Μια πεταλούδα στη μουσική μας

Της Ιουστίνης Φραγκούλη

Δεν το πίστευα αυτό που έβλεπα τούτο το καλοκαίρι ως εμβληματικό σήμα του 28ου Φεστιβάλ Τζάζ του Μόντρεαλ, που αποτελεί το μεγαλύτερο μουσικό γεγονός της Βόρειας Αμερικής: Μια πολύχρωμη πεταλούδα με απλωμένα τα φτερά της ανάμεσα απο τα σώματα ενός σαξοφωνίστα κι ενός τρομπετίστα. Μια λαμπερή χιλιόχρωμη πεταλούδα για να μου υπενθυμίσει σε όποια γωνιά κι αν έστρεφα το βλέμμα μου, πως η δική μου πεταλούδα η Κωνσταντίνα πετούσε γύρω μου, πως χόρευε και τραγουδούσε στους ρυθμούς του τζάζ πανηγυριού , το οποίο δεν θα έχανε φέτος όπως ποτέ δεν είχε χάσει εκείνα τα ανυποψίαστα καλοκαίρια της ευτυχίας.

Ετσι εγκατέλειψα το βουνό για να βυθιστώ στη γνωστή χαρά μας, στον απόλυτο χορό των αισθήσεων που προσφέρει αυτή η πολύπλευρη μουσική των λαών. Γιατί το φεστιβάλ τζάζ του Μόντρεαλ μπορεί να ξεκίνησε απο τους μαύρικους ρυθμούς της Αφρικάνικης μουσικής, αλλά κατέληξε να φιλοξενεί στις 350 σκηνές του ένα μωσαϊκό μουσικών απο όλάκερη την ανθρώπινη σφαίρα.

Καμιά πέννα δεν μπορεί να περιγράψει αυτή την αίσθηση στην πόλη μου τούτες τις μέρες της γιορτής. Οι λέξεις δεν είναι αρκετές για να μεταφέρω το κλίμα του χορού, της κίνησης, της ευφορίας που σκορπίζουν οι διαφορετικές μουσικές στο ανθρώπινο σώμα. Απο την τρίτη ηλικία μέχρι νεογέννητα κρεμασμένα στους μάρσιπους των γονιών τους, όλες οι ηλικίες έδωσαν ραντεβού στις διάφορες μουσικές σκηνές που πρσόσφεραν απλόχερα απο μαύρικο σαξόφωνο μέχρι ροκιές και άγριες ραπιές.

Με ένα ποτήρι μπύρα στο χέρι και με απίστευτες μυρωδιές χυμένες στην ατμόσφαιρα, η πόλη μου έπεσε με πάθος στο πανηγύρι της μουσικής, που δυστυχώς φέτος δέχθηκε την επίθεση των ακραίων καιρικών φαινομένων. Εκεί δηλαδή που ήταν χαρά Θεού, εκεί που ο κόσμος αμέριμνα απολάμβανε τους μουσικούς ,ξαφνικά έπιαναν καταιγίδες κι όμως οι άνθρωποι εξακολουθούσαν υπό βροχή να κινούνται στους ρυθμούς της μουσικής που λάτρεψαν.

Ο Bob Dylan,ο Van Morrison, ο Keith Jarrett, ο Harry Connick, Jr., η Cesaria Evora, ο Wynton Marsalis, ο Manu Chao, ο Zachary Richard και Francis Cabrel, μαζί με τους Richard Bona και Mike Stern ήταν τα αστέρια που κατέκλυσαν τις μουσικές σκηνές με εισιτήρια.

Ο Manu Chao τραγούδησε την περασμένη Κυριακή υπό βροχήν στο μεγάλο πάρκο του Ζάν Ντραπό και γοήτευσε 20.000 νεαρούς που αντιστάθηκαν στα καιρικά φαινόμενα χορεύοντας και παραληρώντας με τη νέα μουσική του πρόταση.

Ακουσα πως ο αγαπημένος μου Van Morrison, που ήρθε μετά απο 20 ολόκληρα χρόνια απουσίας στο φεστιβάλ του Μόντρεαλ, μάγεψε κυριολεκτικά τον κόσμο. Τα εισιτήρια για το κονσέρτο του είχαν εξανλτηθεί μέσα σε 10 λεπτά απο τη στιγμή της πώλησής τους κι έτσι δεν μπόρεσα να τον δώ. Εμεινα με το παράπονο πως η συλλογή των μύθων, τους οποίους έχω απολαύσει σε ζωντανές συναυλίες (απο Dizzie Gilespy μέχρι Miles Davis kai Sting) έμεινε πάλι με το κενό του αγαπημένου και μοναδικού Van της νεότητάς μου.

Ο Bob Dylan ήταν ο παλιός κλασικός εαυτός του, ο ροκάς με την κιθάρα που άλλαζε τα λόγια των τραγουδιών του για να τα προσαρμόσει στην αισθητική και την πολιτική των καιρών μας. Ξεσήκωσε τα πλήθη στην αίθουσα που είχε ασφυκτικά γεμίσει απο τους σαραντάρηδες και κάτι!

Πάντως, πήγα να δώ τη Cezaria Evora του Πράσινου Ακρωτηριού, απο προσήλωση στην εκπληκτική φωνή της αλλά και για να πάρω μαζί μου την Κωνσταντίνα που τη λάτρεψε ως μουσική παρουσία. Η αδελφή μου με είχε βάλει στο ταξίδι της Σεζάρια όταν στο μακρινό Κεμπέκ εγω ήμουν χαμένη σε ήχους αλλότερους και πιό μπιτάτους. Εκείνη μου είχε χαρίσει το διπλό σιντι που ακούω κάθε πρωί στο δρόμο για το γραφείο σαν παρακαταθήκη για να τη σκέφτομαι.

Ε! Λοιπόν η Σεζάρια Εβόρα ντυμένη με το γυαλιστερό μαύρικο ταγιέρ της και με γυμνά πόδια στην πιό ελιτίστικη σκηνή του Μόντρεαλ, με καταγοήτευσε με τη φωνή της που ήταν μεγαλύτερη απο την ηχογράφηση στο δίσκο. Ναί, η Σεζάρια επι δύο ώρες τραγουδούσε χωρίς καμιά προσπάθεια να βγάλει αυτό τον φυσικό χείμαρρο της φωνής απο το στόμα της. Και στη μέση της συναυλίας έδωσε το λόγο στους μουσικούς της γιατί εκείνη κάθησε για να καπνίσει ένα τσιγάρο εις επήκοον όλων των βορειομαμερικάνων πολέμιων του καπνίσματος.

Η Σεζάρια φουμάρισε με στύλ καταλύοντας και παραλύοντας τον υποκριτικό μύθο της απαγόρευσης του καπνίσματος. Γιατί η τραγουδίστρια απο το Πράσινο Ακρωτήρι μπορεί να καταργεί τις συνθήκες με το ανυπόκριτο ταλέντο της , που συμψηφίζει το όποιο και το όσο πάθος!