Το μπλόγκ που αγάπησα

Της Ιουστίνης Φραγκούλη

Η μαμά μου με ρώτησε απο τηλεφώνου : Τί είναι παιδί μου το μπλόγκ; Μόλις είχε εμπεδώσει τα περί ίντερνετ, περιηγούμενη στις ιστοσελίδες των βιβλίων μου όταν βρίσκομαι στην Ελλάδα. Εκείνη κι ο πατέρας μου θεωρούν πως το μαγικό διαδίκτυο σε οδηγεί στη σφαίρα της γνώσης μέσα απο το φαινόμενο της παγκοσμιοποίησης.

Ετσι τώρα κλήθηκα να εξηγήσω στους γονείς μου τα περί μπλόγκ και μπλογκόσφαιρας: πως δηλαδή οι διάφορες εταιρείες του ίντερνετ έχουν εφεύρει ένα καινούριο τρόπο για πελατεία στο διαδίκτυο και κατακόρυφη αύξηση των εσόδων τους. Δίνουν την ευκαιρία στους απλούς χρήστες των κομπιούτερς (αυτούς χωρίς ιδιαίτερες τεχνικές γνώσεις) να ανοίξουν μια σελίδα , όπου μπορούν να καταθέτουν ακριτί απο ημερολόγια μέχρις απόψεις επί παντός θέματος της επικαιρότητας.

Κάπως έτσι άρχισε να παίρνει σάρκα και οστά το όνειρο κάθε φιλόφοξου χρήστη του ίντερνετ , που αναζητούσε να προχωρήσει πέρα απο το διάλογο των διαδικτυακών διαδρόμων σε μια επώνυμη ή ανώνυμη κατάθεση της αισθητικής του. Τα μπλόγκς άρχισαν στις ΗΠΑ εδώ και 8 χρόνια περίπου και σήμερα κάποια απο αυτά διεκδικούν περισσότερη δημοσιότητα και συχνότητα επισκεπτών απο ό,τι οι επίσημοι ιστότοποι των εφημερίδων και των μέσων ενημέρωσης. Μάλιστα , ορισμένα αθλητικά μπλόγκς έχουν καταγράψει πρωτιές στις ειδήσεις κάνοντας το γύρο του κόσμου.

Πρόσφατα η μόδα των μπλόγκς έχει συνεπάρει και τους Ελληνες χρήστες του διαδικτύου. Απο φωτογραφίες, αρθρογραφήματα, βιβλιοφιλικά ημερολόγια, μουσικόφιλα κείμενα, τεχνοκρατικές εξελίξεις, μέχρι ποδοσφαιροφιλή σχόλια τα μπλόγκς έχουν κατακτήσει την καθημερινότητά μας. (Ανάμεσα στους μπλόγκερς τελευταία κατατάσσομαι κι εγώ με τη βοήθεια τρίτων!)

Πάντως, τούτη η καταιγιστική μόδα της παραγωγής λόγου και τέχνης στο ίντερνετ με ένα απλό κωδικό και δύο κλίκς, πάσχει από ένα εγγενές πρόβλημα: τη δυνατότητα της απόλυτης ανωνυμίας . Ετσι, οι μπλόγκερς χρησιμοποιώντας ψευδώνυμα στη συντριπτική τους πλειοψηφία καταθέτουν τις αιρετικές κυρίως απόψεις τους στα ιστολόγιά τους (έτσι αποκαλούνται τα μπλόγκς στην ελληνική) και προσπαθούν να παρασύρουν στην κουβέντα τους άλλους ιστολόγους, επίσης ανώνυμους ή ψευδεπώνυμους.

Πολλές φορές η θέση, η αντίθεση, η αντιπαράθεση για διάφορα θέματα γίνονται λειτουργίες διασκεδαστικές για τον αναγνώστη του ιστολογίου-μπλόγκ, καθώς η απόλυτη απελευθέρωση πίσω απο το φερετζέ οδηγεί σε εκρήξεις και ανομολόγητα μυστικά. Αλλοτε πάλι η παρέμβαση και κριτική της ανωνυμίας καταντάει υβριστική και ρυπαρογόνα.

Θέλουμε να ζήσουμε σε ένα απολύτως ανεξέλεγτο ιντερνετικό περιβάλλον; Η επιδιώκουμε να υπάρξουν ασφαλιστικές δικλείδες για τον περιορισμό των ανώνυμων ύβρεων σε άτομα και θέματα ευαίσθητης σημασίας;

Και είναι αλήθεια πως εμείς οι δημοσιογράφοι του έντυπου λόγου νιώθουμε ένα φόβο για τα «ημερολόγια νευρώσεων» , όπως ατυχώς αποκάλεσε τα ιστολόγια η αγαπητή μου Αμάντα Μιχαλοπούλου; (Τη θυμούμαι στις 24 Ωρες, μικρόσωμη, κινητική και πάντα με τα μεταφρασμένα κείμενα στην ώρα τους!)

Νομίζω πως τα ιστολόγια είναι μιά μόδα της εποχής που θα παρέλθει όταν το ίντερνετ εφεύρει κάποια άλλη ευκολότερη τεχνική έκφρασης της μάζας. Πάντως, θεωρώ πως τα μπλόγκς – με τα όποια προβλήματά τους- αποτελούν μια θετική έκβαση της τεχνολογίας για τη νέα γενιά, καθώς απεξαρτούν τη νεολαία απο την ευκολία της τηλεόρασης, τα ηλεκτρονικά παιχνίδια και γενικά τις καθιστικές και αναίμακτες λειτουργίες της νέας τεχνολογικής εποχής.

Τουλάχιστον στα ιστολόγια οι νέοι ασκούν τη γραφή και αναπτύσσουν καποιο είδος αισθητικής, καταβάλλουν κόπο για να ακουστεί ο λόγος τους σε ένα ανεκτό επίπεδο, καταθέτουν απόψεις με επιχειρήματα. Είναι κι αυτή μια ελπίδα στην άνομβρη εποχή της αγραμματοσύνης και της έλλειψης προσωπικού πολιτισμού.

Παράλληλα τα ιστολόγια αναπτύσσουν νέες εικαστικές νοοτροπίες και αναφέρονται στο πολιτιστικό γίγνεσθαι με ένα πιό ανεξάρτητο τρόπο απο εκείνο της αγοράς. Προσφέρουν μια εναλλακτικότητα- όχι πάντα!- και μια αμεσότητα που προσωπικά μού ταιριάζει.

Και τέλος δεν φοβούμαι ότι οι μοναχικοί καουμπόιδες των μπλόγκς θα υποκαταστήσουν την επώνυμη δημοσιογραφία ούτε πειράζομαι απο τη δημοτικότητά τους.

Πιστεύω στην απόλυτη ανεξαρτησία του ιστολογείν με μόνο περιορισμό την ηθική του καθένα. Αν δεν υπάρχει, έχουμε αποτύχει συνολικά!