ΚΟΡΙΤΣΙΑ ΣΤΗ ΒΕΡΑΝΤΑ

ΚΟΡΙΤΣΙΑ ΣΤΗ ΒΕΡΑΝΤΑ
Το συγκλονιστικό μυθιστόρημα για τις γυναίκες στην ωριμότητα, για τη γυναικεία φίλία, για τις ακυρώσεις και τις αναπτερώσεις!

Tuesday, July 28, 2009

Καφέ Κλεμέντε απο την Πέρσα Κουμούτση



Της Ιουστίνης Φραγκούλη

Τη γνώρισα πριν απο τρία χρόνια στο πρώτο παζάρι βιβλίου στη Διονυσίου Αεροπαγείτου, όπου είχε αναλάβει τις δημόσιες σχέσεις των εκδοτών, οργανώνοντας μια σειρά εκδηλώσεων, που πραγματικά τόνωσαν το ενδιαφέρον για το παζάρι, τα βιβλία και τους ίδιους τους συγγραφείς.

Μου άρεσε ο σεμνός της τρόπος και η ευγενική της φύση. Την είχα ήδη ξεχωρίσει για τις εκπληκτικές μεταφράσεις της πάνω στα βιβλία του Αιγύπτιου νομπελίστα Ναγκίμπ Μαχφούζ. Συχνά μπαίνοντας στο διαδίκτυο έπεφτα πάνω στο μυθιστόρημά της «Πέρα απο το Νείλο», το οποίο δεν είχα την ευκαιρία να διαβάσω.

Ωστόσο, φέτος στην έκθεση του ΕΚΕΒΙ στη Θεσσαλονίκη , η κοινή μας αγαπημένη φίλη Ελένη Γκίκα, μάς έφερε πιο κοντά. Κι απο τα χέρια της σεμνής Πέρσας πήρα το νέο της μυθιστόρημα με τίτλο «Καφέ Κλεμέντε», το οποίο περιέφερα στις διακοπές μου, απο τη Λευκάδα, μέχρι τη Ρόδο ανοίγοντας πού και πού κάποιες σελίδες. Αυτές οι πλανεύτρες περιπλανήσεις κατέφαγαν το χρόνο χωρίς αντίκρυσμα.

Κι έτσι στο σκιερό περιβάλλον της πόλης μου κατόρθωσα να ολοκληρώσω το μυθιστόρημα της Πέρσας Κουμούτση, που κινείται πάνω στον άξονα Παρίσι-Αλεξάνδρεια την εποχή προ του πολέμου αλλά και κατα τη διάρκειά του με πρωταγωνίστρια μια Αλεξανδρινή θεατρίνα , την Ελισάβετ.

Η Πέρσα Κουμούτση με την πέννα της μεταφέρει εικόνες απο την Αλεξάνδρεια της μνήμης αλλά και απο το Παρίσι του πολέμου με πειστικότητα πασπαλίζοντας την ιστορία με το ιδιότυπο προσωπικό αποτύπωμα της θεατρίνας Ελισάβετ.

Πρέπει να πώ ότι η Ελισάβετ, γυναίκα δοσμένη με πάθος στο θέατρο ή μάλλον παραδομένη στο υπερεγώ της, μου θυμίζει εν πολλοίς ηρωίδες του Ντάρελ απο το « Αλεξανδρινό Κουαρτέτο», αφού η ζωή στρέφεται γύρω απο την ομορφιά και την καριέρα της. Αλλωστε, ο ακαδημαϊκός σύζυγός της ο Αλέξανδρος, θαυμαστής αυτού του υπερεγώ της γυναίκας, το τρέφει και το στηρίζει χωρίς ενδοιασμούς, βυθιζόμενος ολοένα στην αυταπάρνηση και την αυτοταπείνωση.

Ο Αλέξανδρος ζεί υπο το φώς της συζύγου του, την οποία επιλέγει εξαιτίας αυτού του υπερεγώ της. Κι αυτή την αναπόδραστη ματαιοδοξία της επιδιώκει να υπηρετήσει με κάθε τρόπο, ατυχώς και ανεπιτυχώς.. Αλλωστε έτσι ήταν μαθημένος καθώς μεγάλωσε κι έζησε υπο τη σκιά του αδελφού του Επαμεινώνδα , που τώρα συνεργάζεται με τους Γερμανούς ζώντας και προοδεύοντας στη χώρα του Γ Ράιχ.

Οι διάλογοι των δύο αδερφιών για την εξάπλωση του φασισμού δείχνουν τον εκ διαμέτρου αντίθετο χαρακτήρα τους αλλά και την απόλυτα ασύμβατη στάση τους απέναντι στη ζωή.Ο ένας είναι αδίστακτος, ο άλλος ονειροπόλος.

Και η Ελισάβετ ατάραχη για την περιρρέουσα ατμόσφαιρα, ανίκανη να αισθανθεί το παραμικρό για τον άνδρα της-ούτε καν την ελάχιστη ευγνωμοσύνη για την άδολη αγάπη του- ξεχύνεται σ’ έναν αγώνα δρόμου να κατακτήσει τη θεατρική σκηνή του Παρισιού με όποιο κόστος, αφαιρώντας απο τη συνείδησή της το υπαρκτό τοπίο του πολέμου στην ίδια της την πόλη.

Ακόμη και ο έρωτας για τον συμπρωταγωνιστή της Πιέρ έχει κάτι απο πάθος δεμένο με σκοπιμότητα, καθώς εκείνος με ελληνογαλλική καταγωγή,σύμφωνα με τα πλάνα της Ελισάβετ θα μπορέσει να την αναδείξει ως συμπρωταγωνίστριά του στη γαλλική πρωτεύουσα. Ωστόσο, η αναίδεια και επιπολαιότητά του, ίδια κι απαράλλαχτα στοιχεία με εκείνα του δικού της χαρακτήρα, την απογοητεύουν και την κάνουν να συνειδητοποιήσει τη δική της στάση απέναντι στο σύζυγό της.

Στο μεταξύ, ο Αλέξανδρος χάνεται και χάνει τα λογικά του παίρνοντας προσωπικά όλη αυτή την ταπείνωση του Χίτλερ, που πατούσε ανελέητα τη μπότα του στην Ευρώπη σαρώνοντας ιδεολογίες και ουμανισμό. Ταυτόχρονα πτοείται, που αντί να γίνει ο στύλος του υπερεγώ της γυναίκας του , την απογοητεύει με την απραξία του , με την ανικανότητά του να την ανεβάσει στο σανίδι των χειροκροτημάτων, εκεί στο Παρίσι των ευκαιριών.

Ο Αλέξανδρος γίνεται αναχωρητής της ζωής γιατί δεν την αντέχει. Και η Ελισάβετ δέσμια του ακυρωμένου της εγώ, αποβαίνει παρατηρήτρια των γεγονότων, στα οποία επέλεξε να παίξει την κομπάρσα. Κι ας συνεχίζει μεταπολεμικά να θριαμβεύει στο θέατρο, όπως είχε επιλέξει.

Το μυθιστόρημα με πολλές και δυνατές περιγραφές απο την Αλεξάνδρεια του Μεσοπολέμου, με όμορφες αναφορές στο Παρίσι του Πολέμου, επιχειρεί να μεταφέρει το διάλογο των πρωταγωνιστών με το ίδιο τους το εγώ. Ωστόσο τούτος ο διάλογος φαίνεται να γίνεται άτονος και αγόνιμος καθώς η μοίρα τους τελικά διαγράφεται απο τις επιφανειακές συνθήκες κι όχι απο την εσωτερική τους πάλη.

Ενα όμορφο ατμοσφαιρικό μυθιστόρημα, που δίνει υλικό για βαθύτερες και δυσκολότερες σκέψεις.

Οπως περιγράφει το οπισθόφυλλο του βιβλίου:

«Το ανεκπλήρωτο παραμένει αναπόδραστο". Αυτή ήταν η φράση που όριζε πάντα τη ζωή της. Καθώς το τέλος πλησιάζει, η Ελισάβετ, που την εποχή του Mεσοπολέμου υπήρξε διάσημη ηθοποιός και γοητευτική γυναίκα, αναπολεί το παρελθόν της, την Αλεξάνδρεια και το Παρίσι της νιότης της, ξεφυλλίζει νοερά εικόνες οικείες, αγαπημένες όσο και μακρινές, ανασύρει πρόσωπα και γεγονότα από τους δαιδάλους της μνήμης, αφουγκράζεται λόγια και ξεχασμένους ψιθύρους. Θύμα των ψευδαισθήσεών της, ανήμπορη να ξεχωρίσει την πραγματικότητα από τους θεατρικούς ρόλους που υποδύεται, διχάζεται, στο περιθώριο του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου, ανάμεσα σε δυο άντρες: στον ιδεαλιστή Αλέξανδρο και τον τυχοδιώκτη Πιερ. Η επιλογή της θα τη στιγματίσει για πάντα… Ένα ταξίδι ζωής στη χιλιοτραγουδισμένη Αλεξάνδρεια και στο νοσταλγικό Παρίσι, μια γοητευτική τοιχογραφία του Μεσοπολέμου. «

Βιογραφικό της Πέρσας Κουμούτση

Η Πέρσα Κουμούτση γεννήθηκε στο Κάιρο της Αιγύπτου. Είναι απόφοιτος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Καΐρου και παρακολούθησε μαθήματα αυτόματης μετάφρασης και διερμηνείας, από τα αραβικά στα αγγλικά, στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο Καΐρου, AUC. Ήλθε στην Ελλάδα το 1983 και τα πρώτα χρόνια δίδαξε στη μέση και ανώτερη εκπαίδευση, ενώ από το 1992 ασχολείται επαγγελματικά με τη λογοτεχνική μετάφραση από τα αραβικά και τα αγγλικά. Έχει μεταφράσει το μεγαλύτερο μέρος του έργου του νομπελίστα λογοτέχνη Naguib Mahfuz, έργα άλλων Αράβων δημιουργών, αραβική ποίηση, καθώς και το Κοράνι. Το 2001 τιμήθηκε με το Διεθνές Βραβείο Καβάφη για το σύνολο των μεταφράσεών της και το 2006 το αιγυπτιακό κράτος τής απένειμε τιμητικό μετάλλιο για τη συνεισφορά της στην προώθηση και προβολή της αιγυπτιακής και αραβικής λογοτεχνίας

16 comments:

Μηθυμναίος said...

Μόλις πριν πέντε μέρες τέλειωσα το διάβασμα του "Καφέ Κλεμέντε" της κυρίας Πέρσας Κουμούτση που δανείστηκα από βιβλιοθήκη μιας φίλης μου, εδώ στο Μόλυβο και μ’ ενθουσίασε η γραφή της.
Το βιβλίο, εκτός του ότι το βιβλίο "διαβάζεται" άνετα, μου έκανε μεγάλη εντύπωση -κι αυτό της το ομολόγησα προσωπικά- η χρήση ωραίων ελληνικών λέξεων που χρησιμοποιεί.
Κι είναι αξιοπρόσεκτο διότι η Πέρσα είναι Ελληνίδα της Διασποράς κι όσο να ’ναι δεν θα έπρεπε να έχει (νόμιζα εγώ) την ίδια ευχέρεια με τους γηγενείς συγγραφείς… κι όμως…

Η Πέρσα έχει μεταφράσει στα ελληνικά 70 λογοτεχνικά βιβλία και γι’ αυτό χρειάστηκε να εκπαιδευτεί με ζήλο ανάλογα αλλά και να δουλέψει σκληρά ώστε να καλύψει τις όποιες αδυναμίες της. Με επιτυχία όπως θα παρατηρήσετε κι εσείς, όσοι διαβάσετε το βιβλίο της.

Κατά τα άλλα, η Ιουστίνη απλόχερα, όπως πάντα κι όπως πολύ καλά ξέρει να κάνει έδωσε στην ανάρτηση τούτη τόσα στοιχεία για το βιβλίο της Πέρσας κάνοντας μια τέλεια παρουσίαση.

La Gigi said...

δεν την έχω υπ' όψιν μου την κυρία Κουμούτση αλλά μετά την παρουσιάση σου θα τη μελετήσω!
σε φιλώ

Eleni Tsamadou said...

Mε πρόλαβες αγαπητή Ιουστίνη!! Ό,τι ετοιμαζόμουν να γράψω και εγώ τις εντυπώσεις μου από αυτό το ωραίο βιβλίο. Δεν πειράζει όμως κάθε αναγνώστης έχει και διαφορετική ανάγνωση, θα προσθέσω καιεγώ αυτά που εισέπραξα από την Πέρσα.
φιλιά από το Ιόνιο.

δεσποιναριον said...

Η περιγραφη σου αλλα και η περιγραφη του οπισθοφυλλου μου κινουν το ενδιαφερον να το διαβασω κι εγω. Ετοιμαζω την λιστα μου για την επομενη επισκεψη στα βιβλιοπωλεια της Αθηνας. Καλημερα Καναδεζα ακουραστη απο την νεφοσκεπη και μουρτζουφλη πρωτευουσα.

Justine's Blog said...

Πόσο με κολακεύεις καλέ μου Στράτο,
Απλώς προσπάθησα να διαβάσω μέσα απο τις γραμμές. Δεν είμαι κριτικός ούτε δικεκδικώ τέτοια κλέη!
Πάντως, εσύ είσαι γενναιόδωρος. Σε λίγο θα σε αναρτήσω για να μας ξαναδείς και να χαρείς.
Φιλιά

Justine's Blog said...

Αγαπημένο Μελισσάριον,
Εσύ εξακολουθείς να διαβάζεις με τη γνωστή σου φόρα; Τυχεροί όσοι πέσουμε στην ανάγνωσή σου. Μας θυμάσαι για πάντα!
Φιλιά

Justine's Blog said...

Αγαπημένη μου Ελένη,
Κι εσένα σε διάβασα με την ταχύτητα της αστραπής γιατί η πλοκή σου κεντράρει στο απρόβλεπτο, το μοιραίο, το αναπόφευκτο. Σύντομα θα κάνω και τη δική σου ανάρτηση. Η υπόσχεση της Θεσσαλονίκης, ναι;
Φιλιά απο συννεφιασμένο Μόντρεαλ

Justine's Blog said...

Δεσποινάκι μελαγχολικό,
Με τη ματιά γερμένη στο Αιγαίο,
Λοιπόν, εσένα θα σου αρέσει ιδιαίτερα αυτό το ανάγνωσμα γιατί έχει ατμόσφαιρα, εποχή και συναισθήματα!
Να φέρεις πολλά βιβλία πίσω αγαπημένη που πήρες φόρα με την πατρίδα. Περιμένω την ανάρτηση του μινιμαλισμού.

Eleni Tsamadou said...

Περιμένω με αγωνία..
φιλιά

Αστοριανή said...

...Να, λοιπόν, που νοσταλγώντας Ελλάδα,με φέρατε ολοταχώς στη Θεσσαλονίκη και μετά στην όμορφη βραδιά που είχαμε όλοι σχεδόν οι προ-σχολιάσαντες (!!!) στην εν Αθήναις αίθουσα του ΙΑΝΟΥ...
Εκεί, είδαμε κι ακούσαμε την εκρηκτική Λένα Μαντα και την γοητευτική Πέρσα Κουμούτση...
Εκεί συναντήσαμε και την άλλη Ελένη, την γλυκύτατη κ. Τσαμαδού, και άλλους που ήταν εκεί για να τιμήσουν τις Λένα, και Πέρσα.
Από εκείνο το απόγευμα πήραμε την "εύγευστη" γραφή και των δύο, μαζί με όλα τα αξέχαστα της βραδιάς.
Είναι πάρα πολύ ευγενικό, και περισσότερο, σημαντικό,

ΙΟΥΣΤΙΝΗ ΜΟΥ,

να παρουσιάζεις καταξιωμένες γυναίκες στην στήλη σου.
Να έχεις αυτό το δυναμικό μα και υψηλό πνεύμα μαζί και την ξεκάθαρη άποψη ότι ό,τι καλό και αξιόλογο, πρέπει να τονίζεται -έστω και με την μετριοφροσύνη του "...αν και δεν είμαι κριτικός..."
Πρόσφατα τέλειωσα το της Λένας, και θ'ακολουθήσει εκείνο της Πέρσας.
Χαίρομαι, κυρίες μου που σας γνώρισα και περισσότερο που μέσω των βιβλίων σας θα ταξιδεύω την μια στην Κέρκυρα την άλλη στο Παρίσι...
Να είστε ολες καλά και με ευπώλητες εμπνεύσεις...
Υιώτα Στρατή,
astoriani (...και astoriani2)
ΝΥ.

Justine's Blog said...

Γλυκειά μου Ελένη,
Δε χρειάζεται να περιμένεις με αγωνία. Ηταν μεγάλη μου χαρά να σε διαβάσω. Εννοείται πως έπονται η Λένα Μαντά και η Μαρία Τζιρίτα. Η τετράδα των κοριτχιών της Θεσσαλονίκης. Τί ευτυχής συγκυρία αυτή η γνωριμία!
Φιλιά

Justine's Blog said...

Γιωτάκι μου,
Ετσι είναι αυτή χαρά να μεταφέρουμε τις αναμνήσεις στον τόπο μας και να τις μηρυκάζουμε. Τί όμορφη διαδικασία, μα την αλήθεια.
Οι κυρίες της γραφής που προανέφερες είναι πραγματικές κυρίες. Πολύ χαίρομαι να παρουσιάσω τα πονήματά τους, γιατί τους αξίζει έτσι γενναιόδωρες και αγαπημένες που είναι.
Εγώ την προσποίηση δεν αντέχω, με πιάνει οξύς πόνος στην καρδιά. Οι δήθεν και τα δήθεν είναι τα χειρότερά μου!

Πέρσα Κουμούτση said...

Αγαπημένη μου Ιουστίνη, διάβασα τα σχόλια σου για το Καφέ Κλεμέντε και ειλικρινά συγκινήθηκα πολύ. Είναι πράγματι πολύ γενναιόδωρο εκ μέρους σου να ασχοληθείς με το βιβλίο μου και μάλιστα να γράψεις για αυτό με τόση αγάπη. Για μένα η κριτική σου είναι ένα πολύ όμορφο και πολύτιμο δώρο γιατί εμπιστεύομαι απόλυτα την κρίση σου. Συγγνώμη που άργησα να σου γράψω, αλλά είχα κάποιο πρόβλημα που έπρεπε να διευθετήσω άμεσα και δε σήκωνε αναβολή. Σήμερα πιο ήρεμη και πιο ανακουφισμένη, τη διάβασα πάλι, όπως διάβασα τα ευγενικά σχόλια των αγαπημένων φίλων. Θα ήθελα λοιπόν να σας ευχαριστήσω όλους μέσα από την καρδιά μου για την καλοσύνη σας και να σας ευχηθώ ένα ευχάριστο και δροσερό καλοκαίρι γεμάτο όμορφα 'ταξίδια'!
Ιουστίνη μου, ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ στο νέο σου βιβλίο που ανυπομονώ να διαβάσω!

Justine's Blog said...

Πέρσα μου,
Είχα διαβάσει τις καταπληκτικές μεταφράσεις σου και τώρα μου δόθηκε η ευκαιρία να διαβάσω ένα πρωτότυπο κείμενό σου. Μου αρέσει που φέρνεις τη μυρωδιά της πατρίδας σου μέσα απο τους ήρωες και τις περιγραφές.
Μη με ευχαριστείς, ό,τι έγραψα ήταν απο καρδιας.
Φιλιά και καλό καλοκαίρι

Πέρσα Κουμούτση said...

Ναι΄σαι πάντα καλά, Ιουστίνη μου και να μας φροντίζεις από μακριά.
Καλό Καλοκαίρι και σε σένα
Πολλά φιλιά και ακόμα περισσότερα χανόγελα :)))

Justine's Blog said...

Ευχαριστώ για τα φιλιά και τα χαμόγελα. Κι ανταποδίδω τό ίδιο πληθωρικά Πέρσα της ανατολής και του νότου.
Καλημέρα στην Αθήνα