Ο αυτόχειρας Robin Williams και ο Τηλέμαχος Παπαμηνάς της Διλογίας της Λευκάδας

Η αυτοκτονία του Robin Williams με έφερε αντίκρυ στο θέμα που διαπραγματεύομαι στη Διλογία της Λευκάδας. Η τραγική αυτοκτονία του Τηλέμαχου Παπαμηνά είναι η αρχή της ιστορίας για την μυθοπλασία του μυθιστορήματος «Ψηλά Τακούνια Για Πάντα». Αντιγράφω ένα απόσπασμα του βιβλίου:

«Ο ψυχίατρος μάς εξήγησε διάφορα για τη ψυχική νόσο του πατέρα σου. Καθώς ανέφερε τα συμπτώματα κατά την περίοδο της υπερβολής  -μανίας, όπως την αποκάλεσε επιστημονικά- μού έρχονταν στο νου όλες οι αλλαγές της συμπεριφοράς του που πολλές φορές τις εύρισκα ανεξήγητες: υπερβολικά ευφορική διάθεση,ακραία ευερεθιστότητα, γρήγορη σκέψη, γρήγορος λόγος και εναλλαγές ιδεών, υπερβολική ερωτική διάθεση, υπερπαραγωγικότητα. Οταν εκείνος ήταν στα πάνω του, εγώ δε μπορούσα να τον ακολουθήσω. Αισθανόμουν δέος για τις ικανότητές του, την ευφορία, τη δημιουργικότητά του.

Κι ύστερα, όταν έπεφτε στην κατάθλιψη, τα συμπτώματα ήταν ακριβώς όπως τα περίγραψε ο ψυχίατρος: απελπισία κι απόγνωση, καταθλιπτική διάθεση, άγχος, αίσθηση κενού, απαισιοδοξία, αισθήματα ενοχής, αναξιότητας, εγκατάλειψης, απώλεια ενδιαφέροντος για κάθε τι ή και έλλειψη ικανοποίησης από συμμετοχή σε δραστηριότητες που θεωρούσε μέχρι πριν λίγο ευχάριστες.

Πήρα τα επίσημα χαρτιά περιγραφής της νόσου και τα διάβαζα μερόνυχτα ολόκληρα. Ο Τηλέμαχος ήταν εκεί, μέσα στο πρόβλημα κι εγώ ετύρβαζα περί άλλα. Πώς να μαντέψω όμως πως ο υπερκινητικός σύζυγός μου, που έπεφτε σε περιοδικές φάσεις αποτράβηξης ήταν ένας μανιοκαταθλιπτικός; Κάποιος άγνωστος με διπολική διαταραχή;

Ο πατέρας σου έπαιρνε από τα 25 του λίθιο. Είναι η ουσία που ρυθμίζει αυτή τη χημική ανισορροπία του εγκεφάλου. Φαίνεται, όπως εξήγησε ο γιατρός, πως τελευταία είχε κουραστεί από τη ρουτίνα και το κρυφτούλι του με μάς και τη μικρή κοινωνία του τόπου. Πρέπει να είχε σταματήσει τη δόση του κάποιους μήνες πρίν. Τον τελευταίο καιρό ήταν συνέχεια κακοδιάθετος. Θυμάσαι εκείνο το μεσημέρι πριν  το θάνατό του που δεν έδειξε την παραμικρή χαρά για το απολυτήριό σου; Βρισκόταν στον κόσμο του, σαν έτοιμος από καιρό για την αυτοαναχώρηση.

Αγαπημένη μου Τζούλια,

Ξέρω πως τούτη η αποκάλυψη θα γεννήσει στο μυαλουδάκι σου χίλιες δυο καινούριες σκέψεις και αναζητήσεις και ερωτήματα. Ετσι συμβαίνει πάντα. Ομως, θέλω να ξέρεις πως ο πατέρας σου έβαλε τέρμα στη ζωή του οδηγούμενος από το εσωτερικό χέρι της ψυχικής του νόσου. Ούτε εγώ ούτε εσύ μπορούσαμε να τον αναχαιτίσουμε. Πώς να νικήσεις τη φύση;»

 

Και συνεχίζει η κατάθλιψη να απασχολεί την ηρωδία μου Τζουλια Παπαμηνά,κόρη του αυτόχειρα  στο επόμενο έργο «Ξυπόλυτες στην Αμμο», όπου αναζητάει απάντηση στα ερωτήματά της σχετικά με τη βάσανο του πατρός της:

 

 

«Ω! Πόσο υπέφερες πατέρα», σκέφθηκε η Τζούλια,» πόσο βασάνισες το νού σου με τα άλυτα ερωτήματα της ύπαρξης. Γιατί δραπέτευσες  από τις μικρές απολαβές της καθημερινότητας; Γιατί δεν έπαιρνες χαρά από την οικογένειά σου, από τη μαμά, από μένα, από την κοινωνική σου συναναστροφή, από τα ωραία σου βιβλία; Δεν έχεις απάντηση να μου δώσεις, είσαι αλλού τώρα, με κοιτάς από ψηλά διασκεδάζοντας τις αγωνίες και τις ενοχές μου που δεν σε πρόλαβα, που δεν κατάλαβα τίποτε από όσα σε έδερναν νύχτα και μέρα.Ησουν ένα τρομαγμένο αγρίμι, που φοβόταν το θάνατο, αυτό ήσουν. Κι έβαλες τέρμα στο μαρτύριο παίρνοντας τη ζωή σου. Φαντάζομαι πως ο πόνος του μαχαιριού θάταν μικρότερος και ηπιότερος από τον πόνο της ψυχής σου.»

Στη Διλογία της Λευκάδας η αυτοχειρία κυριαρχεί ως λύτρωση ενός άλυτου πόνου, αυτού της ψυχής που απλώνεται ύπουλα στις ίνες του σώματος.

Θα μπορούσες να με ρωτήσεις γιατί τόσο στη Διλογία της Λευκάδας όσο και στον Ερωτα στην Ομίχλη οι ήρωές μου είναι μπολιασμένοι με την κατάθλιψη, γιατί γίνονται αυτόχειρες, γιατί  υποκύπτουν στην αλυτρωσιά του ψυχικού πόνου...

Και θα σου απαντήσω πως γύρω μου βλέπω πολλούς αλύτρωτους , που παλεύουν με το στοιχειό της κατάθλιψης χρόνια και χρόνια. Που αναμετρώνται με την ιδέα να θέσουν τέρμα στη ζωή τους, αλλά ο φόβος είναι μεγαλύτερος απο την τόλμη.

Γι αυτό σου λέω ο Robin Williams απελευθερώθηκε απο τους πόνους κι ανάλαφρος πετάει στους ουρανούς της αιωνιότητας. Οπως ο ήρωας της μυθιστορίας μου Τηλέμαχος Παπαμηνάς, που έκοψε το νήμα της ύπαρξής  του με μαχαίρι βυθίζοντας στο κόκκινο χρώμα του αίματος τη ζωή της κόρης του και ολάκερου του νησιού του...