Λευκάδιος Μόστρας

Της Ιουστίνης Φραγκούλη


Το Δημήτρη Μαμαλούκα τον γνώρισα στην Αγία Κυριακή ένα λαμπερό απόγευμα καλοκαιριού, όταν η κόρη του Μάουρα ήταν ένα μικροσκοπικό μωρό κι έκλεγε με τις τσιμπιές των άτακτων κουνουπιών. Θυμάμαι το εκφραστικό προσωπάκι της που παρά τα απότομα κλαματάκια σκόρπιζε χαρά και χαμόγελα σε όλη την παρέα εναρμονίζοντάς την με την ομορφιά του τοπίου.

Ετρεφα μεγάλη εκτίμηση για όλη την οικογένειά του και προπάντων για την τρυφερή θεία Λουκία, που πάντα με καρτερικότητα δέχθηκε ό,τι της επιφύλαξε η ζωή της. Ηταν και παραμένει για μένα μια σπουδαία γυναίκα, που έχει μια αγαπητική στάση προς όλους και μια γλυκειά κουβέντα να καταθέσει στις δύσκολες στιγμές των ανθρώπων γύρω της. Με το Δημήτρη εξάλλου μάς δένει και μια μακρινή συγγένεια αφού η μητέρα του και η θεία Λουκία κρατούν απο την οικογένεια Φραγκούλη.

Εκείνο το απόγευμα που ανταλλάσσαμε συστάσεις με θέα την απόλυτη ομορφιά της Μαδουρής του Βαλαωρίτη, ο Δημήτρης με το φυσικότερο ύφος του κόσμου μού δήλωσε επάγγελμα συγγραφέας. Τον κοίταξα καχύποπτα, καθώς δεν τολμούσα να διανοηθώ πως υπάρχει ένα τέτοιο αυτόνομο κι αυτούσιο επάγγελμα. Μόλις είχε γράψει το πρώτο του πόνημα , το οποίο μάλιστα μου επέδωσε αργότερα για να διαβάσω.

Δε μπορώ να πώ ότι με ενθουσίασε το βιβλίο του, το οποίο εστίαζε την ιστορία του σε κάποιους απόβλητους ρέμπελους της Ιταλίας. Δεν με έπεισε ούτε η ιστορία ούτε η ακραία χρήση σκηνών κι εκφράσεων ούτε η γλώσσα. Κι όμως το βιβλίο του είχε επιλεγεί ήδη να γίνει σενάριο ταινίας.

Το δεύτερο βιβλίο του δεν κατόρθωσα να το πάρω στα χέρια μου, γιατί το 2003 με βρήκε εκείνη η συμφορά της Κωσνταντίνας και δεν είχα στάλα κουράγιο ν΄αναζητήσω το Δημήτρη ή το μυθιστόρημά του. Το τρίτο του πόνημα «Η Απαγωγή του Εκδότη» το αναζήτησα στα βιβλιοπωλεία της Λευκάδας και δυστυχώς δεν το βρήκα. Ετσι, το αγόρασα απο του Ελευθερουδάκη στην Αθήνα γιατί μ’ έτρωγε η περιέργεια να δώ πώς προχωρούσε ο δηλώσας συγγραφέας.

Με συγκίνησε κατ΄αρχήν η επιλογή του εξωφύλλου, μια φυσική φωτογραφία του ακρωτηρίου Λευκάτας που αγκαλιάζει με την άγρια ομορφιά του τις μνήμες όλων μας. Με συνεπήρε η πλοκή και προπάντων η εμμονή του Δημήτρη να μεταφέρει στον καμβά της ιστορίας του τις μικρές νησίδες του Ιόνιου Πελάγους, αυτές που έμαθε πιότερο απο τις αφηγήσεις των άλλων παρά απο την προσωπική εμπειρία. Εδώ κατάλαβα ότι ο Δημήτρης ήταν ένας story-teller , ένας συγγραφέας που διέθετε το χάρισμα να παρασύρει τον αναγνώστη στην απίστευτη και έστω παρατραβηγμένη ιστορία του. Εδώ αναγνώρισα την εξέλιξη του ανθρώπου που προσανατολίσθηκε σε μια μορφή γραφής αναζητώντας το δικό του στίγμα. Φυσικά, τα βιβλιοπωλεία της Λευκάδας αγρόν ηγόρασαν, κανένα δεν τίμησε την Λευκαδολατρεία του Δημήτρη ούτε για τις εντυπώσεις.

Φέτος ήρθε το νέο του βιβλίο «Η Χαμένη Βιβλιοθήκη του Δημητρίου Μόστρα», που πήρε πολλές και εκτεταμένες κριτικές σπάζοντας τον κλοιό των αγαπημένων της λογοτεχνικής παρέας. Αλλωστε, ο Δημήτρης έχει παρεισφρύσει απο καιρού σ΄αυτή την παρέα με τις συνδρομές του σε διάφορες κριτικές στήλες.

Η ιστορία ξετυλίγεται –πού αλλού – στην αγαπημένη και γνωστή του Ιταλία, όπου ένας τύπος κληρονομεί την σπάνια βιβλιοθήκη του πατέρα του προσπαθώντας να εκποιήσει τα βιβλία για το εύ ζήν η ντόλτσε βίτα . Εκεί ανακαλύπτει τυχαία πως κατέχει κομμάτια ενός θησαυρού καθώς δύο μεγάλοι συλλέκτες , ένας ανάπηρος Ιταλός μαικήνας κι ένας Ελληνικής καταγωγής ιταλός κροίσος διεκδικούν τα βιβλία που θα τους οδηγήσουν στην ανακάλυψη της χαμένης βιβλιοθήκητης του υπαρκτού μεσαιωνικού συλλέκτη Δημητρίου Μόστρα. Η ιστορία πλέκεται με δυνατές σκηνές που ξετυλίγονται γρήγορα προσφέροντας χορταστική αναμονή στον αναγνώστη.

Παράλληλα ο Δημήτρης Μαμαλούκας αναπτύσσει μια άλλη ιστορία, αυτή μιας παρέας εκδικητών που έχουν σχηματίσει μια ετερόκλητη και παρανοϊκή ομάδα για να τιμωρήσουν με θάνατο τους βιαστές και δολοφόνους αθώων κοριτσιών. Οι δύο ιστορίες δένουν στο τέλος με την κορυφαία καθαρτήρια σκηνή.

Θα πρέπει να σημειώσω κατ΄αρχήν πως τα βιβλία του Δημήτρη Μαμαλούκα σαφώς δεν εντάσσονται στην αστυνομική λογοτεχνία αλλά στην περιπετειώδη γραφή. Ξετυλίγονται με τη μορφή και τον κατιαγισμό μιας ταινίας δράσης για αυτό είναι συναρπαστικά.

Περαιτέρω, στο Δημήτριο Μόστρα, ο Μαμαλούκας δείχνει μια ωριμότερη προσέγγιση στο γράψιμο καθώς επιλέγει να αντλήσει το μύθο του απο μια πιστευτή και υπαρκτή ιστορία οδηγώντας σε σκηνές που δεν είναι απόλυτα ακραίες. Επιπλέον, εδώ αποδεικνύει ότι αρχιτεκτονεί το έργο του και μάλιστα απόλυτα μεθοδευμένα.

Επειδή πολλά έχουν γραφτεί για την επιλογή της παράλληλης ιστορίας των εκδικητών, θα πρέπει να πώ ότι μπορεί να αποδυναμώνει την κεντρική ιστορία της βιβλιοθήκης του Δημητρίου Μόστρα, αλλά έχει τέτοια αρχιτεκτονική χρησιμότητα στο έργο που θα πρέπει να συγχωρηθεί η όποια παρέκκλιση απο την κυρία αφήγηση.

Για μένα αυτό που λείπει ακόμη στο Δημήτρη είναι η ανάπτυξη των χαρακτήρων και των σκηνών, που υστερούν σε συναισθηματική φόρτιση. Δηλαδή ως συγγραφέας βάζει όλη τη δύναμή του στην επιλογή του μύθου στην πλοκή, τις περιγραφές και το ξετύλιγμα της ιστορίας, αναβάλλοντας την υπόθεση των ανθρώπινων χαρακτήρων.

Πιστεύω πως στο επόμενο έργο του θα πρέπει δώσει μεγαλύτερη σημασία στο χτίσιμο των χαρακτήρων του και στη χρήση μιας γλώσσας ποιοτικά ανώτερης. Εχει τα υλικά, τη θέληση και το ταλέντο. Τώρα θα πρέπει να κάνει τον ιδανικό συνδυασμό για να μην περάσουν τα έργα του ως ιστορίες ευχάριστου ξεφυλλίσματος αλλά ως περιπέτειες με δυναμική υπόσταση και αντοχή στο χρόνο.

Πάντως, και σε τούτο το βιβλίο του δεν ξεχνάει την αγαπημένη Λευκάδα κι ας τον έχει ξεχάσει επανειλημμένα και ηχηρά τούτη η Λευκάδα !