Οι Αναμνήσεις Ενός Πληθωρικού Μαγειριστή

 

Της Ιουστίνης Φραγκούλη-Αργύρη 

«Οι αναμνήσεις Ενός Μαγειριστή (εκδόσεις Αρμός)»  είναι το πιό πρόσφατο βιβλίο του μεγάλου σέφ και περιπλανώμενου των γεύσεων, Ηλία Μαμαλάκη. Μου το έστειλε στο Μόντρεαλ, όπου το ξεκίνησα αλλά το ολοκλήρωσα και το ξαναδιάβασα δις στη Λευκάδα το περασμένο καλοκαίρι.

Ο Ηλίας Μαμαλάκης σε αυτό το τελευταίο πόνημα που είναι μαζί τρυφερό, γλυκό αλλά και περιπετειώδες, αυτοβιογραφείται ουσιαστικά κυρίως στον άξονα που συνδέει την ύπαρξή του με τις γεύσεις και τις μαγειρικές του κόσμου.

Ο Ηλίας Μαμαλάκης, πολυταξιδεμένος απο την πρώτη δουλειά του στις εμπορικές επιχειρήσεις, ανέπτυξε νωρίς το αισθητήριο της σύμμειξης των γεύσεων απο τους τόπους που γνώρισε και τις κουζίνες τους, τις οποίες γεύτηκε. Τα μπαχαρικά αποτελούν σημαντική υπόθεση στις κουζίνες αλλά και στην γευστική αισθητική του κορυφαίου μαγειριστή.

Στο πρώτο μέρος του βιβλίου ο Ηλίας Μαμαλάκης αναφέρεται σε αυτή την ιδιαίτερη αίσθηση της γεύσης, που όλοι την έχουμε αλλά λίγοι την αναλύουμε στο νου και στους νευρώνες μας. Απο πιτσιρικάς σκαρφάλωνε κι έκλεβε φαγάκια και γλυκά της γιαγιάς καταγράφοντας όμως μέσα στα τρίσβαθα του νου τα περιεχόμενα όσων δοκίμαζε.’Ετσι, λοιπόν, σε κάθε γευστική του ανακάλυψη, αποκαλύπτει τα συστατικά του φαγητού ή του γλυκού-ανάλογα-οδηγώντας τον αναγνώστη στα εσώτερα της μαγειρικής τέχνης.

Οι παιδικές και εφηβικές ιστορίες σε σχέση με το φαγητό και τη γεύση είναι πραγματικά αποκαλυπτικές για τον άνθρωπο, που όχι μόνο έφερε στο τραπέζι μας το ‘Μπουκιά και Συχώριο’ επί σειράν ετών, αλλά ανέπτυξε τη μαγειρική τέχνη των διαφόρων περιοχών της Ελλάδας αλλά και τόπων του κόσμου με εκείνη τη φιλολογική και ιστορική χροιά. Αυτή η ιδιαίτερη χροιά του ιστορικοκοινωνικού υπόβαθρου ανέδειξε τον Ηλία Μαμαλάκη σε ξεχωριστό σέφ της Ελλάδας.  

Όπως γράφει ο ίδιος στο οπισθόφυλλο του βιβλίου του:

«Με έναν μαγικό τρόπο όλα τα σημαντικά γεγονότα της ζωής είναι συνδυασμένα με κάποιο φαγάκι που αποτελεί και το σημείο αναφοράς της κάθε ανάμνησης. Έτσι λοιπόν αποφάσισα να τα καταγράψω και να τα μοιραστώ μαζί σας. Και μην νομίζετε ότι σας προσφέρω ένα βιβλίο με απομνημονεύματα της ζωής μου. Άλλωστε δεν έχω να διηγηθώ τίποτε συγκλονιστικές εμπειρίες. Ένας καθημερινός άνθρωπος είμαι κι εγώ. Έχω όμως φυλαγμένα στην άκρη μικρά στιγμιότυπα καθημερινής τρέλας που αφορούν το φαγητό και που έχουν πλάκα. Και που πιθανόν να σας βάλουν σε κάποιες δικές σας σκέψεις, ώστε να καταλήξετε στο προσωπικό σας γαστρονομικό προφίλ, ακόμη κι αν αυτό ενδεχομένως δεν ταιριάζει με τις εικόνες που προσπαθούν να επιβάλουν τα ΜΜΕ. Έφαγα και έφαγα στη ζωή μου. Ξόδεψα και ξόδεψα τόσαπολλά, που αν τα είχα αποταμιεύσει, θα είχα τώρα ένα ιδιόκτητο διαμέρισμα 200 τετραγωνικών σε χλιδάτη γειτονιά και ένα σικ συγκρότημα κατοικιών. Όμως, ακόμα στο νοίκι είμαι και – πιστέψτε με – δεν με πειράζει καθόλου».

Τα δέκα διηγήματά του που αποτελούν την επίγευση ενός υπέροχου βιβλίου γραμμένου απο ένα πληθωρικό μαγειριστή. Ιδιαίτερης έμπνευσης και σημασίας είναι η ιστορία του παππού Αντώνη που ερωτεύθηκε τη γιαγιά Διώνη στο ορφανοτροφείο και ξενητεύθηκαν για τη Βοζαμβίκη κάνοντας εκεί τρία παιδιά και ένα στην Ελλάδα μετά την επιστροφή τους. Σε αυτό ακριβώς το διήγημα αναδεικνύεται το αφηγηματικό ταλέντο του Ηλία Μαμαλάκη, που δεν δισταζει να χρησιμοποιήσει το διάλογο με την τριτοπρόσωπη αφήγηση προσθέτοντας την γιαγιαδένια ιστορία όσα γέννησε η πληθωρική φαντασία του. Οι σκηνές του παππού που κυνηγούσε και τον κυνηγούσαν οι ωραίες γυναίκες ώσπου να καταλήξει στη μία και μοναδική Διώνη, θυμίζουν ταινία ελληνικού κινηματογράφου και είναι πραγματικά ζωντανές σα να τις ζεις τώρα.

Η ιστορία της Μπουμπούς ήταν επίσης μια ζουμερή ερωτική περιπέτεια με αποκαλυτπικές λεπτομέρειες ερωτικών συνευρέσεων και γευστικών εκρήξεων.

Όλες μα όλες οι ιστορίες του Ηλία Μαμαλάκη είναι βρεγμένες με χυμούς ερωτικού πάθους αλλά και γεύσεων σε σημείο που να νιώθεις ότι ο έρωτας και το φαγητό είναι έννοιες αλληλένδετες.

Μέσα από το βιβλίο του Ηλία Μαμαλάκη «Οι ιστορίες ενός μαγειριστή» που έχει αυτόν τον έξυπνο τίτλο, ανακαλύπτει κανείς τον περιπετειώδη άνδρα αλλά και  τον άδάμαστο ερωτισμό του που δεν έχει αντικείμενο μόνο τη γυναίκα και το φαγητό, αλλά κάθε πτυχή της καθημερινότητάς του.

Δεν είναι τυχαία ο μεγαλύτερος σεφ της σύγχρονης Ελλάδας. Είναι αυτός που λατρεύει το φαγητό όσο την ίδια τη ζωή στις διάφορες πτυχές της. Αυτή ακριβώς την αχαλίνωτη και αχόρταγη φαντασία του δεμένη με μπαχάρια εξωτικών τόπων ανακαλύπτει κανείς στις σελίδες του τελευταίου του βιβλίου. Το ανάγνωσμα είναι απόλαυση σαν την κανέλα του ρυζόγαλου που κάθεται στον ουρανίσκο!