο, τα παραλιακά χωριά κυριολεκτικά πνιγόνταν στους περιπατητές ενός καλοκαιριού που μου φάνηκε ανερμάτιστο και χυδαίο.

Τελικά, ήταν η πρώτη φορά που συνειδητοποίησα πως η γέφυρα που ενώνει το νησί μου με τη Στερεά Ελλάδα είναι η κερκόπορτα του φτηνού και απρογραμμάτιστου τουρισμού, αυτού που τελικά καταργεί την αισθητική των απλών καθημερινών πραγμάτων.

Φυσικά ως γνήσια σοκακιάρα, πήρα τους εσωτερικούς δρόμους της Χώρας και περπάτησα στις γειτονιές με τα γιασεμιά και τους κισσούς, θαύμασα την ανακαίνιση των παλιών σπιτιών της πολης μου. Οσφρίσθηκα λεβάντες να ξεχύνονται απο κρυμμένους κήπους ελάχιστων τετραγωνικών και απόλαυσα πρωινούς καφέδες στην παραλία του ιβαριού.

Απο τις ωραιότερες στιγμές που έζησα ήταν η περιηγησή μου στην έκθεση Λευκαδίτικου Βιβλίου που οργάνωσαν οι Λευκάδιοι φοιτητές στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Λευκάδας. Απόλαυσα στην κοντινή μου θέα τα βιβλία των Λευκαδίων ποιητών, συγγραφέων, ιστορικών, μελετητών, απο Βαλαωρίτη και Σικελιανό μέχρι σύγχρονους λογοτέχνες του νησιού μου. Κι ένιωσα περήφανη που κατάγομαι απο αυτή τη μαγική κουκίδα του Ιονίου, που τροφοδοτεί τις τέχνες και τα γράμματα διαρκώς με νέο αίμα.

Πάντως, η κορύφωση των πολιτιστικών εκδηλώσεων της Λευκάδας ήταν η παρουσίαση του νέου βιβλίου της Βουτσινά για τη λευκαδίτικη μαγειρική με συνταγές απο γυναίκες της πόλης και των χωριών του νησιού. Σκηνοθετήθηκε με απόλυτη μαεστρία στον κήπο της Δημόσιας Βιβλιοθήκης και με παρέπεμψε σε μνήμες μακρινές, καθώς αυτό το κτίριο αποτέλεσε το σημείο αναφοράς της πολιτιστικής μου μνήμης, αφού τα καλοκαίρια ο πατέρας μου μας έπαιρνε απο το χέρι για να δανειστούμε με τα αδέλφια μου τις περιπέτειες της Πολυάννας, τη Τζέιν Εϊρ, τις 20.000 Λεύγες του Ιουλίου Βέρν και όλα τα κλασικά αρστουργήματα της παιδικής και ενήλικης λογοτεχνίας. Το περήφανο φοινκόδεντρο, το μεγαλόπρεπο ανακαινισμένο νεοκλασικό κτίριο της Βιβλιοθήκης, το ίδιο το θέμα του βιβλίου, το ηδύποτο που προσφέρθηκε στην είσοδο αλλά και οι γνήσιοι Λευκαδίτες και Λευκαδίτισσες που είχα χρόνια να συναντήσω στην πόλη μου, συνέθεσαν την ατμόσφαιρα της τέλειας εκδήλωσης.

Οι Κυριακές μου πέρασαν στην εκκλησία του πατέρα μου, τους Αγίους Αναργύρους, με τη χορωδία του Πάνου Ορφανού να ψέλνει πολύφωνα και υπέροχα τη θεία λειτουργία. Στο αριστερό ψαλτήρι ο δάσκαλος κ. Κάτσενος και ο γιός του, που με εντυπωσίασε με την ωραία ψαλμωδία του. Ομως η κορυφαία στιγμή ήταν η παρουσία της υψιφώνου Ζωής Κόγκα, που έψαλε μαγικά σκορπίζοντας τη σπάνια φωνή της στο χώρο των εικόνων και των θυμιαμάτων. Ηταν ώρες αυτοσυγκέντρωσης, ανασυγκρότησης, προσωπικής ηρεμίας και τελικά μιας σαφούς συνείδησης για το ψυχικό λιμάνι που αποτελεί ο θρησκευτικός πολιτισμός μας.

Γνώρισα απο κοντά το νέο μας μητροπολίτη κ. Θεόφιλο Μανωλάτο, που μου φάνηκε προσηνής, νέος, ευγενής και καλλιεπής. Εύχομαι να αγαπηθεί απο το χριστεπώνυμο λαό της Λευκάδας όπως οι προκάτοχοί του και να δρομολογήσει δυναμικά τα χρόνια προβλήματα της Μητρόπολης Λευκάδας. Πιστεύω πως με την ορμή της νιότης του, τη μεθοδικότητα και την εξυπνάδα του θα λύσει τους γόρδιους δεσμούς της εκκλησίας τη Λευκάδας.

Απο τις ομορφότερες στιγμές μου ήταν η εκ βαθέων εξομολόγηση με τις φιλενάδες του σχολείου, αυτές που αποτέλεσαν το υλικό για το μυθιστόρημα Ψηλά Τακούνια Για Πάντα. Εστω και για λίγο η Αγγελικη Σπηλιά, η Δήμητρα Καράμπαλη, η Μόλυ Φλωρίου, η Σία Καμινάρη και άλλες καλλονές βρεθήκαμε να ανταλλάσσουμε τα λόγια του καλοκαιριού, που τα καταπίνουν οι ανελέητοι χειμώνες. Η Μαριάννα Καρφάκη ως γνήσια κάτοικος Λευκάδας ήταν δοσμένη στην ανοικοδόμηση των κατοικιών της. Η Νέλη Κατωπόδη ήταν χαμένη στο πένθος για το θείο της και η Νανά Μελά έτρεχε στις ραχούλες για μεζέδες πάλι! Το χάρηκα ειλικρινά που ο συμμαθητής μας Θοδωρής Μαυρομάτης μας χαιρετούσε αυτό το καλοκαίρι με το μαγικό μότο : Καλώς τις κατα δέκα χρόνια νεότερες συμμαθήτριές μου!

Απόλαυσα ειλικρινά την κουβέντα με τις δοκτορέσσες Βιβή και Αννα Κοψιδά και τον δρα Σπύρο Βρεττό έστω και για λίγο. Είχαμε να πούμε τόσα πολλά σε τόσο λίγο χρόνο και δεν χορταίναμε να συζητούμε και να προγραμματίζουμε για το χειμώνα!

Αναζήτησα συστηματικά τον Μάκη Καράμπαλη, θεράποντα ιατρό του μακαριστού Μητροπολίτη Νικηφόρου. Του ζήτησα να μου πεί τα λόγια που αντάλλασσε με το σεβασμιότατο τα τελευταία χρόνια και πιστοποίησα πως το ερώτημα του θανάτου παραμένει βασανιστικό και για τους «μακάριους πιστεύοντας»! Ηπια καφέ στη βεράντα του ένα απόβραδο καλοκαιριού με την Αννούλα να συζητάει με τις φίλες της στο σαλόνι, το στολισμένο με τα αστικά λευκαδίτικα έπιπλα.

Είδα το Γούρμο και γέλασα μέχρι δακρύων με τις έξυπνες ατάκες του. Καθόταν με τον Φούκα και τον Αλέξη Κωστάλα , ο οποίος ήρθε στη Λευκάδα απο την Κίνα ειδικά για να συμμετάσχει στην παρουσίαση του φεστιβάλ όπως κάθε χρόνο. Ανταλλάξαμε στα πεταχτά επιχειρηματολογία για τον δυτικό πολιτισμό σε σχέση με εκείνον του Κομφούκιου.

Πήγα σε δύο κοσμικά γεγονότα του καλοκαιριού. Το ένα ήταν τα βαφτίσια της εγγονής του ζεύγους Μάκη και Φραντζέσκας Χαλικιά στο υπέροχο σπιτικό τους στον κόλπο των Συβότων. Ηταν μια εξαιρετική βραδυά σχεδιασμένη με το λιτό και επιβλητικό στύλ οικδέσποινας Φραντσέσκας. Το δεύτερο ήταν η ονομαστική γιορτή του πολιτευτή Παναγιώτη Καββαδά στο κτήμα τους στον Επίσκοπο. Κι αυτή η νύχτα με το φεγγάρι να αντιφεγγίζει στον κολπίσκο ήταν σχεδιασμένη με το εξαιρετικά φινετσάτο στύλ της συζύγου Γεωργίας, που οργάνωσε μια προπανσεληνιακή νύχτα με ωραίους καλεσμένους.

Την έκλειψη της σελήνης την είδα στο μπαράκι του Δίαυλου συντροφιά με τις συμμαθήτριες πίνοντας τρελλά μοχίτος. Εστειλα βουβά χαιρετίσματα στην Κωνσταντίνα μου που κατοικεί πλέον στη γειτονιά του ουρανού. Στο μεταξύ την επισκεπτόμουν σχεδόν καθημερινά στον τελευταίο οίκο της. Της στόλισα τα βάζα με λουλούδια , της άναβα καθημερινά το καντηλάκι της. Κι εκείνη για να με συντροφέψει πετούσε γύρω μου διαρκώς με τα φτερά της πεταλούδας.

Ακόμη ένα καλοκαίρι στη Λευκάδα καταχωρήθηκε στην ιστορική μνήμη καθώς του χρόνου θάναι ένα άλλο καλοκαίρι, διαφορετικό! Ετσι;



Αλέξανδρος και μαννούλα στο πάρτυ του Παναγιώτη Καββαδά



Οι μόνες ήσυχες στιγμές ήταν στο Μύλο του Ορλώφ με θέα το απόλυτο Ιόνιο Πέλαγος




Η Κωνσταντίνα ερχόταν συνεχώς ντυμένη στα πλουμιστά χρώματα της πεταλούδας




Το ζεύγος Γιώργου Κοντογεώργη, καθηγητού Πολιτικής Επιστήμης του Παντείου στα βαφτίσια της Χριστίνας





Στον κόλπο των Συβότων Λευκάδας λίγο πριν απο τη βάφτιση της Χριστίνας, εγγονής Μάικ και Φραντζέσκας Χαλικιά. Η θάλασσα στενάζει απο τα κότερα.



Στον κήπο της Εδέμ-Δημόσιας Βιβλιοθήκης ο νέος μητροπολίτης Λευκάδος και Ιθάκης κ. Θεόφιλος παρακολουθεί την παρουσίαση του βιβλίου Λευκαδίτικα Μαγειρέματα΄.