‘Οταν η ποίηση δεν αγκυροβολεί !

Της Ιουστίνης Φραγκούλη-Αργύρη



Τη γνωρίζω μια δεκαετία τώρα και την παρακολουθώ μέσα απο τα γραπτά της που είτε είναι πολιτικά, είτε κοινωνικά είτε απλά σχόλια στα διάφορα ιντερνετικά μέσα αποπνέουν πάντα μια ποιητικότητα. Στα 10 χρόνια της φιλίας μας με τη Ρίτσα Μασούρα, κάπου και πού,  δειλά και ταπεινά ξεγλιστρούσαν κομμάτια της πραγματικής της ποίησης στο διαδίκτυο και τα ρουφούσα με τη δίψα της λογολατρείας που με διακατέχει εδώ στην ξένη.


Η Ρίτσα Μασούρα είναι μια τεχνήτρια του λόγου, μια φωτισμένη πηγή γνώσεων στην εξωτερική πολιτική του πλανήτη αλλά και μια μήτρα γραφής σε όλα τα είδη του ευλογημένου είδους που αρχίζει από τη δημοσιογραφία και καταλήγει στη λογοτεχνία.


Δεν είναι τυχαίο πως η πρώτη ποιητική της συλλογή με τίτλο "Οι Άγκυρες δεν Ωφελούν» (εκδόσεις Φίλντισι) αγκαλιάσθηκε με επαίνους από όλο το λογοτεχνικό κόσμο. Είναι η φυσική συνέπεια μιας ζωής στη γραφή που έρχεται να περικλείσει στο αινιγματικό πλέγμα της ποίησης όλα αυτά που ορίζουν τη Ρίτσα Μασούρα ως γυναίκα που έχασε νωρίς το σύντροφό της, ως μητέρα, ως φίλη, ως παρατηρήτρια του έξω κόσμου.


Ω ναι! βυθίζοντας επι μέρες το μυαλό μου στα ποιήματα της συλλογής της αναπνέω λέξεις, εικόνες, αλήθειες ραντισμένες με τη λυρικότητα αλλά και τα στέρεα νοήματα μιας οντότητας που περπάτησε με σταθερά βήματα τα μονοπάτια της δημοσιογραφίας τιμώντας αυτή την ιδιότητα και χρησιμοποιώντας την ως βάση για το μακρύ δρόμο της περιεκτικής ποιητικής περιπέτειας.


Η συλλογή αρχίζει με ποιήματα αφιερωμένα στο σύντροφο και σύζυγό της που έφυγε ξαφνικά αφήνοντάς την να μεγαλώσει δυό αγόρια σε τρυφερές ηλικίες. Κορυφαίο ποίημα από το οποίο αντλήθηκε και ο τίτλος της συλλογής είναι ο «Συμβιβασμός»: 


Και τότε θυμήθηκα πως καμιά φορά οι άγκυρες δεν ωφελούν.

Λιμνάζουν οι βάρκες σαν μείνουν ώρες δεμένες στο μουράγιο.

Το ίδιο και οι άνθρωποι. 


Από το σπαρακτικό ποίημα «Κι ήταν ο Δαίδαλος μαζί σου» διαλέγω:

Κι ήταν ο χρόνος αυτός που μούδειξε

Πως όσο κι αν προσπάθησα

Να σε καλύψω από τον Ήλιο,

Όσο κι αν φώναξα

Κι αν παρακάλεσα να εισακουστώ,

Εσύ επέλεξες τη μεγάλη φυγή. 


Η δεύτερη ενότητα των ποιημάτων της Ρίτσας Μασούρα αναφέρεται στην υπαρξιακή, οικονομική, κοινωνική, πολιτική κρίση όχι μόνο της Ελλάδας αλλά του κόσμου καθώς η ίδια παίρνει το περισκόπιο της δημοσιογραφικής της ακμάδας και καταγράφει τις πτυχές που απασχολούν την ανθρωπότητα ρίχνοντας φως στις προσωπικές της πληγές:

Απο το ποίημα «Μια κακοποιημένη, τελικά, ευζωία» είναι το απόσπασμα:

Κι ύστερα ήρθε η κρίση.

Γυμνή,

Όπως πρέπει να είναι

Μια περίοπτης οδύνης κρίση.

Ήταν σαν διαρκής θάνατος

Χωρίς κηδείες,

Μοιρολόγια,

Ψάλτες και δεσποτάδες.


Η Τρίτη ενότητα  των ποιημάτων της συλλογής είναι αφιερωμένη στα τρυφερά παιδικά χρόνια και την αναφάλεια του έρωτος όπως αυτός πήρε μορφή στις διάφορες φάσεις της ζωής της Ρίτσας Μασούρα.

Διαβάζω από το «Σπίρτο»:

Ξυπνούσα τις νύχτες.

Ούρλιαζα από θυμό.

‘Απλωνα το οργισμένο κορμί μου

Πάνω σε δυό σανίδες ενωμένες.


Η Ρίτσα Μασούρα κλείνει το καθρέφτισμα της ψυχής της με την τέταρτη σειρά ποιημάτων που αφορούν στα υπαρξιακά της ερωτήματα. Με γλαφυρότητα περιγράφει τα μεγάλα της ζητήματα, τις απογοητεύσεις της, τις συνθήκες θρησκείας των άλλων λαών. Διαλέγω το ποίημά της «Η Προσευχή»:

Υπέρλαμπρος ήλιος κάτω απ΄το μάτι του Θεού.

Ας σεβαστούμε όσα μας δόθηκαν.

Είναι κι αυτό ένα από τα αιτήματά μου,

Καθώς σιγά-σιγά σμικρύνομαι

Κι αποχωρώ.

Ας εισακουστώ.


Η Ρίτσα Μασούρα μέσα από την ποίησή της δείχνει πως είναι ένα όν που αγγίζεται από τον πόνο και τον μετουσιώνει σε λυρισμό, που βυθίζεται στα ερωτήματα της περιρρέουσας ατμόσφαιρας, που λυγίζει και ξανασηκώνεται, που δεν σταματάει ούτε φοβάται μπροστά σε άλυτους γρίφους.


Η εκπληκτική ταξινόμηση των ποιημάτων της συλλογής της αναδεικνύει τη νομική της κατάρτιση, η επιλογή του εκδοτικού οίκου αλλά και ο πίνακας του Ψυχοπαίδη για το εξώφυλλο αποκαλύπτουν την καλλιτεχνική της φύση.


Μια συλλογή ποιημάτων που αφήνει τον αναγνώστη με αίσθημα αγαλλίασης ανεβάζοντάς τον στο επίπεδο της πνευματικής ηδονής.