Τα Σαββάτα των Ψυχών

Μεγάλωσα παίζοντας ανάμεσα απο τους τάφους στο Νεκροταφείο της Λευκάδας όταν τα άλλα παιδιά φοβόνταν ακόμη και να περάσουν έξω απο τις κατοικίες των νεκρών. Επαιξα κρυφτό πίσω απο τους σταυρούς και τα γλυπτά που κοσμούν τα πιό περίτεχνα μνημεία, έτρεξα,  γλίστρησα, μάτωσα τα γόνατα στους διαδρόμους των τάφων.

Ο πατερούλης μου, εφημέριος ιερέας των Αγίων Αναργύρων Λευκάδας, μας έπαιρνε απο παιδιά μαζί του στο Νεκροταφείο, όπου διάβαζε τα τρισάγια υπέρ της μνήμης των νεκρών τα περίφημα  εκείνα Ψυχοσάββατα της Ανοιξης.

Και όταν τελείωναν τα τρισάγια μας περιηγούσε στους τάφους των σπουδαίων προσώπων, που έπαιξαν ρόλο στην ιστορία του νησιού. Αγάπησα τον κατάλευκο μαρμάρινο τάφο του Ιωάννη Πολίτη, πλουσίου Ελληνομερικανού, ο οποίος είχε κατασκευάσει μαυσωλείο προ του θανάτου του.

Χάιδεψα τη βλοσυρή μορφή του Σπυρίδωνος Βαλαωρίτου, αδελφού του μεγάλου επικού ποιητή Αριστοτέλη, έμεινα εκστατική μπροστά στην προτομή του στρατηγού Σουμίλα.Επισκέφθηκα πολλάκις ένα παιδικό τάφο, που είχε μια κούνια απαράμιλλης γλυπτικής δημιουργίας. Κι όλο σκεφτόμουν τους νεκρούς κι όλο αναρωτιόμουν πώς είναι να αποχωρίζεσαι λατρεμένα πρόσωπα.

Αυτά τα Ψυχοσάββατα γράφτηκαν στην παιδική μου μνήμη ως όαση. Στην Ορθόδοξη Χριστιανική Παράδοση, τα Σάββατα της Σαρακοστής, οι άνθρωποι καταφεύγουν στα κοιμητήρια για να αποτίσουν φόρο μνήμης στους αγαπημένους νεκρούς. Αναπέμπουν επιμνημόσυνο λόγο, παρηγορητικό για την απώλεια των προσφιλών προσώπων και για την παραμυθία της ψυχής ότι η μνήμη των θανόντων παραμένει Αιωνία!

Ναι, η παράδοσή μας τα Ψυχοσάββατα τιμά τη μνήμη των νεκρών, τιμά την επαφή των ζωντανών με τους αναχωρήσαντες, γιορτάζει το απόλυτο δέσιμο ζωής και θανάτου.

Τώρα στο Κοιμητήριο της Λευκάδας κατοικούν η Πεταλούδα μου, η μητέρα μου, η γιαγιά Κωνσταντία, ο παππούς Αποστόλης, ο λατρεμένος θείος παπα-Νίκος, ο νονός Μητροπολίτης Δωρόθεος, η νονά Ιουστίνη Παλλαδηνού και τόσοι φίλοι, γείτονες, μακρινοί συγγενείς. Μια ολόκληρη κοινότητα βρίσκεται εκεί θαμμένη στο χώμα.

Κι όταν αναπέμπει ο πατερούλης το τρισάγιο στον οικογενειακό τάφο  είναι για τον γιορτασμό της δικής μας μνήμης αλλά και για την τιμή  των λατρεμένων μας προσώπων. Τα Ψυχοσάββατα έχουν γίνει μέρες δικές μας, καταδικές μας που παραπέμπουν στον υπαινιγμό της αιωνιότητας.

Εγώ δεν βρέθηκα στη Λευκάδα  αυτά τα Ψυχοσάββατα για να ρίξω τρισάγιο στους τάφους των αγαπημένων, αλλά πιστεύω πως τούτα τα λίγα λόγια για τις ψυχές που έφυγαν , αποτελούν τη δική μου υπόσχεση πως δεν θα ξεχάσω ούτε μια μέρα να ανάβω το κερί στη μνήμη της Πεταλούδας και όλων των προσφιλών προσώπων που κατοικούν πλέον στην Οδό της Αθανασίας.

Τζουστινάκι