Θρίαμβος και Προδοσία. Μια πολιτική ελεγεία

Της Ιουστίνης Φραγκούλη

Οι Ελληνες γνωρίζουν τον Καναδά μόνο μέσα απο τον περίφημο φιλελεύθερο πρωθυπουργό Πιέρ Ελιοτ Τρουντό, ο οποίος μέσα απο την ανοικτά αντιμαερικάνικη πολιτική του αλλά και με την άσταστη σύζυγό του Μάργκαρετ κατάφερε να κερδίσει το διεθνές ενδιαφέρον.

Ωστόσο, ένας άλλος πολιτικός άνδρας, ο πρώην συντηρητικός πρωθυπουργός Μπράιαν Μαλρούνι έρχεται να ταράξει τις πρόσφατες μνήμες των Καναδών με την αυτοβιογραφία του, που τιτλοφορείται «Θρίαμβος και Προδοσία. Η ιστορία του Μπράιαν Μαλρούνι».

Τούτη η ιστορία του 68χρονου σήμερα Μαλρούνι τα έχει όλα: ένα φτωχό παιδί απο ο αγροτικό Κεμπέκ, που κατάφερε να νικήσει το σύστημα κατακτώντας μια σπουδαία δικηγορική καριέρα. Μια λαμπερή γυναίκα, η Μίλα Μαλρούνι (στην οποία αφιερώνει τη βιογραφία του), μια ευτυχισμένη οικογένεια με τέσσερα παιδιά και μια ενιαετία στην εξουσία, γεμάτη αμφιλεγόμενες πολιτικές επιλογές, αμφίσημες πολιτικές φιλίες και δύο αποτυχημένες προσπάθειες να λυθεί το συνταγματικό πρόβλημα του Κεμπέκ.

Ο Μπράιαν Μαλρούνι σ΄αυτό το ντοκουμέντο ερμηνεύει τις λανθασμένες επιλογές απο τη δική του οπτική και γίνεται δακρύβρεχτος όπου χρειάζεται για να επισύρει τη συμπάθεια της μάζας. Ομολογεί πως άρχισε να πίνει και να γίνεται δυσάρεστος όταν έχασε την ηγεσία του κόμματος των Συντηρητικών το 1976 ,αλλά ξέφυγε απο το αλκοόλ όταν είδε πως έχανε την αυτοσυγκράτησή του. Εδώ και 27 χρόνια δεν έχει δοκιμάσει ποτό, λέει σήμερα.

Το μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου, που μετράει 1100 σελίδες, αναφέρεται στα 9 χρόνια της πρωθυπουργίας του, στην υπογραφή της συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου μεταξύ ΗΠΑ, Καναδά και Μεξικού (NAFTA) , στην επιβολή του φόρου προστιθέμενης αξίας σε όλα τα προϊόντα και τις υπηρεσίες καθώς και στις αποτυχημένες προσπάθειες της κυβέρνησής του να λύσει το θέμα του Κεμπέκ.

Αντιγράφοντας στιγμές απο το προσωπικό του ημερολόγιο, αποκαλύπτει πως φοβήθηκε μετά την κάθοδό του απο την εξουσία, ότι το θέμα της αυτονομίας του Κεμπέκ και της διάσπασης του Καναδά βρισκόταν προ των πυλών. Ειρήσθω εν παρόδω ότι ο Μπράιαν Μαλρούνι άνοιξε τον ασκό της απόσχισης του Κεμπέκ απο το Καναδά, καθώς έφτιαξε δύο σχέδια για να ενταχθεί η γαλλόφωνη επαρχία στο σύνταγμα του ομοσπονδιακού Καναδά τα οποία ναυάγησαν ενθαρρύνοντας δημοψηφίσματα για την ανεξαρτησία του Κεμπέκ.

Στα απομνημονεύματά του εξάλλου ο πρώην συντηρητικός πρωθυπουργός, που κατόρθωσε να διαλύσει το κόμμα του καθώς στις μετά την πρωθυπουργία του εκλογές το συντηρητικό κόμμα απο κυβέρνηση βρέθηκε μόνο με δύο έδρες σε ολόκληρο τον Καναδά , καταφέρεται σφοδρά εναντίον του αιώνιου πολιτικού αντιπάλου του Πιέρ Ελιοτ Τρουντό.

Ο Μπράιαν Μαλρούνι κατηγορεί τον μακαριστό Τρουντό πως σαμποτάρισε τις προσπάθειές του για επίλυση του συνταγματικού ζητήματος του Κεμπέκ. Μάλιστα επιτίθεται με πραγματική μανία εναντίον του πρώην πρωθυπουργού γράφοντας πως ο Τρουντό δεν είχε το δικαίωμα να ανακατεύεται με το Κεμπέκ, αυτός που δεν πολέμησε τους Ναζί στο Β Παγκόσμιο Πόλεμο.

Φυσικά, οι προσωπικές επικρίσεις του Μπράιαν Μαλρούνι κατα του Πιέρ Ελιοτ Τρουντό έχουν επισύρει τη μήνι των Καναδών απειλώντας να δυναμιτίσουν το πολιτικό σκηνικό.
Η αλήθεια είναι πως ο Μπράιαν Μαλρούνι ξεκίνησε απο δημοφιλέστατος πρωθυπουργός του Καναδά.Την πρώτη τετραετία έδρεψε δάφνες συναλλασσόμενος με τους συντηρητικούς ηγέτες της εποχής, τον Ρόναλντ Ρέιγκαν στις ΗΠΑ και την Μάργκαρτετ Θάτσερ στο Ηνωμενο Βασίλειο. Ο συντηρητικός Μαλρούνι στον Καναδά έγινε το δεκανίκι της δεξιάς πολιτικής της αμερικάνικης κυβέρνησης.

Πάντως,η αμφιλεγόμενη συμφωνία του ελεύθερου εμπορίου NAFTA, η επιβολή του φόρου προστιθέμενης αξίας, η οικονομική ύφεση, οι αποτυχημένες προσπάθειες επίλυσης του προβλήματος του Κεμπέκ, όλες οι μεγάλες πολιτικές του πρωθυπουργού Μαλρούνι οδήγησαν το κόμμα των συντηρητικών σε διάλυση αναδεικνύοντας ένα δεξιότερο κόμμα στη δύση υπό τον Πίτερ Μάνινγκ. Την ίδια στιγμή οι αντιδρούντες στο Κεμπέκ δημιούργησαν το ομοσπονδιακό κόμμα Μπλόκ Κεμπεκουά με μόνο ζητούμενο την αυτονομία του Κεμπέκ. Αρχηγός χρίσθηκε ο πρώην φίλος και έμπιστός του Λουσιέν Μπουσάρ, ο οποίος αργότερα έγινε πρωθυπουργός του Κεμπέκ οδηγώντας το παρολίγο στην αυτονομία.

Η αυτοβιογραφία του Μπράιαν Μαλρούνι βγάζει πολλή πίκρα και πάμπολλα απωθημένα εναντίον των σύγχρονων πολιτικών του αντιπάλων. Δυστυχώς, ο αναγνώστης μένει με την απογοήτευση πως απο το βιβλίο λείπει η γερή αυτοκριτική. Ισως γι αυτό απέτυχε ο πρώην καναδός πρωθυπουργός να μείνει δημοφιλής μετά την κάθοδο απο την Οττάβα. Ισως να μέτρησε μόνο τα λάθη των άλλων και ποτέ τα δικά του!