Ο υπέροχος μύθος του Αη Βασίλη

Της Ιουστίνης Φραγκούλη-Αργύρη

Ο Αη Βασίλης ερχεται παραμονή Χριστουγέννων εδώ στο Μόντρεαλ, ενώ στην Ελλάδα καταφθάνει παραμονή Πρωτοχρονιάς φέρνοντας δώρα κι ελπίδες για το Νέο Χρόνο. Πάντως και στις δύο κουλτούρες είναι ο δώρα κομίζων, είναι εκείνος που επαγγέλλεται χαμόγελα στα χείλη των παιδιών.

Για μένα ο Αη Βασίλης αποτελεί τον ωραιότερο μύθο που εφεύρε το ανθρώπινο γένος, καθώς ο γηραλέος Αγιος με την κόκκινη στολή και τη λευκή γενειάδα έρχεται απρόσκλητος τη νύχτα της παραμονής διαστέλλοντας τις ελπίδες των παιδιών για αναμενόμενα αλλά και απροσδόκητα δώρα.

Εμείς ως παιδιά στη Λευκάδα είχαμε τον Αη Βασίλη στις προσμονές μας. Θυμάμαι πως ο πατέρας μου μια εβδομάδα πριν μάς έπαιρνε στου Κορομηλέου κι αργότερα στου Δελλαπόρτα να διαλέξουμε ποιά δώρα θα μας έφερνε με το έλκηθρό του ο Αγιος. Τότε δεν του γράφαμε γράμματα ούτε απαιτούσαμε πολλά δώρα, ένα παιχνίδι του ονείρου ήταν αρκετό γιά να γελάσουν τα χειλάκια μας ολάκερο το χρόνο.

Ο Αποστόλης διάλεγε φορτηγά, ανατρεπόμενα, τρακτέρ και γενικά εργαλεία δουλειάς. Εγώ πάλι διάλεγα από μια κούκλα κάθε χρόνο απαρεγκλήτως. Ισως μια φορά να ζήτησα ένα σπιτάκι με έπιπλα γιά την κούκλα. Μέχρις εκεί, δεν υπήρχαν επιλογές και μόνο που μπορούσαμε να αποκτήσουμε ένα παιχνίδι, αυτό ήταν ευλογία Θεού, έλεγε η μητέρα.
Παραμονή Πρωτοχρονιάς κάναμε το μπάνιο μας και η μαμά μας έβαζε γιά ύπνο απο νωρίς.

Η καρδούλα μου έπαλλε, έκανε ώρα να σφαλίσει ο ύπνος τα βλέφαρά μου. Αναρρωτιόμουν αν θα θυμόταν ακριβώς ο Αη Βασίλης ποιά κούκλα τούχα δείξει στου Κορμηλαίου ή μήπως θα μπέρδευε το δώρο μου μ ΄εκείνο της Κωνσταντίνας ή του Αποστόλη ή των ξαδερφιών μου. Η ψυχή μου σφιγγόταν από την αδημονίας της προσμονής.

Πριν ξημερώσει καλά καλά τρέχαμε στο χόλ σα συνενοημένοι και οι τρείς να δούμε αν τελικά είχε κάνει στάση στο σπίτι μας ο Αη Βασίλης. Βλέπαμε τα δώρα καταμεσής τυλιγμένα με χρωματιστό χαρτί. Χοροπηδούσαμε από τη χαρά μας. Αποστόλης, Ιουστίνη, Κωνσταντίνα. Ο καθένας έπαιρνε το δικό του, μα εγώ δεν το άνοιγα αμέσως φοβούμενη μήπως είχε γίνει λάθος.

Μόνο μετά τον εκκλησιασμό στο μικρό εκκλησάκι του Αη Βασίλη εκεί στη δυτική συνοικία κι αφού η Φιλαρμονική έπαιζε το αγαπημένο μου «Πάει ο Παλιός ο Χρόνος...» , τότε κλεινόμουν με την ησυχία στο δωμάτιό μου να διαπιστώσω αν είχε φθάσει πράγματι το δικό μου δώρο. Κι όταν το άνοιγα κι έβλεπα την κούκλα που είχα διαλέξει, τότε θεωρούσα τον εαυτό μου τόσο τυχερό που ήμουν καλό κορίτσι κι ο Αη Βασίλης είχε επιβραβεύσει την επιλογή μου!

Θάμουν οκτώ χρονών, ο Αποστόλης δέκα, όταν ο μύθος καταρρίφθηκε με τον πιό βίαιο τρόπο. Ηρθε ο μεγάλος να μου πεί Παραμονή Πρωτοχρονιάς ένα απίστευτο μυστικό:

-Ο Αη Βασίλης δεν υπάρχει. Είναι ένα μεγάλο ψέμμα, μου ανακοίνωσε με φωνή δραματική.
-Μα τί λές; Και ποιός φέρνει τα δώρα τότε; Ρώτησα εγώ καταρρέοντας από την αποκάλυψη.
-Ο πατέρας τα αγοράζει απ΄τον Κορομηλαίο και τα φέρνει κρυφά όταν εμείς κοιμόμαστε. Γι αυτό τα βρίσκουμε το πρωί στο χόλ. Μην είσαι χαζή, έτσι συμβαίνει.
-Δε σε πιστεύω, δε σε πιστεύω, είπα εγώ κι έτρεξα μέσα στο δωμάτιό μου κλαίγοντας με τρομερούς λυγμούς.

Εχυσα ποταμούς δακρύων, κατέρρευσα σχεδόν από την αποκάλυψη. Θυμάμαι πως μέσα μου τρωγόταν τα φυλλοκάρδια μου από τη διαπίστωση πως ο Αη Βασίλης, στον οποίο προσπαθούσα να φαίνομαι καλή ολάκερο το χρόνο γιά να μου φέρει το δώρο μου, ήταν μια ψευδαίσθηση, μιά απατηλή σκέψη. Ενα όμορφο ψέμμα καμωμένο γιά παιδιά.

Τα επόμενα χρόνια πηγαίναμε στα μαγαζιά και αγοράζαμε με τον πατέρα τα δώρα της Πρωτοχρονιάς. Η Γιορτή είχε χάσει τη μαγεία της, ο μύθος της έκπληξης είχε καταρριφθεί. Η ανταποδοτικότητα των παιδικών πράξεων είχε γίνει καπνός.

Η μητέρα μου έκτοτε μας έμαθε να μοιραζόμαστε τα πρωτοχρονιάτικα δώρα. Τη μιά χρονιά κρατούσαμε την κούκλα της Κωνσταντινας και δίναμε τη δική μου στο φτωχό κοριτσάκι της γειτονιάς, την άλλη γινόταν το αντίστροφο. Εμαθα να ζώ χωρίς τον Αη Βασίλη μου και να δακρύζω κάθε χρόνο γιά την αποβαράθρωσή του.

Αφήστε τα παιδιά να ζήσουν το Αγιοβασιλιάτικο μύθο όσα περισσότερα χρόνια μπορούν. Δε χρειάζεται να ανακαλύψουν τη γυμνή αλήθεια από νωρίς. Δεν χρησιμεύει σε τίποτε, μόνο κομματιάζει τα όνειρα τους.