Η εξόδιος ακολουθία ως προνόμιο της Ορθοδοξίας

Από τη στήλη μου Ιδιοχείρως στον Εθνικό Κήρυκα της Νέας Υόρκης

 

Της  Ιουστίνης Φραγκούλη-Αργύρη

 

Εδώ στην υπέροχη πόλη του Μοντρεάλ έχουμε πολλούς Ελληνορθόδοξους ναούς. Οι έξι από αυτούς ανήκουν στην Ελληνική Κοινότητα Μείζονος Μοντρεάλ, καθώς περιλαμβάνουν και τους δύο ναούς της πρώην Κοινότητας του Λαβάλ.

Είθισται, τα μυστήρια να τελούνται στους ναούς μας και να κατατίθεται ένα συμβολικό ποσόν υπέρ της Κοινότητας, προκειμένου η τελευταία να περιποιείται και να αναβαθμίζει τα κτίρια και τις υπηρεσίες προς το χριστεπώνυμο πλήθος της Ελληνορθόδοξης Ομογένειας.

Οι κηδείες επίσης τελούνται στους Ελληνορθόδοξους ναούς μας, όπου οι άνθρωποι αποχαιρετούν την αγωνία της φθαρτής ζωής προευόμενοι προς την αιώνια ειρήνη και αγαλλίαση. Η εξόδιος ακολουθία αποτελεί την απόλυτη παραμυθία προς τους συγγενείς εκείνων που φέυγουν για το μακρινό ταξίδι, το χωρίς επιστροφή. Τα λόγια των υμνωδών μας προσφέρουν παρηγορία και λάδι στην πληγή που αφήνει η απώλεια.

Στη Βόρεια Αμερική βρίσκω πως οι κηδείες τελούνται με εξαιρετική  αξιοπρέπεια . Η  έκθεση των νεκρών στα γραφεία κηδειών προς προσκύνημα από τους συγγενείς και φίλους είναι η κορυφαία πράξη ενός δράματος, που κλείνει με την στιγμή του αποχαιρετισμού. Κι αυτός ο αποχαιρετισμός με την παρουσία των ιερέων μας που τελούν το τρισάγιο, παίρνει κάτι από την ελληνορθόδοξη παράδοσή μας.

Τελευταία, πολλές οικογένειες στο Μόντρεαλ συνηθίζουν να εκθέτουν τους νεκρούς τους στο νεκροπομπείο, που βρίσκεται στην κορυφή του νεκροταφείου του Μόντρεαλ. Προχωρώντας ακόμη παραπέρα, ζητούν να τελεσθεί η εξόδιος ακολουθία στο καθολικό παρεκκλήσιο του  νεκροταφείου για την ευκολία τους.

Ζούμε σε μια κοινωνία ανεκτική χωρίς σύνορα και περιορισμούς.Ωστόσο, η Εκκλησία μας διά στόματος του Μητροπολίτη Καναδά κ. Σωτηρίου επιτέλους απαγόρευσε στους εφημέριους των ναών μας να τελούν την εξόδιο ακολουθία στο καθολικό παρεκκλήσιο του νεκροταφείου του Μόντρεαλ. Οι κηδείες υποχρεωτικά θα τελούνται στους Ελληνορθόδοξους ναούς της πόλης μας, που πλήθουν.

Η απόφαση του Μητροπολίτη προκάλεσε αντιδράσεις ανάμεσα στους Ελληνες –κυρίως αυτούς της δεύτερης γενιάς- που δεν αντιλαμβάνονται την αδήριτη ανάγκη να διαφυλάξουμε τις παραδόσεις της Ελληνορθόδοξης θρησκείας μας με κάθε κόστος σε ένα ξένο τόπο.

Επιτέλους, είμαστε διαφορετικοί απο τους Καθολικούς και τους Προτεστάντες, έχουμε ένα δόγμα το οποίο θεωρείται η γνήσια αποστολική διδαχή και συνέχεια της Ορθοδοξίας μας.

Δεν μπορούμε στο όνομα της προσωπικής ευκολίας μας να τα ισοπεδώνουμε όλα, να καταργούμε τα ιερά και τα όσια μια Ιερής παράδοσης, που άντεξε στο πέρασμα των αιώνων παρότι χτυπήθηκε από αλλόπιστους κι αλλόθρησκους με τον πιό ανελέητο τρόπο.

Ζούμε σε μια βορειοαμερικάνικη κοινωνία με τρομερή κάμψη ηθών και εθίμων, αλλά θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν έχουμε το δικαίωμα να διεκδικούμε την άμβλυνση της θρησκευτικής μας παράδοσης, όταν την ίδια στιγμή επιδιώκουμε τα παιδιά μας να παντρεύονται στις Ελληνικές εκκλησίες και να βαφτίζουν Ορθόφδοξους τους επιγόνους τους.

Εμείς οι ίδιοι που υπερασπίζουμε τη θρησκευτική και πολιτιστική μας ταυτότητα εδώ στην ξένη, δε μπορούμε να γινόμαστε επιλεκτικοί στο θέμα της κηδείας, που είναι η απώτατη πράξη του αποχαιρετισμού των συνανθρώπων και ομοθρήσκων μας.

Η εκκλησιαστική μας παιδεία επιτάσσει να αποχαιρετούμε τους νεκρούς μας στους Ορθόδοξους ναούς μας, να απαλύνουμε τον πόνο μας εναποθέτοντας την ελπίδα  στην αιωνιότητα. Παραθέτω τρείς από τις λαμπρές στάσεις της νεκρώσιμης ακολουθίας σε νεοελληνική μετάφραση για να μοιραστούμε το κάλλος της υμνωδίας την ύστατη στιγμή της απώλειας:

Ποιὰ ἀπόλαυση τῆς ζωῆς βρίσκεται ἀμέτοχη λύπης; Ποιὰ δόξα γήινη μένει σταθερὴ καὶ ἀμετάθετη; Ὅλα εἶναι ἀσθενέστερα ἀπὸ τὴν σκιὰ καὶ ἀπατηλότερα ἀπὸ τὸ ὄνειρο, μία στιγμὴ καὶ ὅλα τὰ διαδέχεται ὁ θάνατος. Ἀλλὰ ἀνάπαυσε Χριστὲ στὸ φῶς τοῦ προσώπου Σου καὶ στὴ γλυκύτητα τῆς ὀμορφιᾶς Σου αὐτὸν ποὺ ἐξέλεξες σήμερα ὡς φιλάνθρωπος.
	Σὰν τὸ λουλούδι μαραίνεται καὶ σὰν ὄνειρο φεύγει καὶ διαλύεται κάθε ἄνθρωπος. Ὅταν (στὴν δευτέρα Παρουσία) ἠχήσει ἡ σάλπιγγα ὅλοι οἱ νεκροὶ σὰν νὰ γίνεται σεισμός, θὰ ἀναστηθοῦν ἀπὸ τὰ μνήματα γιὰ νὰ Σὲ συναντήσουν Χριστέ. Τότε Δέσποτα αὐτὸν ποὺ πῆρες ἀπὸ ἐμᾶς νὰ κατατάξεις στὶς σκηνὲς τῶν Ἁγίων Σου, ἀναπαύων ἐκεῖ τὸ πνεῦμα τοῦ δούλου Σου.
	Ὅλα τὰ ἀνθρώπινα πράγματα εἶναι παροδικὰ καὶ δὲν ὑπάρχουν μετὰ τὸν θάνατο, οὔτε τὰ πλούτη παραμένουν, οὔτε ἡ δόξα μᾶς συνοδεύει. Γιατί ὅταν ἔρχεται ὁ θάνατος ὅλα αὐτὰ θὰ ἐξαφανιστοῦν. Γι’ αὐτὸ ἂς φωνάξουμε στὸν ἀθάνατο βασιλιὰ καὶ Χριστό μας, αὐτὸν ποὺ πῆρε ἀπὸ ἐμᾶς ἂς ἀναπαύσει ἐκεῖ ποὺ ὑπάρχει ἡ κατοικία ὅλων αὐτῶν ποὺ γεύονται τὴν εὐφροσύνη τῆς βασιλείας Του.