Οδός Μιχαήλ Σκένα

Αφιερωμένο εξαιρετικά στη συμμαθήτριά μου Νίνα Θερμού- Κολάκη, που έφυγε νωρίς απο τις γειτονιές της Λευκάδας

Της Ιουστίνης Φραγκούλη

Καθώς βρίσκομαι μακριά στην ησυχία της πόλης μου, αναπολώ τις μέρες της Λευκάδας. Οχι τις πρόσφατες μόνο μέρες των διακοπών, αλλά την παιδική ηλικία, που έρχεται σιμότερα με τα χρόνια αντί να ξεμακραίνει.

Είμαι τυχερή που μεγάλωσα, έπαιξα, έτρεξα, έπεσα και σηκώθηκα στο σοκάκι της Μιχαήλ Σκένα. Νιώθω προνομιούχα που τα παιδικά και τα εφηβικά χρόνια κύλησαν μέσα στην ευωχία της οικειότητας των γειτόνων.

Απο ανήλικα βγαίναμε στη γειτονιά χωρίς καμιά επιτήρηση, αφού τα μάτια των γειτόνων ήταν στραμμένα πάνω μας. Παίζαμε ανέμελα κι ανυποψίαστα, καθώς το κακό δεν υπήρχε ούτε σαν το παραμικρό ενδεχόμενο. Κανείς δεν φοβόταν κανένα και οι πόρτες έμεναν ανοιχτές για να γλιστρήσει η μια στο σπίτι της άλλης γειτόνισσας να συζητήσουν το μεγάλο θέμα: το μαγειριό της μέρας.

Κι όταν η μια έφτιαχνε ένα περίπλοκο φαγητό, παστίτσιο ας πούμε η λαχανόπιτα απο φρέσκα λαχανικά του βουνού, έστελνε ένα πιάτο για να δοκιμάσουν κι οι γείτονες. Ενα πιάτο απο το περίσσευμα της αγάπης, γιατί τα αγαθά ήταν μετρημένα.

Κι όταν υπήρχε γιορτή σε κάποιο σπίτι στολιζόταν όλη η γειτονιά. Η κάθε νοικοκυρά έπλενε την αυλή της και το κομμάτι του δρόμου που της αντιστοιχούσε κι έβγαζε τα λουλούδια με τις γλάστρες ν’ ανθίσει ο τόπος. Στο τέλος της μέρας τα πιάτα με τα περισσεύματα των γλυκών έφταναν απο σπίτι σε σπίτι να γλυκαθούνε όλοι κι ας περάσανε απο τις επισημότητες των σαλονιών οι κυρίες της γειτονιάς.

Τα χρόνια πέρασαν, εμείς μεγαλώσαμε αλλά η γειτονιά μας παρέμεινε η ίδια. Καλοδεχούσα, ζωντανή με όσες απο τις γειτόνισσες έχουν απομείνει κι άλλες που προστέθηκαν αργότερα, η Μιχαήλ Σκένα είναι ένας δρόμος γεμάτος πρασινάδα στην καρδιά της μεσοαστικής Λευκάδας. Είναι ένας δρόμος γεμάτος χαμόγελα και καλοδεξίματα και αγαπητικές κουβέντες.

Εκεί λοιπόν μεγάλωσε και ο Αλέξανδρος στο σπίτι των γονιών μου. Εκεί έκανε τα πρώτα του βήματα, εκεί έπαιξε με τα παιδιά, εκεί γνώρισε το κυνηγητό και την αγάπη της κλειστής γειτονιάς μας. Εκεί αντρώθηκε και γύρισε αργά τα βράδυα απο τα μπαράκια γνωρίζοντας πως οι πατημασιές του ηχούσαν γλυκά στο πλακόστρωτο.

Μα και οι δικές μας πατημασιές ηχούσαν πρόωρα γυναικείες στα χρόνια του σχολείου καθώς η Τούλα είχε φορέσει στις σαγιονάρες μας ψηλά ξύλινα τακούνια κι όλο πηγαινοερχόμαστε κάνοντας εκκωφαντικό θόρυβο, απειλώντας πως το μεγάλωμά μας θα ερχόταν γρήγορο και καταιγιστικό.Κι όμως ήρθε στην ώρα του χωρίς μεγάλες διακυμάνσεις, φυσιολογικά όπως σε κάθε γειτονιά.

Στη μνήμη τριγυρνούν τα πρόσωπα των γυναικών, καθώς οι άντρες δεν είχαν πολλά πάρε-δώσε με το σοκάκι. Μόνο περαστικοί, μακρινοί παρατηρητές της καθημερινότητας έμειναν. Κι έτσι καταγράφηκαν στα παιδικά ματάκια μου.

Θυμάμαι την τρομερή θειά Παρασκευή, που έφτιαχνε διασίδια και ύφαινε στο δωμάτιό της, τακ-τακ, τακ-τακ όλη της μέρα στον αργαλειό μέχρι να πιάσει το βαθύ σούρουπο.

Κι ύστερα τον άντρα της τον κυρ Τάσο με το μανάβικο, που ήταν απίστευτα ήσυχος κι ευγενικός. Το τεμπεραμέντο της μάννας του κληρονόμησε ο Βασίλης Κοψιδάς που κάνει χωρατά με όλα τα παιδιά και που πάντα με κορόιδευε γιατί πήγαινα γλυκό στη δασκάλα για το καλό ενδεικτικό. Και η γυναίκα του η κυρία Αίθρα είναι περίφημη για την κομψότητα και την καλλιτεχνία της. Θυμάμαι τα περίτεχνα κουμπιά και τις ζώνες απο ύφασμα κατα παραγγελία που έβγαιναν απο τα προκομμένα χέρια της.

Δεν θα παραλείψω την αρχοντική κυρα Μάχη, τη μαμά της Τούλας και του Κώστα, που εξακολουθεί να είναι γοητευτική και ήρεμη μέχρι σήμερα. Οσο για τον κυρ Αποστόλη, έμεινε πάντα ως ο μοναχογιός με τα εμπορικά καταστήματα κι ας στράφηκαν αλλού τα παιδιά του.

Δίπλα ακριβώς η μακαριστή Σταματούλα με τα δίδυμα , την Αλέκα και το Ζώη, που τα έσερνε σε εκείνο το πελώριο καρότσι για δύο, θέμα νιόφερτο στη γειτονιά. Ηταν γυναίκα του κυρ Γιώργου του Λεκατσά που μας τρόμαζε με την αυστηρότητά του.

Η κυρα Λαμπρινή και ο κυρ Ηλίας ήρθαν στη γειτονιά αργότερα, αλλά η παρουσία τους είναι μέχρι σήμερα δυναμική. Η κυρα Λαμπρινή με τα όμορφα ρούχα της περπατάει και τρίζει η γειτονιά. Και το μηχανάκι του κυρ Ηλία έσβηνε πριν μπεί μέσα στο σοκάκι και προκαλέσει θόρυβο.

Απέναντι, στο σπίτι όπου γεννήθηκα μένουν η Μαρία και ο κυρ Τάσος με τα παιδιά και τα εγγονάκια τους , που γεμίζουν φωνούλες και ζωή τη γειτονιά μας.

Και πλάι στο Λογοθετέικο που σήμερα κατοικείται απο την οικογένεια του Λάκη, κάποτε βασίλευε η μητέρα του, η αρχόντισσα η κυρα Λόπη με τον κυρ Βασιλάκη. Ηταν η αρχιτεκτόνισσα της γειτονιάς καθώς είχε πάντοτε σωστές συμβουλές να δίνει στις νεότερες. Κρεμούσε τις παστρικές μπουγάδες απέναντι στις λαμπερές μπουγάδες τη μητέρας μου.

Το δικό μας σπίτι σε απαλό βεραμάν χρώμα έζησε όμορφες μέρες, ώσπου ο θάνατος χτύπησε την πόρτα μας. Κι έγινε πένθος η χαρά και λύπη η αισιοδοξία.

Πλάι μας το Σιδερέικο με την παιδική φίλη της μάννας μου την κυρά Ζωή, κοκέτα με μαλλί κομμωτηρίου, να μας κανακεύει όλα τα παιδιά σαν τα δικά της. Κι ο κυρ Πάνος, σιωπηλός να περνάει χαμένος πάντοτε μέσα στις σκέψεις του. Σήμερα εκεί ακούγεται ο αισιόδοξος λόγος της δέυτερης γυναίκας του, της Σταυρούλας που έχει ενσωματωθεί στη γειτονιά μας.

Απέναντι είναι η Τασούλα και ο Κώστας, νεότερης γενιάς που όμως έχουν ενήλικες κόρες, απόφοιτες του πανεπιστημίου . Φέτος η μία βγήκε νύφη απο τη γειτονιά μας και αναθάρρησε πάλι το στενό.

Και αντικρυστά το σπίτι της θεια-Αγγέλως, μιας μοναχικής ύπαρξης που χαιρετάει όλους μας «για μια στάλα κουβέντα, παιδί μου» . Η θειά Αγγέλω ήταν η αγαπημένη της αδελφής μου, που την συζητούσε ακούραστα με τις ώρες.

Στο τέλος του στενού η Αλεξάνδρα, η νεότερη ένοικος της γειτονιάς , που ήρθε απο την Αλβανία με την οικογένειά της για μια καλύτερη ζωή. Δεν ξέρω αν βρήκε αυτά που ονειρεύτηκε , πάντως η γειτονιά την καλοδέχτηκε και την αγκάλιασε για την καλή της την καρδιά, τη γενναιότητα και την εργατικότητά της.

Υπάρχουν κι άλλοι που πέρασαν απο το σοκάκι της Μιχαήλ Σκένα αλλά δεν τους ανέφερα για οικονομία . Ομως για μένα αυτή η ύπαρξη της πατρικής εστίας περιβαλλόμενη απο την οικειότητα της γειτονιάς, είναι η πεμπτουσία της προσωπικής μου ιστορίας. Καθώς ανακινώ τις μνήμες προβάλλει ως πλαίσιο ζωής η αέναη οδός : πού κατοικείτε; Μιχαήλ Σκένα!



Οδός Μιχαήλ Σκένα στην καρδιά της Λευκάδας. Ολα τα φυτά στο δρόμο ακόμη και η αροκάρια της Σταυρούλας

Οδός Μιχαήλ Σκένα, αριθμός 6, το πατρικό μου σπίτι

Οπως ΄βλέπετε ο δρόμος μας είναι στολισμένος με γλάστρες

Και η μπουκαμβίλια της κυρα Λαμπρινής

Μαρία, Αλεξάνδρα , κυρα Λαμπρινή. Οι πυλώνες της γειτονιάς

Οι δυό κυρίες με πρωινό ένδυμα

Το σπίτι της αγαπημένης κυρα Λόπης, όπου πέρασα πολλές και όμορφες ώρες με τη Μαρία της να μου φτιάχνει στολές αποκριάτικες, να με ντύνει και να με στολίζει

Απλωμένη μπουγάδα στο μπαλκόνι