Στην Θοδώρα και την Κωνσταντίνα. Και τώρα και πάντα!

Της Ιουστίνης Φραγκούλη

Μια ξεχωριστή μέρα ήταν η Τρίτη στη μικρή πατρίδα μου τη Λευκάδα. Οι αγαπημένες σύμβουλοι παιδείας Αννα Κοψιδά και Βιβή Κοψιδά-Βρεττού είχαν σκηνοθετήσει μια παρουσίαση του βιβλίου μου Ψηλά Τακούνια Για Πάντα (εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα 2006) με τη συμμετοχή της Α τάξης του 1ου Λυκείου Λευκάδας.

Οι αφίσες τυπώθηκαν, οι προσκλήσεις ετοιμάσθηκαν με ζωντανά τα χρώματα του εξωφύλλου και τα ονόματα όλων των συντελεστών τυπωμένα κατα σειρά προγράμματος . Ολα δρομολογήθηκαν σωστά και υπολογισμένα απο τις δοκτορέσσες Αννα και Βιβή Κοψιδά και την καθηγήτρια Σταυρούλα Ντεμογιάννη.Ο δημοσιογράφος και ποιητής Βασίλης Ρούβαλης ήταν επίσης προσκεκλημένος ομιλητής. Η έταιρη εκπαιδευτικός Κατερίνα Κουτσιμανή απο το Γραφείο Επαγγελματικού Προσανατολισμού είχε το γενικό συντονισμό.

Παρόντες ήταν μόνο κάποιοι εκπαιδευτικοί, ο πατέρας μου παπα Νικόλας και ο Ηλίας Κοντογεώργης. Ηταν οι μόνοι καλεσμένοι στη γιορτή, που ήταν αφιερωμένη στην αδελφή μου Κωνσταντίνα και στην Θοδώρα Κοντογεώργη, δυό νεαρές γυναίκες -καθηγήτριες, που έφυγαν νωρίς χτυπημένες απο την επάρατη νόσο. Η νοσταλγία γέμιζε ήδη το χώρο.

Η συγκίνηση έκανε την καρδιά μου να πάλλεται ρυθμικά, καθώς τα παιδιά όρμησαν στην αίθουσα του ξενοδοχείου Νήρικος να πιάσουν τις πιό απόμακρες θέσεις απο το πάνελ, που είχε στηθεί για τους ομιλητές. Η γαλαρία είχε κιόλας πιάσει ψιλή κουβέντα. Φαινόταν περίπου απίθανο να αποσπάσουμε την προσοχή των μαθητών, που έδειχναν να διασκεδάζουν την μέρα ως έξοδο απο το σχολείο.

Η σιωπή έσπασε απο τη σύμβουλο επαγγελματικού προσανατολισμού δρα Αννα Κοψιδά, που πήρε το λόγο για να κάνει μια εισαγωγή στην εκδήλωση, που οργανώθηκε με αφορμή το βιβλίο των γυναικών ως αντίστιξη στον κόσμο των ανδρών. Η πορεία της συζήτησης ήταν προδιαγεγραμμένη: η ισότητα των δύο φύλων στην τάξη , στο σπίτι, στη ζωή την ίδια.

Η δρ Βιβή Κοψιδά-Βρεττού με το βελούδινο λόγο της μίλησε για το περιεχόμενο του βιβλίου, αναφερόμενη στις πτυχές του μεταφεμινιστικού διαλόγου των πρωταγωνιστριών του. Η επικέντρωσή της στην ιστορία της Γόβας-Στιλέτο , απο τον 16ο αιώνα μέχρι τον Φεραγκάμο και την παράλογη συλλογή της Ιμέλντα Μάρκος άρχισε να ενθουσιάζει τον θηλυκόκοσμο της τάξης. Η Βιβή είχε κερδίσει ήδη την προσοχή της μισής παρέας.

Και τότε παίχθηκε το φίλμ, που είχαν ετοιμάσει μετά απο ατέλειωτες ώρες μοντάζ με το Νίκο Ζαμπέλη οι δοκτορέσσες Αννα και Βιβή με τη συμμετοχή της Κατερίνας Κουτσιμανή στην ερμηνεία των αποσπασμάτων του βιβλίου. Απο κάτω έπαιζε απαλά το βάλς των παιδικών μου χρόνων και στην οθόνη στριφογύριζαν γλυκά οι παιδικές φωτογραφίες των συμμαθητριών του Λυκείου Θηλέων Λευκάδας, το καφενείο των Ελαιών, το καφενείο των Πλατανιών, η λιμνοθάλασσα, όλοι οι αγαπημένοι τόποι της οικείας μικρής πατρίδας αλλά και της χιονισμένης ξενητειάς μου. Τα δάκρυα ανεβηκαν καυτά, όταν στις παδικές φωτογραφίες ξεπρόβαλε η μορφή της Κωνσταντίνας μου, όταν τα γράμματα συνέθεταν την υπόσχεση : Στη Θοδώρα και την Κωνσταντίνα και τώρα και πάντα μαζί.

Με την άκρη του ματιού μου έπιασα τον πατέρα μου να δακρύζει και τον αδελφό της Θοδώρας τον Ηλία να σκουπίζει τα μουσκεμένα του μάτια. Κι εγώ ανέπνεα με λυγμούς στο βίντεο ακουγόταν το βάλς των αναστεναγμών βγαλμένο απο το γεμάτο ευτυχία παρελθόν μου.

Υστερα μίλησε ο συνάδελφος Βασίλης Ρούβαλης για το βιβλίο περιγράφοντάς το ως ένα καμβά απο κοριτσίστικο υλικό του παρελθόντος στη συνάντηση του απολογισμού των 40 τους χρόνων.

Ηθελα να αναλυθώ σε ηχηρό κλάμα κι όμως η στιγμή δεν το επέτρεπε. Μάζεψα το κουράγιο μου κι ανέβηκα στο μικρόφωνο με πρόθεση να αποκαλύψω στα παιδιά γιατί έγραψα αυτό το βιβλίο, γύρω απο τη ζωή των 6 κοριτσιών που ξεκίνησαν γεμάτα όνειρα απο τα σοκάκια της Λευκάδας για να στοβιλιστούν τρελλά στις σκόνες εκείνο το απομεσήμερο της αποφοίτησης απο το Λύκειο δίνοντας ραντεβού στη στροφή για τα 40 τους.

Τους είπα κοιτώντας τους στα μάτια πως στη μακρινή ξενητειά μου έλειψαν οι φίλες μου και πως η απώλεια της αδελφής μου με έκανε μοναχικότερη. Ετσι ανέτρεξα στις αναμνήσεις μου, στις παιδικές φιλίες για να αντλήσω δύναμη και κουράγιο, για να νιώσω στέρεη πατώντας στο γυναικείο παρελθόν μου. Ανάμεσά μας ήταν μια απο τις νεανικές φίλες, η καθηγήτριά τους Ζωή Βλάχου. Κι εκείνη δάκρυσε απο συγκίνηση στο άκουσμα του ονόματός της και στην ανακοίνωση πως ήξερε να γράφει μαγικές εκθέσεις στα μαθητικά της χρόνια.

Είπα στους μαθητές και τις μαθήτριες νάχουν τα μάτια τους ανοιχτά να επενδύσουν στις φιλίες της εφηβείας, αυτές που θα κρατήσουν μια ζωή όσο κι αν οι συνθήκες της ζωής απομακρύνουν τον ένα απο τον άλλο. Τα συμβούλεψα, κορίτσια κι αγόρια να επαγρυπνήσουν , ν’αφήσουν ανοιχτή την ψυχούλα τους στην ανθρώπνη προσέγγιση.

Κι ύστερα ήρθε η σειρά των παιδιών να μας πού πώς βλέπουν την ισότητα των δύο φύλων, πώς έχει επηρεάσει τη ζωή τους στο σχολείο και στο περιβάλλον. Ανέβηκαν στο βήμα ο Βασίλης και η Αλεξάνδρα. Δειλά στην αρχή, τόλμησαν να εκφράσουν τα παράπονά τους : τα αγόρια μίλησαν για την παραξενιά των κοριτσιών και τα κορίτσια για την αλαζονεία της σωματικής δύναμης των αγοριών.

Κι εκεί που έμοιαζε πως το χάσμα στα δύο φύλα της γενιάς των 15άρηδων εξακολουθεί να ισχύει παρά τον φεμινισμό και την απελευθέρωση, η δρ Βιβή Κοψιδά –Βρεττού με την μαεστρική της μαιευτικής κάλεσε στο βήμα τον τρέντυ Σπύρο Γεωργάκη και και την Ιμο Νατάσα Ζακυνθινού να δώσουν μια παράσταση ζωντανής αντιπαράθεσης. Κι όμως τα παιδιά μίλησαν για το άλλο φύλο με αγάπη. Η Νατάσα είπε πως η σχέση των κοριτσιών με τα αγόρια χαρακτηρίζεται απο αυθορμητισμό και ο Σπύρος μίλησε για αλληλεγγύη.

Η κορυφαία στιγμή της ωριμότητας των 15χρονων ήταν όταν ομολόγησαν πως θα προτιμούσαν να ζούν στη δική μας εποχή των περιορισμών κι όχι στο ανεξέλεγκτο σήμερα. Γιατί, όπως είπαν, οι έφηβοι είναι υποχρεωμένοι να θέτουν τα δικά τους όρια στην απεριόριστη ελευθερία που τους παρέχεται απο την οικογένεια και την κοινωνία.

Μείναμε άφωνοι εμείς οι μεγαλύτεροι, οι εκπαιδευτικοί και οι λογοτέχνες. Και ύστερα στις ομάδες εργασίες, όπου συμμετείχε και η ψυχολόγος Κασσιανή Βρεττού, βρήκαμε την ευκαιρία να έρθουμε πιό κοντά με αυτά τα υπέροχα παιδιά της Α Τάξης του 1ου Λυκείου Λευκάδας που μας έδωσαν μάθημα ωριμότητας και ζεστασιάς.

Τώρα, όταν θα γυρνάω στη Λευκάδα τα καλοκαίρια, ξέρω πως θάχω κάνει 45 καινούριους φίλους, που θα τους χαιρετώ και θα μου χαρίζουν τα αστραφτερά χαμόγελα της νιότης τους στις περατζάδες της Αγοράς και στα μπαράκια της Παραλίας.

ΥΓ> Ευχαριστώ τις αρχιτεκτόνισσες της εκδήλωσης Βιβή Κοψιδά-Βρεττού και Αννα Κοψιδά, τις εκπαιδευτικούς Κατερίνα Κουτσιμανή και Σταυρούλα Ντεμογιάννη, την ψυχολόγο Κασσιανή Βρεττού, τον φιλόλογό μου Σπύρο Βρεττό ,τους εκπαιδευτικούς που παρακολούθησαν την εκδήλωση, το Ράδιο Λευκάτας για την κάλυψη, την Καίτη Κακαβούλη για τη φωτογράφιση. Ευχαριστώ τον πατέρα μου και τον Ηλία Κοντογεώργη, που ήρθαν στην ημερίδα την αφιερωμένη στη Θοδώρα και την Κωνσταντίνα: Και τώρα και πάντα!