ΚΟΡΙΤΣΙΑ ΣΤΗ ΒΕΡΑΝΤΑ

ΚΟΡΙΤΣΙΑ ΣΤΗ ΒΕΡΑΝΤΑ
Το συγκλονιστικό μυθιστόρημα για τις γυναίκες στην ωριμότητα, για τη γυναικεία φίλία, για τις ακυρώσεις και τις αναπτερώσεις!

Wednesday, August 26, 2009

Μια Ιθάκη χωρίς ταξίδι

Διήγημα της Ιουστίνης Φραγκούλη-Αργύρη

Στη μνήμη του Εκτορα
που δε γνώρισε όσους τόπους πολύ αγάπησε




Από τα χρόνια του σχολείου αγάπησε παράφορα τη γεωγραφία. Τον ταξίδευαν τα λόγια του δασκάλου σε χώρες μακρινές, άπιαστες για τα πεπερασμένα όνειρά του. Φανταζόταν θάλασσες και ποταμούς σε αποχρώσεις πιό μπλέ από το γαλάζιο του δικού του πέλαγους. Αλλωστε, το δικό του πέλαγος έφτανε μέχρις εκεί που έφταναν τα ψαροκάικα. Τόσο κοντά ήταν το δικό του πέλαγος. Εκείνος ονειρευόταν κύματα γιγαντιαία που κατάπιναν με ευκολία σκαριά κι ανθρώπους. Και ποταμούς με βλάστηση πυκνή όχι σαν τους χείμαρρους του χωριού του που μετατρέπονταν σε ρεματιές με τις καλοκαιριάτικες ξέρες!

Αγάπησε τους τόσους ξένους τόπους που περιέγραφε το πενιχρό εγχειρίδο γεωγραφίας του δασκάλου. Γιατί το σχολείο διέθετε ένα μονάχο βιβλίο γεωγραφίας κι αυτό το είχε στην κατοχή του ο σοφός δάσκαλος. Παιδάκι αυτός, έτρεχε να κάμει όλα τα θελήματά του για να μπορέσει να χωθεί στη φτωχική κάμαρα, όπου ο δάσκαλος μηρύκαζε τις γνώσεις του.

- Να το ξεφυλλίσω δάσκαλε; Μ’αφήνεις να ρίξω μια ματιά στις φωτογραφίες; Τα χέρια μου είναι καθαρά, μόλις γύρισα απ’ τη βρύση.

Καθόταν σταυροπόδι και δε χόρταινε να ξεφυλλίζει τις σελίδες με τους χάρτες. Ακρωτήριον της Καλής Ελπίδος, Γή του Πυρός, Ιμαλαϊα, Βόρειος Πόλος, Ειρηνικός Ωκεανός, Αμερική, Ουρουγουάη, Αμαζόνιος... Τόσα ονόματα, τόσα μέρη, τόσες απόκρυφες ομορφιές, τόσο απόλυτα μακριά κι από τα όνειρά του ακόμη.

Κι ύστερα χανόταν με τις ώρες στις σελίδες με τις ασπρόμαυρες φωτογραφίες από τις πολιτείες του κόσμου. Από το Παρίσι με τον πύργο του Αιφελ, ως το Λονδίνο με το Μπίγκ Μπέν και τον Κεκλιμένο Πύργο της Πίζας στην Ιταλία. Και τα ανάκτορα του Τσάρου στο Λένινγκραντ, και το Βατικανό στη Ρώμη. Κι αυτός ο τρομερός ουρανοξύστης της Νέας Υόρκης! πώς τον έλεγαν; Να το ξαναδιαβάσει για να το θυμάται: Εμπάιαρ Στέιτ Μπίλντινγ. Εμπάιαρ Στέιτ Μπίλντινγ. Το ψηλότερο κτίριο του κόσμου!

-Τί μουρμουράς, βρέ Εκτορα; Είναι ώρα να πηγαίνεις. Θα σε γυρεύει η μάννα σου, παιδί μου.

Μια στιγμή μονάχα, να ρίξει μια τελευταία ματιά στους καταρράκτες του Νιαγάρα. Θεέ μου, πόσο απίστευτα βίαια έμοιαζαν τούτα τα νερά. Ενα υδάτινο τείχος χωρίς συγκρατημό!

Σα ζαρκαδάκι πήδηξε από τη θέση του, ευχαρίστησε το δάσκαλο χαμηλώνοντας τα μάτια και χάθηκε στην παγωμένη νύχτα. Τρέχοντας από τους χωματένιους δρόμους, με τις πέτρες να μεσολαβούν στα ξυπόλυτα ποδαράκια του έφτασε στο σπίτι.

Η μάννα του τον περίμενε με την αχνιστή μανέστρα στο φτωχικό ξύλινο τραπέζι. Τα άλλα παιδιά είχαν κιόλας πλαγιάσει. Δεν τον ρώτησε πού ήταν κι άργησε τόσο. Ηξερε πως ο μικρός της γιός θάτανε στην κάμαρα του δασκάλου με το βιβλίο της γεωγραφίας. Της τόχε ψυθυρίσει από καιρό η κυρά-Λένη, η μάννα του δασκάλου πως εκεί χανόταν το παιδί με τις ώρες.

Κι όμως δεν μολογούσε τίποτε στη μάννα του για τους χάρτες, για τις φωτογραφίες και τους τόπους. Εκείνη μάντευε από το ονειροπόλο βλέμμα του πως ταξίδευε σε όσα το μυαλουδάκι του είχε ρουφήξει κοιτώντας και ξανακοιτώντας τις άψυχες σελίδες ενός βιβλίου. Την τρόμαζε τούτη η πλευρά του. Μάντευε πως έφτιαχνε κόσμους μαγικούς μέσα στη φαντασία του, κόσμους ελκυστικούς και μάταιους.

-Λές να γίνει ναυτικός ο Εκτοράς μου; Θεέ μου φύλαγε! Έλεγε κι έτρεχε στα εικονίσματα γονατιστή να ξορκίσει το κακό. Ούτε την αγωνία της δεν τόλμαγε να τού φανερώσει γιατί τον ήθελε δίπλα της στα κτήματα που με τόσες στερήσεις και υπολογισμούς αγόραζε ο πατέρας με τη δική της προτροπή. Εβλεπε τη γερή του φύση, διέκρινε την ανθεκτική του κράση και προς Θεού δεν ήθελε να το χάσει τούτο το παιδί από κοντά της. Αυτός θα γινόταν ο συνεχιστής της λατρευτικής αφοσίωσης στη γή τους.

Κι έτσι συνέβη. Ο πόλεμος και ο εμφύλιος έγιναν συνένοχοί της. Ο Εκτορας τάχθηκε να καλλιεργεί τα χωράφια του, να μαζεύει τις ελιές απ’ τα λιοστάσια, να τρυγάει τα πατρινά σταφύλια τους, να σπέρνει τη φακή και να την αλωνίζει. Εμαθε μία, μία τις δουλειές και κάθε εποχή τον κρατούσε δεμένο με το χώμα τους, απόλυτα στρατευμένο στο όνειρο της μάννας του.

Και τα δικά του όνειρα; Τα ταξίδια σ’άλλη γή, σ’ άλλους τόπους; Τώρα μεσήλικας πιά, είχε την απόλαυση να ιχνηλατεί σε ιλλουστρασιόν άτλαντες τους χάρτες του κόσμου. Ξέκλεβε χρόνο για να κάθεται όταν οι άλλοι πήγαιναν για ύπνο να ρουφάει τις πληροφορίες για τούτα τα μαγικά μέρη που κάλυπταν ολάκερη την υδρόγειο. Τόσα χρόνια και τώρα μόλις συνειδητοποιούσε πως η γη ήταν στρογγυλή. Πάντως, αν ήταν στο χέρι του θα χειροκροτούσε την ώρα που ο Γαλιλαίος ήταν στην πυρά. Ο Εκτορας ήθελε τη γή απόλυτα επίπεδη, να χάνεται στο άπειρο. Γιατί μόνο το επίπεδο μπορούσε να προσφέρει την απεραντοσύνη, το άπειρο, κατα την ταπεινή του γνώμη.

Το μυαλό του είναι μια απίστευτη εναλλαγή εικόνων. Σαν ένα ντοκυμαντέρ όπου κυριαρχεί η φωτογραφία. Τί κι αν δεν πήγε στο Παρίσι; Ξέρει μία προς μία τις γέφυρές του, τα κτίρια, τους δρόμους του. Ξέρει τις γωνίες σαν να τις έχει εξερευνήσει με τα πόδια του.

Το Λονδίνο, η Πράγα, η Βιέννη, η Βουδαπέστη, η Λισαβόνα, η Μόσχα, η Μαδρίτη, η Ρώμη, η Φλωρεντία, περνούν από μπροστά του σα να τις ξέρει από χρόνια. Εχει χιλιοκοιτάξει τις έγχρωμες φωτογραφίες τους μέσα από καλοδεμένα βιβλία, μέσα από βιού μάστερ και τώρα πρόσφατα από την τηλεόραση. Είναι σα νάχει πάει παντού, τόσο οικείος νιώθει.

Αλλά τον συνεπαίρνουν πιότερο οι ξωτικές μεριές, από τις ζούγκλες της Ινδίας και του Κογκό μέχρι τη Γή του Πυρός με τις μαγικές φυλές. Θεέ μου, πόσο διαφορετικοί άνθρωποι, πόσο διαφορετικές θρησκείες, πόσο αντιφατικοί και παράλογοι τρόποι ζωής. Η δική του ζωή είναι η καλύτερη, το έχει καταλάβει από χρόνια.

Και η Αμερική τον γοητεύει. Γιατί εκεί γεννήθηκε η τεχνολογία, γιατί φτιάχτηκαν τα πρώτα αυτοκίνητα κι αυτά ακόμη τα εργαλεία που χρησιμοποιεί σήμερα κι ο ίδιος στη γεωργία. Είναι ένα θαύμα η Αμερική το δίχως άλλο. Θυμάται πόση εντύπωση του έκαναν οι ουρανοξύστες τότε στο ασπρόμαυρο λιτό βιβλίο γεωγραφίας του δασκάλου του. «Εμπάιαρ Στέιτ Μπίλντινγ», το συγκρατεί το περίπλοκο όνομα μέχρι σήμερα κι ας μήν τούμεινε καμιά άλλη αμερικάνικη κουβέντα, ούτε εξ ακοής.

Χτες ήρθε η ανηψιά του από την Αμερική και τον κάλεσε να πάνε ένα ταξίδι στον κόσμο. Τού αγόρασε λέει εισιτήριο που θα γυρίσουνε μαζί όλη την υδρόγειο. Θα κατεβαίνουν από τόπο σε τόπο, θα περιπλανιώνται για όσες μέρες θέλουν και μετά πάλι στο αεροπλάνο για έναν άλλο τόπο. Αυτό δεν ήθελε όλη τη ζωή του; Να ζήσει σε φυσική διάσταση το όνειρό του. Ετσι δεν είναι;

Το χαϊδεύει τούτο το γυαλιστερό εισιτήριο από την ώρα που εκείνη το ακούμπησε στο τραπέζι. Το βάζει κάτω από το μαξιλάρι του, όπως έκανε τότε όταν για πρώτη φορά απέκτησε παπούτσια. Τα κοίμιζε κάτω από το μαξιλάρι για νύχτες. Δεν τολμούσε να τα βάλει στα ποδαράκια του, είχε μάθει αλλοιώς. Δεν ήξερε να περπατάει με παπούτσια!

Ο Εκτορας κοιμάται ανήσυχα απόψε. Ξυπνάει και τρυπώνει τα ροζασμένα χέρια του κάτω από το προσκεφάλι του, να πιάσει το εισιτήριο, αυτό που θα τού χαρίσει το ταξίδι. Θα ανεβεί για πρώτη φορά σε αεροπλάνο, θα πετάξει, θα βλέπει τη γη από ψηλά σα ζωγραφιά. Οπως την αποτυπώνουν οι αεροφωτογραφίες. Θα δεί επιτέλους από κοντά τη Νότρ Ντάμ και το καμπαναριό του Κουασιμόδου, θα πλανηθεί στο Θιβέτ και -πού ξέρεις;- ίσως να συναντήσει και το Δαλάι Λάμα. Θα προσκυνήσει το Μάο στο μαυσωλείο του στην Κόκκινη Πλατεία του Πεκίνου.

Ιδρώνει και αγωνιά αυτή τη νύχτα. Αντί να χαίρεται που επιτέλους θα σταματήσει τις ασκήσεις του νού επί χάρτου και θα αναπνεύσει μιά άλλη ζωή, τώρα παλεύει με την ιδέα του μεγάλου ταξιδιού. Κι αν τούτο το μυαλό ξεφορτώσει τις φωτογραφίες που μαζεύει από χρόνια σαν πολύτιμο κινηματογραφικό υλικό; Οχι, δε θέλει να ταξιδέψει. Θα την ευχαριστήσει την ανηψιά για το δώρο, μά θα τό επιστρέψει το πολύτιμο εισιτήριο, πρωί-πρωί αύριο, πρώτη του δουλειά. Δεν τόχει ανάγκη το ταξίδι ο Εκτορας, την Ιθάκη του την έχει κατακτήσει μόνος του.

23 comments:

orfia said...

Ιουστινακι περασα για μια καλημερα και διαβασα μονορουφι μια υπεροχη ιστορια με τοσα γνωριμα χρωματα, αισθησεις και αναμνησεις...
Νασαι παντα καλα να μας ταξιδευεις με τους ηρωες σου..
Φιλακια πολλα!

Justine's Blog said...

Αγαπητή Ορφια,
Χαίρομαι που ταξίδεψες με τη φαντασία του ηρωά μου στα γνώριμα μέρη. Νάσαι καλά και να περνάς όμορφα.
Ιουστίνη

Αστοριανή said...

...Να, λοιπόν, που με τον ήρωά σου, ταυτίστηκα σε πολλά...
Κάθε φορά που ταξιδεύεις ή κάποιος άλλος γνωστός μου, ένα αγκαθάκι τσιμπάει την καρδιά μου... και σας γράφω το ρήμα "ζηλεύω" σε όλους τους χρόνους κι εύχομαι να με πάρετε στην...τσέπη σας, να "δω"κι εγώ μαζί σας...
Ιουστίνη μου,
ζωντανός, σημερινός κι αξιαγάπητος ο Έκτορας σου! Μαζί του δέχτηκα την διαπίστωση ότι η "Ἱθάκη" μας είναι πάντα εκεί, αρκεί να έχπυμε μάτια να την δούμε.
Να είσαι πάντα καλά, φίλη μου, να μας κερνάς εξαίσιες στιγμές.
Υιώτα
αστοριανή,
ΝΥ

La Gigi said...

Τζουστινακι αυτά τα διηγηματα που μας χαριζεις εδω κατα καιρους ειναι αληθινα διαμαντακια, όλα!!
φιλιά αγαπημενη μου

Ρούλα said...

αγαπημένη μας Ιουστίνη
αν και σε διαβάζω αρκετό καιρό πρώτη φορά αφήνω σχολιάκι!
πες ότι βρήκα ένα κομμάτι του εαυτού μου,πες ότι ήθελα να εκφράσω το θαυμασμό μου ή ακόμη και τα δυο,πάντως το τόλμησα!
πόσες φορές δείλιασα με το φόβο της απομυθοποίησης του "ταξιδιού",του ονείρου και πόσες φορές επιβεβαιώθηκαν οι φόβοι!παρ'όλα αυτά αξίζει το όνειρο,αξίζει το ταξίδι του νου για να κάνει τη ζωή μας πιο υποφερτή και δημιουργική!ίσως και
το όνειρο να είναι ισάξιο με το ταξίδι και τον προορισμό!
αλλάζοντας θέμα,θέλω να σου πω ένα μεγάλο μπράβο για το ράκβιεμ-αφιέρωμα που έκανες για ένα συντοπίτη μου δημοσιογράφο!γνώρισα την υπερήλικη αδερφή του στο χώρο εργασίας μου και την επόμενη φορά που θα τη συναντήσω θα της δώσω το τυπωμένο άρθρο σου!είμαι βέβαιη ότι θα το χαρεί πολύ γιατί τον καμάρωνε!
ευχαριστώ για τη φιλοξενία!!
Υ.Γ.στα μέρη μου όταν κάποιος κάθεται για μεγάλο χρονικό διάστημα στην επίσκεψη το λέμε "αρμένικη βίζιτα".ας μου συγχωρεθεί!

Evie said...

Γλυκιά Ζουστιν πολύ ωραίο το διηγηματακι τσιμπά όλον τις καρδιές.
Αυτήν την Ιθάκη αφιέρωσα τελευταία στην επέτειο θανάτου του πατέρα μου. Μεγάλο το νόημα...Χωρίς αυτόν έψαξα να βρω την δική μου Ιθάκη.

Ε!! Κοντεύω....ατέλειωτο το να μαθαίνεις, σαν τις δουλειές του σπιτιού που ποτέ δεν τελειώνουν. Όντως αξίζει ο κόπος.

Στο ταξιδάκι μου στο Βέγκας κ το επόμενο τον Νοέμβρη κάπου πιο νότια σίγουρα θα πάρω την καλή σου φίλη Αστοριανη μαζί.

Ωραία τα όνειρα γιατί μας δίνουν ελπίδες.

Νασαι καλά και για άλλα ωραία
Καλό ξημέρωμα

Evie said...

Ξέχασα, το όνομα που του έδωσες το πόσο πολύ του ταιριάζει.
Φιλιά

Justine's Blog said...

Γιώτα αγαπημένη,
Ναι η Ιθάκη είναι στα όνειρά μας, στις φαντασιώσεις μας, στα όσα το υποσυνείδητο καταγράφει.
Οι τόποι μπορεί και να απογοητεύουν εν τέλει.
Να πενάς καλά στη μητρόπολη του κόσμου

Justine's Blog said...

Μελισσάκι,
Ελπίζω να είσαι μια ευτυχής λουόμενη σε γνωστές κοσμικές και άλλες παραλίες.
Να περνάς υπέροχα
Φιλιά σου

Justine's Blog said...

Αιθεροβάμων,
Καλώς εκόπιασες στο μπλογκοσπιτικό μου. Ναι, οι τόποι μπορεί να σου προσφέρουν χαρές αλλά και απογοητεύσεις. Αναλόγως την ώρα και τους ανθρώπους που σε περιβάλλουν.
Οσο για το Λάμπρο, είμαι περήφανη που τον γνώρισα και βαθειά απογοητευμένη που δεν ήξερα για την ασθένειά του.
Να δώσετε τα συλλυπητήρια στην αδελ΄φη του. Το κείμενο τόγραψα απο καρδιάς, γιατί εκείνος ήταν αληθινά ΑΣΥΜΒΙΒΑΣΤΟΣ!

Justine's Blog said...

Εύη αγαπημένη μου,
Η Ιθάκη είναι το σύμβολο της μεγάλης επιστροφής, μα προπάντων του ταξιδιού, όπως γράφει και ο Καβάφης.
Ο δικός μου ήρωας την είχε αγγίξει την Ιθάκη μέσα του, δεν είχε ανάγκη απο ταξίδια. Είχε κάνει δοαδρομές επι χάρτου και επι νού.
Να περνάς καλά στο βροχερό Τορόντο

pylaros said...

Αγαπητή μου Ιουστίνη, που να σε πρωτοθαυμάσω, διάβασα τον ΜΙΧΑΛΗ σε άλλη σελίδα που ταξίδεψε, τον ΈΚΤΩΡΑ που Δεν,
βρέθηκα χαμένος στα υπερπόντια ταξίδια της υδρογείου σφαίρας, χωρίς να έχω τη γνώση του Έκτωρα μα ούτε και τον προδιορισμό του Μιχάλη. Κάτι σαν φτερό με οδηγό τον άνεμο.

Χαιρετισμούς από Νέα Υόρκη, όπως βλέπεις ξαναγύρισα.
Γαβριήλ

Justine's Blog said...

Αγαπημένε Γαβρίλη,
Καλώς ήρθες στο σπιτικό σου. Ελπίζω να πέρασες όμορφα στην Κεφαλλονιά σου, στα Επτάνησά μας.
Οι ήρωές μου άλλοτε ταξιδεύουν με αεροπλάνα κι άλλοτε με το νού. Ετσι είναι οι΄'ηρωες, πανταχού παρόντες.
Νάσαι καλά και να περάσεις ένα ύπέροχο χειμώνα γεμάτο γραψίματα καρπερά!
Ιουστίνη

Evie said...

Ζουστιν αγαπημένη περνώ για να σου ευχηθώ Κάλο μήνα.

Φιλια

ΓΙΑΝΝΑ said...

Πρωτη φορα μπηκα στο μπλογκ σου Ιουστινη και διαβασα μια ιστορια γεματη συναισθημα,μια καταθεση ψυχης.Τολμω να πω οτι ηρθε στο νου μου"το μονον της ζωης μου ταξιδιον"του Βιζυηνου.Ο ηρωας σου ειναι ξεχωριστος και το ταξιδι υπεροχο.Ας συνεχισουμε να σε ανακαλυπτουμε και συ να μας καλοδεχεσαι.

La Gigi said...

αγαπημενη εχω μια υποψια οτι σουρτουκευεις.. σου ευχομαι να περνας οσο τελεια περναω κι εγω
φιλια πολλα
η ευτυχης λουομενη σε κοσμικες και μη παραλιες :)

Smaragdenia said...

Πολύ ωραία η ιστορία, σε ταξιδεύει. Εύχομαι, επίσης, καλοτάξιδο το νέο βιβλίο κι ευλογημένο.
Σμαράγδα

Penelope said...

Ioustinaki o Eκτορας αποφάσισε να μην πάει πουθενά και πας εσύ αντι για αυτόν οπως καταλαβαίνω . Ελπίζω να είσαι καλά αυτές τις ημερες Σεπτέμβρη - the cruellest month . Σε φιλώ και πάντα σε σκεφτομαι

Justine's Blog said...

Αγαπημένη Γιάννα,
Καλώς όρισες στο μπλογκοδιαμέρισμά μου. Σε ευχαριστώ για τα όμορφα λόγια σου περι το διήγημα μου.
Πρέπει να σου πώ ότι με συγκινείς με τη σύγκριση με τον μεγάλο Βιζυηνό.
Θα έρχομαι κι εγώ να τα λέμε σε σένα.
Καλό Σεπτέμβρη

Justine's Blog said...

Σμαράγδα μου,
Σε ευχαριστώ για τα όμορφα λόγια σου. Να είσαι καλά και να μου έρχεσαι προς τα εδώ.
Θα χαρώ να σε γνωρίσω

Justine's Blog said...

Πηνελόπη λατρεμένη,
Δε τόχα βάλει με το νού πως ο Σεπτέμρβης είναι ο πιο αδίστακτος μήνας! Προς το παρόν καλά μπήκε. Θα δίξει αργότερα. Εσύ στα ζεστά ή στα κρύα;

Justine's Blog said...

Μελισσάκι,
Δυό σουρτουκιάρες εσύ κι εγώ, επειδή η ζωή είναι ωραία και μεγάλη!
Φιλιά σου

Justine's Blog said...

Εύ Αθηναία μου,
Εστω και καθυστερημένα, δέξου τις ευχές μου για Καλό Μήνα!
Φιλιά σου