Υγρός Χρόνος απο την Ελένη Γκίκα

Της Ιουστίνης Φραγκούλη-Αργύρη


Με το ψυχογραφικό μυθιστόρημα Υγρός Χρόνος η Ελένη Γκίκα ολοκληρώνει την τριλογία του πένθους (Αν μά αγαπάς, μη μ’ αγαπάς,Αύριο να θυμηθώ να σε φιλήσω, Υγρός Χρόνος) , για έναν άντρα που φαίνεται πως άφησε να της γλιστρήσει απ΄τη ζωή και την αγάπη της.

Αυτός ο τίτλος του δεύτερου βιβλίου της «Αύριο να θυμηθώ να σε φιλήσω» είναι χαρακτηριστικός της ετεροχρονισμένης σχέσης με τον μυστηριώδη άντρα, που χάθηκε πρόωρα αφήνοντας στη συγγραφέα μεγάλα ερωτήματα αλλά και απροσδιόριστες προσδοκίες με τον κίνδυνο να μην επαληθευτούν ή να μην ακυρωθούν ποτέ.

Ετσι, το μυστήριο του πνιγμού ενός ογκολόγου , του Αγγελου, γίνεται το αντικείμενο έρευνας της αστυνομικής συντάκτριας Μάνιας, η οποία φαίνεται να τον αγαπά μακρόθεν με μια αινιγματική λατρεία που δεν εκφράζεται και που μεγαλώνει ολοένα με την απόσταση και την απουσία. Γιατί ο Αγγελος κάνει στο μεταξύ τη ζωή του , παντρεύεται και αποκτά κοινωνική εταίρο, την κυρία του σπιτιού, που δίνει εντολές για την κηδεία του, για την επισημότητα του τελευταίου αποχαιρετισμού.

Αυτή η Μάνια είναι η κεντρική ηρωίδα του βιβλίου , μια καθημερινή γυναίκα με αντικείμενο το κυνήγι του δημοσιογραφικού ρεπορτάζ. Αυτή η Μάνια λοιπόν χρεώνεται τη διαλεύκανση του πνιγμού του Αγγελου. Αυτή που δεν μπόρεσε να αρθεί στο ύψος της αγάπης και γινόταν κλέφτρα των στιγμών της, η Μάνια που πίστευε πως δεν της άξιζε ο Αγγελος γι αυτό τον άφησε να της γλιστρήσει απ τη ζωή και να χαθεί στην υγρασία του χρόνου. Η Μάνια καλείται να ανακαλέσει όλες τις τρυφερές λεπτομέρειες του παρελθόντος για να εξηγησει τα δυσεξήγητα για τον ακατάληπτο πνιγμό του Αγγελου.

Είναι φανερό πως σ΄αυτό το τρίτο μυθιστόρημα της τριλογίας η Ελένη Γκίκα αποκαλύπτει με τον πιό εναργή τρόπο το παγανιστικό βούτηγμά της στην αυτοψυχανάλυση με στόχο την αυτοκάθαρση. Παρόλο που χρησιμοποιεί πέντε γυναικεία πρόσωπα για να συνθέσει τα κομμάτια του Αγγελου, τελικά η ίδια αποβαίνει αρχιέρεια της αλήθειας της.

Τα εργαλεία της ψυχανάλυσής είναι τα διαβάσματά της μέσα στο χρόνο,που έγινε υγρός απο τον πνιγμό του Αγγελου αλλά και απο τα δάκρυά της για τη λιποψυχία ενώπιον του μεγάλου έρωτά.

Η τραγική αυτόχειρ Σύλβια Πλάθ, ο Αντόνιο Ταμπούκι, ο Ζάκ Πρεβέρ ο Χόρχε Σεμπρούν, ο Μπορίς Σιρούλνικ, ο Μπόρχες και τόσοι άλλοι άνθρωποι των γραμμάτων και των ιδεών περνάνε μέσα απο τις σελίδες του μυθιστορήματος σαν αγαπημένα αναγνώσματα της συγγραφέως. Αλλοτε ως αυτούσιες παρουσιάσεις κι άλλοτε ως σπαράγματα λόγου, δονούν κυριολεκτικά την ψυχή της πρωταγωνίστριας οδηγώντας ταυτόχρονα τον προσεκτικό αναγνώστη σε μια μοναδική περιπλάνηση στο χώρο της παγκόσμιας λογοτεχνίας.

Η Ελένη Γκίκα όμως ξέρει την ίδια στιγμή να σκορπίζει απλόχερα τις δικές της μύχιες σκέψεις για όλα τα υπαρξιακά ερωτήματα παίρνοντας αφορμή απο τις αγωνίες , τις φοβίες, τις αναζητήσεις, τα πικραμένα πρωθύστερα των συναισθημάτων, τα διαρκώς ανεπίδοτα γράμματά της στον Αγγελο.

Ενα απο τα ανεπίδοτα γράμματα επιλέγω να βάλω αυτούσιο στο κείμενό μου:

Αγαπημένε μου,
Γραφω αυτό το γράμμα για τον εαυτό μου. Κράτησα το στόμα μου κλειστό για πάρα πολύ καιρό και θέλω να ξεκαθαρίσω τα αισθήματά μου . Σεβάστηκα υπερβολικά τα δικά σου συναισθήματα και τελικά ήρθε η ώρα να σεβαστώ και τα δικά μου. Μερικές φορές, στην προσπάθειά μου να κατανοήσω τους άλλους, ξεχνώ ότι μια σχέση είναι δρόμος διπλής κατεύθθυνσης.
Πίστεψα ότι είσαι αδελφό πενύμα, μια τρθυφερή ψυχή που καταλαβάινει ότι η αμείλικτη καθημερινότητα μας απομακρύνει απο την ομορφιά της ανθρω΄πινης εμπειρίας. Περπάτησα σε τεντωμένο σκοινό ανάμεσα σε σένα και την Ντόρις...»

Ο Υγρός Χρόνος είναι εν τέλει ένα αυτοψυχαναλυτικό κείμενο με δεκάδες αναφορές σε άλλα κείμενα (χωρίς αυτό να σημαίνει διακειμενισμό) καθώς η συγγραφέας του Ελένη Γκίκα αναγωρίζει πως δεν υπάρχει παρθενογένεση στην τέχνη του γράφειν, μια τέχνη που παλεύει απο γένεσης του κόσμου να προσπορίσει παρηγορία στα μεγάλα ανθρώπινα δεινά και προπάντων να δώσει τις ίδιες και απαράλλαχτες απαντήσεις στο αέναο και αναπάντητο ερώτημα της ζωής και του θανάτου.

Αγαπημένη μου Ελένη, αύριο να θυμηθώ να σε φιλήσω γιατί μου χάρισες μοναδικές στιγμές λογοτεχνίας και ιδεολαγνείας με την τριλογία σου.

Σ΄ευχαριστώ