Ελλειμμα Πολιτισμού

Της Ιουστίνης Φραγκούλη-Αργύρη

Βρέθηκα στο Παρίσι , πιστή όπως κάθε χρόνο στο ραντεβού μου με το Διεθνές Σαλόνι του Βιβλίου, όπου συγκεντρώνεται όλη η γαλλόφωνη λογοτεχνία και πολλοί μα πολλοί ενδιαφέροντες άνθρωποι των γραμμάτων απ΄όλα τα μέρη του κόσμου.

Η πόλη ωραιότερη απο ποτέ, παρα την εμφανή κρίση στα άδεια καταστήματα και τα μισογεμάτα εστιατόρια, με καταγοήτευσε. Οι βόλτες στο Σηκουάνα, στο Σεντ Ζερμαίν , στο Τροκαντερό, στο Λούβρο, στα Ηλύσια Πεδία ήταν μια απόλαυση σαν τσάι γιασεμιού.

Ωστόσο, στο Σαλόνι του Βιβλίου υπήρχε μια δυσάρεστη απουσία. Το περίπτερο με τον τίτλο Ελλάδα, το ελληνικό περίπτερο του ΕΚΕΒΙ δεν ήταν εκεί. Για πρώτη φορά μετα απο χρόνια η ελληνική λογοτεχνία ως πολιτική παρουσία έλειπε τρανταχτά, φωναχτά και ανεπίτρεπτα απο το σαλόνι της γαλλόφωνης λογοτεχνίας του κόσμου.

Η Τσεχία, η Ολλανδία , τα Βαλκάνια, η Αφρική, οι Αμερικές ήταν εκεί κι εμείς τραγικά απόντες απο τη διεθνή συνάντηση της γαλλόφωνης λογοτεχνίας. Θλιβερό και απαράδεκτο ταυτόχρονα.

Προσπάθησα να βρώ το λόγο αυτής της απουσίας ρωτώντας συναδέλφους αλλά και εκδότες στην Αθήνα. Πληροφορήθηκα λοιπόν πως το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου δεν είχε χρήματα για να νοικιάσει περιπτερο προβάλλοντας έστω και στο ελάχιστο την πολύπαθη ελληνική λογοτεχνία. Εμαθα πως το Υπουργείο Πολιτισμού επικαλείται ένδεια πόρων γι αυτό δε στηρίζει το αμφιλεγόμενο ΕΚΕΒΙ.

Και ένιωσα απόλυτα ταπεινωμένη διότι η μικρή πατρίδα μου με δύο Νόμπελ λογοτεχνίας , με τέτοια διαχρονική πορεία στα γράμματα δεν έχει την πολιτική βούληση να υποστηρίξει την ελληνική λογοτεχνία στις διαδρομές του κόσμου. Η Ελλάδα, ο λίκνος του δυτικού πολιτισμού, δεν διαθέτει τα ελάχιστα κονδύλια για να δώσει το παρόν στο Παρίσι της γραμματοσύνης.

Ντράπηκα που το υπουργείο πολιτισμού έχει γίνει το καταφύγιο απολίτιστων προσώπων τα τελευταία χρόνια. Ντρέπομαι που οι επιλογές των πολιτικών προσώπων με κάνουν να νιώθω μια πολίτις β κατηγορίας στη διεθνή λογοτεχνική σκηνή.

Εκείνο το ίδιο βράδυ πήγα να δώ όπερα στην κλασική όπερα Γκαρνιέ του Παρισιού . Κι έπαιζε τον Ιδομενέα σε κείμενο του Ντανσέ και μουσική του Αμαντέους Μότσαρτ. Γαλλικό πρότυπο και ιταλόγλωσση διασκευή έχουν ως κοινό θεματολογικό παρονομαστή τον αρχαιοελληνικό μύθο της επιστροφής του βασιλιά της Κρήτης Ιδομενέα στην πατρίδα του μετά την πολιορκία της Τροίας. Σε μια περίοδο κινητικότητας για την αρχαιοελληνική αναβίωση οι βασισμένες στο κλασικό παρελθόν πλοκές ήταν ακόμα συνηθισμένες στην opera seria. Το έργο του Ντανσέ ανήκοντας στον χώρο της γαλλικής κλασικίζουσας δραματουργίας είχε βάσεις στις αριστοτελικές θεωρίες περί τραγωδίας (όπως τουλάχιστον αυτές γίνονταν κατανοητές τότε).

Κι ενώ παρακολουθούσα αυτό το αριστούργημα με υπότιτλους στα γαλλικά, όπου πρέσβευαν οι λέξεις Ελληνας, Ελλάδα σε ένα απο τα επίκεντρα του πολιτισμού της δύσης, ένιωσα λίγη και μοναχή.

Συλλογίστηκα πως η πατρίδα μου, αυτή που γέννησε τη φιλοσοφία, τη γλυπτική, τη δημοκρατία, την ιατρική, τη διαλογική, αυτή η ίδια πατρίδα μου με την αδιάφορη πολιτική της στα σημαντικότερα ζητήματα, ευτελίζεται, ρεζιλεύεται, το κάνει θέμα της να είναι διεθνώς ανύπαρκτη.

Δεν με πείθει η γελοία δικαιολογία πως δεν υπάρχουν κονδύλια στο ΥΠΠΟ για να στηριχθεί η παρουσία της ελληνικής λογοτεχνίας στις αγορές του κόσμου. Δεν με πείθει καμιά δικαιολογία γενικώς σε θέματα εξαγωγής σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού.

Η Ελλάδα είναι υποχρεωμένη να δίνει το παρόν σε όλες τις συναντήσεις του πολιτισμού. Και προπάντων όφειλε να μην απουσιάζει απο το Σαλόνι του Γαλλικού Βιβλίου, όταν διακηρύσσει μετα τυμπάνων πως είναι μέλος της Παγκόσμιας Γαλλοφωνίας.

Τι κρίμα το ΥΠΠΟ, το υπουργείο των υπουργείων να μη γνωρίζει το ένα και μοναδικό θέμα του: Τον Πολιτισμό!!!