Η ερμηνευτική εγκύκλιος για τα εμβάσματα των ομογενών

Το κυριότερο πρόβλημα του νομοσχεδίου έγκειται στο γεγονός ότι η ελληνική εφορία ζητάει από τον Ελληνα μόνιμο κάτοικο εξωτερικού να αποδείξει ότι φορολογείται στο εξωτερικό, προσκομίζοντας μάλιστα επίσημα εκκαθαριστικά όπου δηλώνεται το παγκόσμιο εισόδημά του στην Ελλάδα.

Ιδού η διευκρινιστική εγκύκλιος για τα εμβάσματα που βγήκαν στο εξωτερικό:

Κάτοικοι εξωτερικού.α. Οι φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδος που υποστηρίζουν ότι είναι κάτοικοι εξωτερικού, οφείλουν να κάνουν τις απαραίτητες ενέργειες αλλαγής κατοικίας σύμφωνα με όσα ορίζει η ΠΟΛ.1142/31.5.2012 διαταγή.
β. Οι κάτοικοι εξωτερικού που υποχρεούνται σε φορολογική δήλωση εισοδήματος στην Ελλάδα, εφόσον εισήγαγαν στην Ελλάδα ποσό ή ποσά τα οποία την τριετία 2009-2011 εμβάστηκαν στο εξωτερικό, μπορούν να υποβάλουν συμπληρωματικές δηλώσεις εισαγωγής χρηματικού κεφαλαίου από το εξωτερικό, εφόσον επιθυμούν να το χρησιμοποιήσουν και για κάλυψη τεκμηρίων.
Στην περίπτωση που επιθυμούν να καλύψουν μόνο το ποσό του εμβάσματος, αναγράφουν στην κατάσταση προσδιορισμού κεφαλαίου σωρευτικά στο χρόνο που πραγματοποιήθηκε το έμβασμα, το ποσό ή τα ποσά της εισαγωγής χρηματικού κεφαλαίου από το εξωτερικό που πραγματοποιήθηκαν κατά τα προηγούμενα έτη, τα οποία προκύπτουν από βεβαιώσεις χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, χωρίς την υποβολή συμπληρωματικής δήλωσης.
γ. Οι κάτοικοι εξωτερικού που δεν υποχρεούνται σε φορολογική δήλωση εισοδήματος στην Ελλάδα, εφόσον εισήγαγαν με κάθε νόμιμη μορφή στην Ελλάδα ποσό ή ποσά τα οποία την τριετία 2009-2011 εμβάστηκαν στο εξωτερικό, αναγράφουν μόνο στην κατάσταση προσδιορισμού κεφαλαίου, σωρευτικά στο χρόνο που πραγματοποιήθηκε το έμβασμα, το ποσό ή τα ποσά της εισαγωγής χρηματικού κεφαλαίου από το εξωτερικό που πραγματοποιήθηκαν κατά τα προηγούμενα έτη, τα οποία προκύπτουν από βεβαιώσεις χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, χωρίς την υποβολή δήλωσης.
10. Κάλυψη του εμβάσματος με επαναπατριζόμενα κεφάλαια.
Εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 18 του ν.3842/2010, του άρθρου 21 παρ. 19 του ν. 3943/2011 (αντικατέστησε την παρ. 1 του άρθρου 18 του ν. 3842/2010) καθώς και του άρθρου 38 του ν. 3259/2004, σχετικά με τα επαναπατριζόμενα κεφάλαια, σας γνωρίζουμε ότι, με την καταβολή των αντίστοιχων φόρων επί της αξίας των κεφαλαίων που επαναπατρίστηκαν, εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση του υπόχρεου, φυσικού ή νομικού προσώπου, για τα κεφάλαια που εισάγει. Επομένως, δεν συντρέχει λόγος νέας φορολόγησής τους, εφόσον υπάρχουν τα νόμιμα παραστατικά που ορίζουν οι ανωτέρω νόμοι.
Περιπτώσεις:
α. Κεφάλαια που επαναπατρίστηκαν με την καταβολή φόρου 3% ή 5% και εισήχθησαν στη χώρα μας μπορούν να δικαιολογήσουν το έμβασμα ανεξάρτητα του χρόνου του εμβάσματος.
β. Κεφάλαια για τα οποία κατεβλήθη φόρος (8%) (επειδή παρέμειναν στην αλλοδαπή) μπορούν να το δικαιολογήσουν, εφόσον το έμβασμα έγινε πριν τον επαναπατρισμό του κεφαλαίου.
12. Κάλυψη του εμβάσματος με χρηματικά ποσά που υπήρχαν σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στο τέλος του έτους 1999.
Γίνονται δεκτά χρηματικά ποσά που υπήρχαν σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στο τέλος του έτους 1999, εφόσον αποδεικνύεται από επίσημα δικαιολογητικά (βεβαίωση από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα) και εφόσον έχουν υποβληθεί οι σχετικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος.
Στην ηλεκτρονική εφαρμογή συμπληρώνεται το πεδίο "Αφορολόγητα και φορολογηθέντα κατ' ειδικό τρόπο" στο οικον. έτος 2000, με το ποσό αυτό.
Στην περίπτωση που ο δικαιούχος χρησιμοποιήσει χρηματικά διαθέσιμα που υπήρχαν σε πιστωτικά ιδρύματα στο τέλος του έτους 1999, δε μπορεί να επικαλεσθεί και ανάλωση προηγουμένων ετών.
13. Κάλυψη του εμβάσματος με χρηματικά ποσά που προέρχονται από λίστες γάμου.
Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος επικαλείται χρηματικά ποσά που προέρχονται από λίστες γάμου- δώρα γάμου, ο ισχυρισμός αυτός, ως θέμα πραγματικό, εξετάζεται από την αρμόδια ελεγκτική αρχή και το βάρος της απόδειξης το φέρει ο δικαιούχος του εμβάσματος προσκομίζοντας κάθε νόμιμο μέσο π.χ. ληξιαρχική πράξη γάμου και αντίγραφο κίνησης τραπεζικού λογαριασμού, για διάστημα μέχρι δύο μηνών πριν και ενός μήνα μετά την τέλεση του γάμου. Τούτο βεβαίως δεν αποκλείει τον έλεγχο για την τυχόν επιβολή φόρου δωρεάς.
14. Κάλυψη του εμβάσματος με χρηματικά ποσά που προέρχονται από πώληση μετοχών.
Σε περίπτωση που ο δικαιούχος του εμβάσματος πούλησε μετοχές εισηγμένες ή μη, μπορεί να καλύψει το ποσό του εμβάσματος με το ποσό που προήλθε από την πώληση αυτή, υπό την προϋπόθεση ότι η εκποίηση τους έχει λάβει χώρα πριν από την ημερομηνία του εμβάσματος και εφόσον βέβαια προκύπτει από νόμιμα παραστατικά (πινακίδια αγοράς - πώλησης, βεβαίωση χρηματιστηριακής εταιρίας - χρηματιστηρίου, δήλωση απόδοσης του οικείου φόρου) στα οποία απεικονίζονται οι σχετικές πράξεις .
Επιπλέον, σε κάθε περίπτωση ελέγχεται η οικονομική δυνατότητα απόκτησης των μετοχών αυτών από το φορολογούμενο.
15. Κάλυψη του εμβάσματος με χρηματικά ποσά που προέρχονται από ρευστοποίηση ομολόγων και εντόκων γραμματίων του Δημοσίου.
Σε περίπτωση που φορολογούμενος εκποίησε τίτλους του Δημοσίου (ομόλογα- έντοκα γραμμάτια), μπορεί να καλύψει το ποσό του εμβάσματος με ολόκληρο το ποσό της εκποίησης των τίτλων αυτών, υπό την προϋπόθεση ότι η εκποίηση τους έχει λάβει χώρα πριν από την ημερομηνία του εμβάσματος.
Επιπλέον σε κάθε περίπτωση ελέγχεται η οικονομική δυνατότητα απόκτησης των τίτλων αυτών από το φορολογούμενο.
16. Κάλυψη του εμβάσματος με χρηματικά ποσά που προέρχονται από λήψη δανείων.
Δάνεια τα οποία έχουν ληφθεί και αποδεικνύονται με έγγραφα στοιχεία που φέρουν βέβαιη χρονολογία (π.χ. κίνηση λογ/σμών, οποιοδήποτε δημόσιο ή ιδιωτικό έγγραφο που απέκτησε βεβαία χρονολογία πριν την ημερομηνία του εμβάσματος) γίνονται δεκτά, εφόσον από τα παραπάνω έγγραφα αποδεικνύεται ότι έχουν ληφθεί πριν την πραγματοποίηση του εμβάσματος, έστω και αν υποβληθεί εκπρόθεσμα η οικεία δήλωση (δανείου).
Για το δανειοδότη, εφόσον δεν έχει δηλώσει στην οικεία δήλωση φορολογίας εισοδήματος το ποσό του δανείου, συντρέχει υποχρέωση δήλωσής του με συμπληρωματική δήλωση (άρ.17 ΚΦΕ), προκειμένου να ελεγχθεί εάν είχε τη δυνατότητα να το καλύψει, σύμφωνα με όσα ορίζουν οι διατάξεις του άρθρου 19 ΚΦΕ.
Επισημαίνουμε ότι για την αναγνώριση των ποσών αυτών που προέρχονται από δάνεια, θα εξετάζεται πρώτα αν το δάνειο είναι πραγματικό. Εφόσον διαπιστώνεται ότι είναι εικονικό και εμφανίζεται για την καταστρατήγηση των διατάξεων περί τεκμηρίων, δεν θα λαμβάνεται υπόψη.
17. Αντιμετώπιση των εμβασμάτων σε περίπτωση εξαγωγής και εισαγωγής.
Σε περίπτωση εξαγωγής - εισαγωγής και επανεξαγωγής εμβασμάτων, για το διάστημα από 1/1/2009 έως και 31/12/2011, ο φορολογούμενος στο πεδίο «ΕΜΒΑΣΜΑΤΑ» θα δηλώσει όλες τις εξαγωγές που έχουν γίνει ανά έτος και στο πεδίο «ΕΠΑΝΑΠΑΤΡΙΖΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ Ή ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΑΛΛΟΔΑΠΗΣ» θα δηλώσει όλες τις εισαγωγές .
Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος έχει ήδη οριστικοποιήσει την εφαρμογή και στο πεδίο των εμβασμάτων ανέγραψε τη διαφορά μεταξύ των εξαγωγών - εισαγωγών, μπορεί να επανέλθει στην εφαρμογή και μέσω της επιλογής «ΑΝΑΙΡΕΣΗ ΔΗΛΩΣΗΣ» να διορθώσει σύμφωνα με τα κατά τα ανωτέρω οριζόμενα. Σε διαφορετική περίπτωση θα λαμβάνεται υπόψη το ποσό της διαφοράς, εφόσον προκύπτει από τα σχετικά δικαιολογητικά.
18. Αντιμετώπιση των εμβασμάτων σε περίπτωση συνδικαιούχων.
Για τους κοινούς τραπεζικούς λογαριασμούς, το ποσό του εμβάσματος επιμερίζεται στους συνδικαιούχους καταρχήν ισομερώς και, εφόσον ο φορολογούμενος επικαλείται διαφορετική αναλογία, φέρει το βάρος της απόδειξης με κάθε νόμιμο μέσο.
19. Αντιμετώπιση των εμβασμάτων με εισαγωγή κεφαλαίων που δεν ευρωποιήθηκαν ή δραχμοποιήθηκαν.
Για τις περιπτώσεις εκείνες που, κατά την εισαγωγή του συναλλάγματος και μέχρι την ημερομηνία του εμβάσματος, δεν έγινε μετατροπή του σε ευρώ, προκειμένου ο φορολογούμενος να καλύψει το ποσό του εμβάσματος (μέσω της εφαρμογής του taxis), θα πρέπει να προσκομίσει βεβαίωση του χρηματοπιστωτικού ιδρύματος περί της εισαγωγής του ανάλογου ποσού και παραμονής του στο νόμισμα στο οποίο είχε εισαχθεί.
Ειδικά για τους υπόχρεους σε δήλωση στην Ελλάδα, θα πρέπει να υπάρχει δικαιολόγηση προέλευσης του παραπάνω ποσού που θα επικαλεστούν.
Για λόγους πρακτικής αντιμετώπισης των παραπάνω περιπτώσεων, διευκρινίζεται ότι τα ανωτέρω περιγραφόμενα ποσά θα συμπεριληφθούν στην ειδική εφαρμογή του TAXIS χωρίς υποβολή συμπληρωματικής δήλωσης, στο πεδίο «ΕΠΑΝΑΠΑΤΡΙΖΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ Ή ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΑΛΛΟΔΑΠΗΣ» αθροιστικά, αφού μετατραπούν σε ευρώ, με ισοτιμία την ισοτιμία που ίσχυε κατά την ημερομηνία εξαγωγής του εμβάσματος. Μεταξύ των δικαιολογητικών που θα προσκομίσει ο φορολογούμενος στη Δ.Ο.Υ. θα περιλαμβάνεται και σχετική αναλυτική κατάσταση ανά έτος κ.λπ. των εισαγόμενων σε ξένο νόμισμα κεφαλαίων.
20. Αντιμετώπιση των εμβασμάτων που προέρχονται από μερίσματα πλοίων του ν. 27/1975.
Σύμφωνα με την ΠΟΛ.1135/4.10.2010 διαταγή, τα δικαιολογητικά που υποχρεούνται να προσκομίζουν οι φορολογούμενοι κάτοικοι Ελλάδας που αποκτούν μερίσματα που καταβάλλονται από αλλοδαπές πλοιοκτήτριες εταιρείες πλοίων με ξένη ή ελληνική σημαία, στην περίπτωση που τα πλοία τελούν υπό τη διαχείριση ή εκμετάλλευση γραφείων που έχουν εγκατασταθεί στην Ελλάδα με βάση τις διατάξεις του άρθρου 25 του ν. 27/1975, είναι τα εξής:
α) βεβαίωση της αλλοδαπής πλοιοκτήτριας εταιρίας, από την οποία θα προκύπτουν τα στοιχεία του φορολογουμένου ως μετόχου της εταιρείας, το καταβληθέν σε αυτόν μέρισμα και το όνομα του πλοίου, από την εκμετάλλευση του οποίου χορηγείται το σχετικό μέρισμα και
β) αντίγραφο της σχετικής άδειας εγκατάστασης στην Ελλάδα, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 25 του ν. 27/1975, του γραφείου ή του υποκαταστήματος της αλλοδαπής ναυτιλιακής επιχείρησης, που ασχολείται αποκλειστικά με τη διαχείριση, εκμετάλλευση ή ναύλωση του πλοίου (1089690/11472πε/Β0012/2005).
Σύμφωνα εξάλλου, με το Δ12 1073769 ΕΞ 2012 έγγραφο της Διεύθυνσης Φορολογίας Εισοδήματος, οι βεβαιώσεις μεταφοράς χρηματικών κεφαλαίων από το εξωτερικό δεν απαιτούνται, όμως, στην περίπτωση που τα ποσά χρειάζεται να δηλωθούν στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος (κωδικοί αριθμοί 659,660) προκειμένου να καλύψουν αντικειμενικές δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων, τότε απαιτείται η ευρωποίηση του ποσού.
Ανεξάρτητα από τα παραπάνω, όσον αφορά τη δικαιολόγηση των εμβασμάτων στο εξωτερικό, θα πρέπει να αποδεικνύεται με κάθε νόμιμη μορφή η προηγούμενη μεταφορά των κεφαλαίων στην Ελλάδα.
21. Αντιμετώπιση των εμβασμάτων για υπαλλήλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σχετικά με τις αμοιβές των υπαλλήλων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως έχει γίνει δεκτό με το Δ12Α 1141439/3120 ΕΞ 2013 έγγραφο και με το Δ12 1136335 ΕΞ 2012 έγγραφο του Υπουργού Οικονομικών, οι υπάλληλοι των οργάνων της EE που έχουν την κατοικία τους για φορολογικούς σκοπούς στην Ελλάδα, όπου και διαθέτουν ορισμένα περιουσιακά στοιχεία, μπορούν να δηλώνουν στον κωδικό 659 ή 657 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος τους (έντυπο ΕΙ) τα φορολογούμενα με ειδικό τρόπο εισοδήματά τους (σύμφωνα με το άρθρο 12 του Πρωτοκόλλου αριθ. 7 της ΣΛΕΕ περί προνομίων και ασυλιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης) και να τα χρησιμοποιούν για την κάλυψη των αντικειμενικών δαπανών που αναφέρονται στο άρθρο 16 και 17 του ΚΦΕ.
Ανεξάρτητα από τα παραπάνω, όσον αφορά τη δικαιολόγηση των εμβασμάτων στο εξωτερικό, θα πρέπει να αποδεικνύεται με κάθε νόμιμη μορφή η προηγούμενη εισαγωγή των κεφαλαίων στην Ελλάδα.
22. Αντιμετώπιση των εμβασμάτων για το αλλοδαπό προσωπικό των επιχειρήσεων του α.ν. 89/1967 το οποίο δεν διαμένει μόνιμα στην Ελλάδα.
Όσον αφορά στο αλλοδαπό προσωπικό των επιχειρήσεων του α.ν. 89/1967 το οποίο δεν διαμένει μόνιμα στην Ελλάδα, για το οποίο ισχύει προνομιακό καθεστώς φορολόγησης λόγω του ειδικού και αναπτυξιακού χαρακτήρα των σχετικών διατάξεων (ΠΟΛ.1155/21.7.2011), αυτό υποχρεούται στη δικαιολόγηση των εμβασμάτων. Η φορολόγηση των μισθωτών αυτών μόνο για το αποκτώμενο στην Ελλάδα εισόδημά τους δεν τους απαλλάσσει από την υποχρέωση να δικαιολογήσουν τα ποσά που έστειλαν στο εξωτερικό.
Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να υποβάλουν είτε αρχικές εκπρόθεσμες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, εφόσον δεν έχουν υποβληθεί είτε συμπληρωματικές, με τα απαραίτητα δικαιολογητικά.
23. Αντιμετώπιση των εμπορικών εμβασμάτων.
Στις περιπτώσεις εμπορικών εμβασμάτων, η συμπλήρωση της εφαρμογής θα γίνει σύμφωνα με τα οριζόμενα στο παράρτημα Α'. Ο φορολογούμενος, στο φάκελο δικαιολογητικών που θα υποβάλει στη Δ.Ο.Υ, θα επισυνάψει κατάσταση στην οποία θα αναγράφονται αναλυτικά τα ποσά των εμβασμάτων και τα αντίστοιχα τιμολόγια που αυτά αφορούν.
24. Σε περίπτωση εμβάσματος από παιδί που κατοικεί στο εξωτερικό, τίθενται τα πιο κάτω θέματα:
α) αν το έμβασμα έγινε από κοινό λογαριασμό του τέκνου με το γονέα σε ατομικό λογαριασμό του τέκνου, που σπουδάζει στο εξωτερικό, και αποδεικνύεται ότι το ποσό του εμβάσματος καλύπτει τις αναγκαίες υποχρεώσεις του γονέα για τις σπουδές του τέκνου, η κάλυψη του εμβάσματος θα βαρύνει το γονέα και δεν προκύπτει θέμα άτυπης δωρεάς στο τέκνο.
β) αν, στην πιο πάνω περίπτωση, το ποσό που εμβάστηκε υπερβαίνει τις αναγκαίες δαπάνες για τις σπουδές του τέκνου, η κάλυψη του εμβάσματος για το επιπλέον ποσό θα βαρύνει το τέκνο και, εφόσον το τέκνο δεν είχε την οικονομική δυνατότητα συνεισφοράς στον κοινό λογαριασμό, λόγω απουσίας εισοδημάτων ή άλλων εσόδων, προκύπτει θέμα άτυπης δωρεάς σε αυτό.
γ) αν το έμβασμα έγινε από κοινό λογαριασμό του τέκνου το οποίο δεν σπουδάζει) με το γονέα σε κοινό λογαριασμό αυτών και εφόσον το τέκνο δεν είχε την οικονομική δυνατότητα συνεισφοράς στον κοινό λογαριασμό, λόγω απουσίας εισοδημάτων ή άλλων εσόδων, η κάλυψη του εμβάσματος θα βαρύνει το γονέα. Η τυχόν ύπαρξη άτυπης δωρεάς δεν μπορεί να αποκλειστεί στις περιπτώσεις αυτές (μετά από τη διενέργεια ελέγχου), εφόσον αποδεικνύεται ότι το τέκνο που δεν είχε την οικονομική δυνατότητα να εισφέρει στον κοινό λογαριασμό, παραταύτα έκανε χρήση αυτού μεταγενέστερα (π.χ. με ανάληψη ποσού και περαιτέρω κατάθεση σε άλλο λογαριασμό ατομικό ή κοινό με τρίτο πρόσωπο ή οποιαδήποτε άλλη επένδυση ή και απλή ανάληψη).
Τα πιο πάνω (για την τυχόν υποχρέωση φόρου δωρεάς) μπορούν να ισχύσουν βεβαίως ανάλογα και σε κάθε άλλη περίπτωση κατά την οποία διαπιστώνεται η μεταφορά χρηματικών ποσών από ή /και προς κοινό ή ατομικό λογαριασμό. Στις περιπτώσεις μεταφοράς χρηματικών ποσών από και προς κοινό λογαριασμό μεταξύ των αυτών συνδικαιούχων, η κάλυψη των ποσών του εμβάσματος βαρύνει τον καθένα από αυτούς κατ' αναλογία, εκτός αν αποδεικνύεται διαφορετικά, με την επιφύλαξη της τυχόν ύπαρξης άτυπης δωρεάς κατά τα ανωτέρω. Σημειώνεται ότι η κατάθεση σε κοινό λογαριασμό δεν μπορεί να θεμελιώσει εκ προοιμίου την ύπαρξη άτυπης δωρεάς μεταξύ των συνδικαιούχων.
Θέμα άτυπης δωρεάς τίθεται εφόσον ο συνδικαιούχος, ο οποίος δεν είχε (την οικονομική δυνατότητα να) εισφέρει στον κοινό λογαριασμό, κάνει χρήση (του) ποσού του λογαριασμού, γεγονός πραγματικό και ελεγκτέο σε κάθε περίπτωση από την αρμόδια Δ.Ο.Υ.. Για παράδειγμα, η μεταφορά χρηματικού ποσού από και προς κοινό λογαριασμό μεταξύ των αυτών προσώπων και η επιστροφή του ίδιου χρηματικού ποσού στον αρχικό λογαριασμό, χωρίς ενδιάμεσα να έχει γίνει χρήση (του) ποσού αυτού από κάποιον από τους συνδικαιούχους, δεν μπορεί να θεμελιώσει την ύπαρξη άτυπης δωρεάς.
25. Κάλυψη του εμβάσματος με χρηματικά ποσά από εκπρόθεσμες δωρεές, γονικές παροχές.
Οι άτυπες δωρεές και γονικές παροχές χρηματικών ποσών γίνονται δεκτές, έστω και αν υποβληθεί εκπρόθεσμα η οικεία φορολογική δήλωση (εισοδήματος ή δωρεάς), κατ' εξαίρεση των όσων ορίζουν οι διατάξεις του άρθρου 19 ΚΦΕ, επειδή αφορούν εμβάσματα που δεν εμπίπτουν στην έννοια των τεκμηρίων (άρθ. 15-19 ΚΦΕ). Ελέγχεται όμως το πραγματικό γεγovόc της δωρεάς (π.χ. κίνηση λογ/σμών, οποιοδήποτε δημόσιο ή ιδιωτικό έγγραφο που απέκτησε βεβαία χρονολογία πριν την ημερομηνία του εμβάσματος). Για το δωρητή συντρέχει υποχρέωση δήλωσης του χρηματικού ποσού με συμπληρωματική δήλωση του έτους που έκανε τη δωρεά (άρ.17 ΚΦΕ), προκειμένου να ελεγχθεί εάν είχε τη δυνατότητα να την καλύψει, σύμφωνα με όσα ορίζουν οι διατάξεις του άρθρου 19 ΚΦΕ.
Επισημαίνουμε ότι σύμφωνα με τις ΠΟΛ.1042/8.2.1993 και Ε. 752/Εγκ. 7 /22.1.1979 διαταγές, για την αναγνώριση των ποσών αυτών που προέρχονται από δωρεά θα εξετάζεται πρώτα αν η δωρεά είναι πραγματική. Εφόσον διαπιστώνεται ότι η δωρεά είναι εικονική και εμφανίζεται για την καταστρατήγηση των διατάξεων περί τεκμηρίων, δεν θα λαμβάνεται υπόψη. Προς τούτο θα ερευνάται αν ο δωρητής είχε την οικονομική δυνατότητα να χορηγήσει αυτή.
Εξάλλου σας γνωρίζουμε ότι, σύμφωνα με τα ισχύοντα στη φορολογία δωρεών και γονικών παροχών, χρόνος φορολογίας για τις άτυπες δωρεές και γονικές παροχές είναι ο χρόνος σύστασης αυτών, δηλαδή - εν προκειμένω - ο χρόνος παράδοσης των χρηματικών ποσών. Εφόσον με την υποβολή της οικείας δήλωσης φόρου δωρεάς δεν μπορεί να αποδειχθεί ο αληθής χρόνος σύστασης της δωρεάς - γονικής παροχής, κατ' αρχήν ο αναλογών φόρος δωρεάς θα υπολογισθεί με τα ισχύοντα κατά τον αναγραφόμενο στη δήλωση χρόνο σύστασης της δωρεάς. Εάν κατά τον έλεγχο της υπόθεσης φόρου δωρεάς - γονικής παροχής διαπιστωθεί με οποιονδήποτε τρόπο (π.χ. μεταφορά χρηματικών ποσών από και προς λογαριασμό) ότι η παράδοση των χρηματικών ποσών έγινε σε διαφορετικό χρόνο, ακολουθούνται οι σχετικές διαδικασίες για την έκδοση πράξης επιβολής φόρου.
Σε κάθε περίπτωση, για τη δικαιολόγηση των εμβασμάτων θα λαμβάνονται υπόψη εισοδήματα ή ποσά που δεν αποτελούν εισόδημα (π.χ. δωρεές, κληρονομιές, γονικές παροχές κλπ) που έχουν φορολογηθεί ή νομίμως απαλλαχτεί και τα οποία αποδεικνύονται με νόμιμα δικαιολογητικά.
Όλα τα ανωτέρω θα υπόκεινται στην εξελεγκτική αρμοδιότητα της Αρμόδιας Αρχής.
Οδηγίες για τη συμπλήρωση της κατάστασης προσδιορισμού κεφαλαίου παρέχονται στο επισυναπτόμενο στην παρούσα, παράρτημα Α'.
Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΘΕΟΧΑΡΗΣ ΘΕΟΧΑΡΗΣ
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ A'
ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ και ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ.
Για τη χρήση της εφαρμογής θα πρέπει ο φορολογούμενος να είναι πιστοποιημένος χρήστης του taxisnet. Στην περίπτωση που ο έλεγχος αφορά φορολογούμενη που είναι έγγαμη, αυτή υποχρεούται να υποβάλει την κατάσταση προσδιορισμού κεφαλαίου με τους κωδικούς πρόσβασης του συζύγου. Επίσης, εάν καταχωρηθεί στο μητρώο του taxis διακοπή της έγγαμης σχέσης ή διάσταση (έστω και από τον ένα σύζυγο), τότε διακόπτεται η πιο πάνω δυνατότητα χρησιμοποίησης των κωδικών πρόσβασης του πρώην ή εν διαστάσει συζύγου.
Τα παραπάνω ισχύουν και για τους κατοίκους εξωτερικού, εφόσον είναι υπόχρεοι σε δήλωση.
Για τους αποβιώσαντες, εφόσον έχει γίνει απενεργοποίηση των κωδικών πρόσβασης, η κατάσταση θα υποβάλλεται χειρόγραφα από οποιονδήποτε από τους κληρονόμους αυτών στην αρμόδια Δ.Ο.Υ.
Επισημαίνεται ότι η κατάσταση συμπληρώνεται βάσει των δηλώσεων που έχουν ήδη υποβληθεί και εκκαθαριστεί από την αρμόδια Δ.Ο.Υ. Συνεπώς, εάν εκκρεμεί προς εκκαθάριση αρχική φορολογική δήλωση, θα πρέπει άμεσα να διενεργείται εκκαθάριση από τις Δ.Ο.Υ.
Επίσης, σε περίπτωση υποβολής εκπρόθεσμης συμπληρωματικής ή τροποποιητικής δήλωσης οποιουδήποτε οικ. έτους θα μπορεί ο φορολογούμενος να συμπληρώσει την κατάσταση προσδιορισμού κεφαλαίου. Οι συμπληρωματικές αυτές δηλώσεις δεν θα εκκαθαρισθούν από τις Δ.Ο.Υ. αλλά με νεότερη εγκύκλιο μας θα δοθούν οδηγίες για τον έλεγχο και την εκκαθάριση αυτών.
Αντίθετα, αν η συμπληρωματική δήλωση αφορά προσθήκη Α.Φ.Μ. συζύγου, τότε απαιτείται η άμεση εκκαθάριση από τη Δ.Ο.Υ. πριν την υποβολή της κατάστασης στην ηλεκτρονική εφαρμογή.
Αν παρά ταύτα δεν έχει γίνει εκκαθάριση, θα πρέπει ο φορολογούμενος να συμπληρώσει τους σχετικούς πίνακες της εφαρμογής με τα αναμορφωμένα ποσά και να συμπεριλάβει στο φάκελο δικαιολογητικών αντίγραφα των συμπληρωματικών αυτών δηλώσεων.
Επιπρόσθετα παρέχονται οι ακόλουθες διευκρινίσεις για επιμέρους θέματα συμπλήρωσης της εφαρμογής:
Στο πεδίο ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΑΠΟ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ΕΛΕΓΧΟ δηλώνονται τα επιπλέον ποσά που προέκυψαν από φορολογικό έλεγχο.
Στο πεδίο ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΜΕΤΑΞΥ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΩΝ & ΠΡΟΣΔΙΟΡ/ΝΤΩΝ ΜΕ ΕΙΔΙΚΟ ΤΡΟΠΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΩΝ δηλώνονται εισοδήματα ορισμένων κατηγοριών επιτηδευματιών ή εν γένει φορολογούμενων που έχουν προσδιοριστεί με ειδικό τρόπο (τεκμαρτά κλπ σχετική ΠΟΛ.1095/29.4.2011).
ΠΡΟΣΟΧΗ
Τα ανωτέρω ποσά όπως και κάθε ποσό που επικαλείται ο φορολογούμενος για να καλύψει τα ποσά των εμβασμάτων, αλλά δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει για την κάλυψη τεκμηρίων του άρθρου 19 του Κ.Φ.Ε. και ως εκ τούτου δεν θα υποβάλει συμπληρωματική Φορολογική Δήλωση, θα τα αναγράψει μόνο στα αντίστοιχα πεδία της ηλεκτρονικής εφαρμογής.
Η συμπλήρωση του πεδίου ΕΜΒΑΣΜΑΤΑ γίνεται υποχρεωτικά από το φορολογούμενο. Στην περίπτωση συνδικαιούχων συμπληρώνεται μόνο το ποσό που του αναλογεί, ενώ στην περίπτωση που τα εμβάσματα είναι εμπορικά συμπληρώνεται ως ποσό εμβασμάτων το 0,10 και στην επόμενη οθόνη, το πεδίο ΕΜΠΟΡΙΚΟ (βλ. σχετικά παραδείγματα που έχουν αναρτηθεί).
Τα στοιχεία που εμφανίζονται στην αρχική κατάσταση, προέρχονται από τις δηλώσεις Φ.Ε. των οικονομικών ετών 2004-2012. Ο φορολογούμενος αφού ελέγξει την ορθότητα των ποσών αυτών, πρέπει να συμπληρώσει τα τυχόν μη εμφανιζόμενα ποσά των τεκμηρίων, εισοδημάτων, κ.λ.π στα αντίστοιχα έτη. Επιπλέον, υπάρχει η δυνατότητα να τροποποιηθούν ή ακόμη και να διαγραφούν οποιαδήποτε πεδία της κατάστασης, ανεξάρτητα αν είναι συμπληρωμένα ή όχι.
Μετά τη συμπλήρωση-τροποποίηση της κατάστασης οι διαθέσιμες ενέργειες είναι οι εξής:
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΣΥΝΟΛΩΝ & ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ: Με την επιλογή αυτή, εφόσον συμπληρωθεί ή τροποποιηθεί η κατάσταση και εφόσον έχει συμπληρωθεί το πεδίο ΕΜΒΑΣΜΑΤΑ υπολογίζονται τα σύνολα και αποθηκεύονται οι ενέργειες.
ΔΙΑΓΡΑΦΗ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ-ΑΡΧΙΚΟΠΟΙΗΣΗ: Με την επιλογή αυτή, ακυρώνονται όλες οι ενέργειες συμπλήρωσης στοιχείων στα διάφορα οικ. έτη και επανέρχεται η κατάσταση στην αρχική της μορφή.
ΕΤΗ 2006-2000: Με την επιλογή αυτή, γίνεται η μετάβαση στα συγκεκριμένα έτη. Τα στοιχεία των οικ. ετών 2004-2006 είναι συμπληρωμένα βάσει φορολογικών δηλώσεων, ενώ τα στοιχεία των οικ. ετών 2000, 2001, 2002 και 2003 συμπληρώνονται αποκλειστικά από το φορολογούμενο, εάν απαιτείται.
Ειδικά στο οικ. έτος 2000 συμπληρώνονται αθροιστικά στοιχεία και προηγουμένων ετών (1999, 1998, κλπ)
ΕΤΗ 2012-2007: Με την επιλογή αυτή, γίνεται η μετάβαση στα συγκεκριμένα έτη.
ΕΠΙΛΟΓΗ ΕΤΟΥΣ: Με την επιλογή αυτή, δίνεται η δυνατότητα να συμπληρωθεί το οικ. έτος αφετηρίας, μετά το οποίο γίνεται χρήση των δηλωθέντων εισοδημάτων, προκειμένου να διαμορφωθεί το τελικό διαθέσιμο κεφάλαιο (π.χ. στην οθόνη εμφανίζονται τα στοιχεία των οικ. ετών 2004-2012. Εφόσον για την κάλυψη των εμβασμάτων επαρκούν τα ποσά των οικ. ετών 2007 και μετά έχετε τη δυνατότητα να συμπληρώσετε σαν επιλογή έτους το οικ. έτος 2007.
Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος επιθυμεί να συμπεριληφθούν και ποσά στο οικ. έτος 2000, δεν επιλέγεται έτος εκκίνησης.
ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΠΟΣΟ ΕΜΒΑΣΜΑΤΩΝ: Στο πεδίο αυτό δηλώνεται το συνολικό ποσόν του εμβάσματος στο εξωτερικό, ανεξάρτητα από αιτιολογία ή την ύπαρξη τυχόν συνδικαιούχων.
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ: Ανάλογα με το είδος του εμβάσματος θα συμπληρωθεί το πεδίο "εμπορικό" ή "άλλο (προσωπικό)" με το αντίστοιχο ποσόν.
Στην περίπτωση που το έμβασμα είναι εμπορικό και αφορά εταιρεία, τότε συμπληρώνεται υποχρεωτικά στο πεδίο "ΑΦΜ ΣΥΝΔΙΚΑΙΟΥΧΟΥ Η ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΥ Ή ΤΡΙΤΟΥ" ο ΑΦΜ της εταιρείας και το αντίστοιχο ποσόν.
ΑΦΜ ΣΥΝΔΙΚΑΙΟΥΧΟΥ Η ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΥ Ή ΤΡΙΤΟΥ: Στην επιλογή αυτή θα αναγραφούν οι ΑΦΜ και τα ποσά των εμβασμάτων που αντιστοιχούν σε κάθε έναν εξ αυτών. Στην περίπτωση που οι συνδικαιούχοι είναι περισσότεροι από πέντε, από τον πέμπτο και επόμενα, στις σημειώσεις φορολογούμενου θα συμπληρωθούν οι ΑΦΜ και τα ποσά των εμβασμάτων που αντιστοιχούν σε κάθε ένα εξ αυτών και το άθροισμα των ποσών θα αναγραφεί στην ένδειξη "ΣΥΝΟΛΟ ΥΠΟΛΟΙΠΩΝ ΠΟΣΩΝ".
Το άθροισμα των ποσών που αναγράφονται στις ενδείξεις "ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ" και "ΑΦΜ ΣΥΝΔΙΚΑΙΟΥΧΟΥ Η ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΥ Ή ΤΡΙΤΟΥ" πρέπει να ισούται με το ποσόν της ένδειξης "ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΠΟΣΟΝ ΕΜΒΑΣΜΑΤΩΝ".
ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΥΠΟΒΟΛΗ: Με την επιλογή αυτή οριστικοποιείται η δήλωση.
ΑΝΑΙΡΕΣΗ: Με την επιλογή αυτή, αναιρείται η οριστική δήλωση κατάστασης, ώστε να γίνουν οι απαραίτητες διορθώσεις.
Για τους φορολογούμενους που δεν ήταν υπόχρεοι σε δήλωση φορολογίας εισοδήματος κατά τα κρινόμενα έτη 2010-2012, εφόσον το βεβαιώνουν σε σχετικό πεδίο της εφαρμογής, θα επιτρέπεται η υποβολή της κατάστασης ηλεκτρονικά όπου θα μπορούν να καταχωρήσουν τα ποσά των εμβασμάτων στα αντίστοιχα πεδία και έτη. Στην περίπτωση αυτή δε γεννάται υποχρέωση υποβολής δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος για τη δήλωση των εισαγόμενων κεφαλαίων κατά τα έτη αυτά.
Φορολογούμενοι που κατά το έτος ή τα έτη της εισαγωγής συναλλάγματος δεν ήταν υπόχρεοι σε υποβολή δήλωσης Φ.Ε. και εκ των υστέρων γεννήθηκε σχετική φορολογική υποχρέωση, δε θα υποβάλουν δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος για τα έτη αυτά για να δηλώσουν το ποσό της εισαγωγής συναλλάγματος, αλλά θα εμφανίσουν το συνολικό ποσό της εισαγωγής συναλλάγματος στο πρώτο έτος υποχρέωσης υποβολής δήλωσης Φ.Ε. στο πεδίο "ΕΠΑΝΑΠΑΤΡΙΖΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ Ή ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΑΛΛΟΔΑΠΗΣ" και μόνο στον πίνακα των διαθέσιμων κεφαλαίων, προσκομίζοντας τα απαραίτητα δικαιολογητικά. Στην περίπτωση που δεν είχε γίνει ευρωποίηση των εισαγόμενων κεφαλαίων κατά την εισαγωγή τους, ισχύει ό,τι και στην παράγραφο 19 της εγκυκλίου.
Στην περίπτωση αυτή δεν θα υποβάλουν συμπληρωματικές δηλώσεις στη Δ.Ο.Υ.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Για λόγους πρακτικής αντιμετώπισης τα ποσά που προέρχονται από επαναπατρισμό κεφαλαίων της παράγρ. 10 της παρούσης εγκυκλίου, θα αναγράφονται στην ειδική εφαρμογή του taxisnet και στο πεδίο "ΕΠΑΝΑΠΑΤΡΙΖΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ Ή ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΑΛΛΟΔΑΠΗΣ" στο έτος που πραγματοποιήθηκαν τα τυχόν εμβάσματα, ανεξάρτητα από το έτος που έγινε ο επαναπατρισμός τους.
Φορολογούμενοι που βρίσκονται σε χηρεία μπορούν να επικαλεστούν τα εισοδήματα του αποβιώσαντος συζύγου τους για τα έτη των κοινών δηλώσεών τους και με την προϋπόθεση ότι δεν είχε διακοπεί η σχέση του γάμου πριν το θάνατο. Στην περίπτωση αυτή ο φορολογούμενος στην κατάσταση προσδιορισμού κεφαλαίων θα καταχωρήσει αθροιστικά τα εισοδήματα και τα τεκμήρια που προκύπτουν από την κοινή φορολογική τους δήλωση στα αντίστοιχα πεδία της εφαρμογής. Μέσα στον πίνακα ανάλωσης δεν θα αναφερθεί ο Α.Φ.Μ. και το ονοματεπώνυμο του θανόντος.
Σκόπιμο επίσης είναι ο φορολογούμενος να αναφέρει στις σημειώσεις το Α.Φ.Μ. και το ονοματεπώνυμο του θανόντος καθώς επίσης και τα οικ. έτη που επικαλείται .
• Εξαιρετικά σε οποιαδήποτε περίπτωση που λόγω αποδεδειγμένης αδυναμίας της εφαρμογής της ηλεκτρονικής υποβολής δεν επιτρέπεται η υποβολή της κατάστασης, αυτή θα υποβάλλεται χειρόγραφα στη Δ.Ο.Υ.
• Σε ό,τι αφορά τις ελεγκτικές υπηρεσίες διευκρινίζεται ότι με το υπ αρ. ΓΔ ΦΟΡΕΛ/ ΔΗΜΕΣ 1166494 ΕΞ 30.11.2012 έγγραφο της Γενικής Δ/νσης Φορολογικών Ελέγχων & Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων και της Γενικής Γραμματείας Πληροφ/κών Συστημάτων, δόθηκαν οδηγίες για την αντιμετώπιση των φορολογουμένων που υποβάλλουν στις Δ.Ο.Υ φακέλους με δικαιολογητικά καθώς και την υποβολή συμπληρωματικών δηλώσεων.
• Τα δικαιολογητικά των ποσών που ο φορολογούμενος επικαλείται στην εφαρμογή της Γ.Γ.Π.Σ. για την κάλυψη του εμβάσματος και τα οποία δεν έχουν υποβληθεί με τις Δηλώσεις Φορολογίας Εισοδήματος, θα πρέπει, σε κάθε περίπτωση, να περιλαμβάνονται στο φάκελο δικαιολογητικών που θα υποβληθεί στην αρμόδια Δ.Ο.Υ.
Στις περιπτώσεις που ο φορολογούμενος έχει ήδη υποβάλει τον ως άνω φάκελο χωρίς να έχει συμπεριλάβει το σύνολο των απαιτούμενων δικαιολογητικών, τότε υποχρεούται να υποβάλει συμπληρωματικό φάκελο προσκομίζοντας τα υπόλοιπα δικαιολογητικά.
• Ειδικότερα διευκρινίζεται ότι ο υπάλληλος που έχει οριστεί να παραλαμβάνει τους φακέλους από τους φορολογούμενους, ελέγχει μόνο αν τα δικαιολογητικά που επικαλείται ο φορολογούμενος εμπεριέχονται στο φάκελο.