Η Επιστροφή του Δημήτρη Βερύκιου στη σκηνή της Λευκάδας

Συνέντευξη στην Ιουστίνη Φραγκούλη-Αργύρη

Ο Λευκαδίτης ηθοποιός Δημήτρης Βερύκιος κλείνοντας 4 χρόνια Πανελλαδικής επιτυχίας, επιστρέφει στην Λευκάδα, απ’ όπου ξεκίνησε, με την παράσταση – σταθμό, που συγκινεί κι ενθουσιάζει κοινό και κριτικούς, μεταφέροντας στη σκηνή με απόλυτο σεβασμό και κλασσική ακρίβεια τη σκέψη του »ανατόμου της ψυχής» Φ. Ντοστογιέφσκι.
  

 Ο μονόλογος «ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΕΝΟΣ ΓΕΛΟΙΟΥ» που έχει χαρακτηριστεί ως «το πιο φωτεινό κι αισιόδοξο έργο» του μεγάλου Ρώσου συγγραφέα, ενσαρκώνει τη φιλοσοφία του, ενώ δεν είναι υπερβολικό να πούμε πως αποτελεί ανατομία της ανθρώπινης ψυχής και συνοπτική ιστορία της κοινωνίας μας… Το άφησε ως μια επιστολή – παρακαταθήκη στην ανθρωπότητα στη δύση της ζωής του, το 1877, τέσσερα μόλις χρόνια φύγει από αυτή τη ζωή.

-Το ‘Ονειρο Ενός Γελοίου είναι ένας μονόλογος του Ντοστογιέφσκι. Γιατί  επιλέξατε αυτό το έργο να  περιοδεύσετε ανά τη χώρα εδώ και μερικά χρόνια τώρα;

Απ’ όταν πρωτοδιάβασα αυτό το διήγημα, ένιωσα πως απαντάει σε όλα τα ερωτήματα μου γύρω από τη ζωή… δίνοντας ταυτόχρονα προοπτική! Ήταν σαν ένα εκτυφλωτικό φως να πλημύρισε την ύπαρξη μου! Αυτό, σε συνδυασμό με την αίσθηση πως ο «γελοίος» του έργου μιλάει εξ ονόματος όλων μας, πονώντας για μας και αγαπώντας μας βαθιά με οδήγησαν αργότερα να το παρουσιάσω ως θεατρική πράξη! Ένιωθα πως με εκφράζει απόλυτα και συνάμα πως αφορά όλον τον κόσμο… πράγμα που επαληθεύεται κάθε φορά που παίζω, μπροστά σε οποιοδήποτε κοινό, οπουδήποτε!

- Ποιά στοιχεία αυτού του ήρωα που ενσαρκώνετε σας έχουν εμπνεύσει;

Η  αυτογνωσία της ίδιας της γελοιότητας του. Είναι αυτή που άφηνε  μια χαραμάδα ανοιχτή στην θλιμμένη του ύπαρξη έτσι που, την ύστατη στιγμή που είναι έτοιμος ν’ αυτοκτονήσει, να μπορέσει να μπει το Φως το αληθινό στην καρδιά του… Χρειάζεται πολύ θάρρος ή μια φλογισμένη ψυχή για να παραμένουμε, έστω και κατ’ ελάχιστο, ανοιχτοί στην πιθανότητα της λύτρωσης… Κι αυτός τα είχε και τα δύο…  Αυτό, μαζί με την συντριβή που τον οδήγησαν στην αποκαλυπτική αλήθεια, είναι τα στοιχεία του που με ενέπνευσαν και τον αγάπησα!

-Τι θα πει Γελοίος;  Υπάρχουν γελοίοι άνθρωποι;

Έχω την πεποίθηση ότι η ανθρωπότητα στο σύνολο της πάσχει στον πυρήνα της ύπαρξης της, σαν κάποιο μικρόβιο να την μόλυνε κάποτε… με τρόπο μάλιστα, που μας αρέσει αυτή η παθολογία μας,  αρνούμενοι ουσιαστικά να αναγνωρίσουμε την ύψιστη αξία της ζωής που είναι η ίδια η ζωή! Θεωρούμε το Εγώ μας κέντρο του κόσμου, σπαταλάμε τη ζωή μας σε ανούσιες απολαύσεις, δεν σεβόμαστε το περιβάλλον που μας γέννησε, νοιαζόμαστε για πράγματα που δεν χρειαζόμαστε πραγματικά… κι όλα τούτα στοιχειοθετούν την γελοιότητα μας… μια γελοιότητα που στην κορύφωση της συναντάει την τραγωδία και γεννάει το Κακό!

- Ποιά είναι η διαφορά ανάμεσα στα έργα του Ντοστογιέφσκι τον Ηλίθιο και το Όνειρο ενός Γελοίου;

Κάθε συγγραφέας και κάθε δημιουργός καταθέτει στα έργα του την αλήθεια και την ψυχή του, έτσι που μοιάζει σαν να γραφεί ή να δημιουργεί τελικά ένα μόνο έργο, αφού βρίσκονται μέσα σε αυτά τα ίδια ερωτήματα και οι προσωπικές καταθέσεις του. Σ’ έναν μάλιστα μεγάλο συγγραφέα-διανοητή όπως ο Ντοστογιέφσκι είναι δύσκολο να διακρίνεις διαφορές από έργο σε έργο, όσο κι αν η μυθοπλασία διαφοροποιείται. Παρ’ όλα αυτά νομίζω πως στο Όνειρο ενός γελοίου, ο «ανατόμος της ψυχής» όπως αποκλήθηκε ο Ντοστογιέφσκι, δεν φανερώνεται τόσο η σύγκρουση του Καλού με το Κακό, όσο η ανεπάρκεια του ανθρώπου να βιώσει την ίδια τη ζωή εξαιτίας της έλλειψης εκείνης της ζωοποιού ιδιότητας που λέγεται Αγάπη… Δεν είναι τυχαίο που ο ίδιος έχει επι ότι αφήνει το διήγημα τούτο ως μια επιστολή παρακαταθήκη στην Ανθρωπότητα…

-Τι σας συνδέει με τη Λευκάδα;

Η Λευκάδα είναι για εμένα η φλέβα που δίνει αίμα στην καρδιά μου και μου δίνει ζωή σαν μια αστείρευτη πηγή!

- Πώς νιώθετε που θα παίξετε μπροστά στο μπρανελίτικο κοινό, ένα κοινό δύσκολο και απαιτητικό;

Αυτή η ερώτηση θα ταίριαζε καλύτερα πριν 4 χρόνια, όταν ξεκίνησα το όνειρο μου από το ανοιχτό θέατρο της Λευκάδας… Ήταν απερίγραπτο το άγχος μου τότε, όχι μόνο για το δύσκολο του εγχειρήματος μου αλλά γιατί πραγματικά οι Λευκαδίτες είναι δύσκολο κοινό έχοντας γνώση και κουλτούρα θεατρική! Τώρα επιστρέφοντας στ κηποθέατρο «Άγγελος Σικελιανός» δεν έχω τόσο άγχος, όσο μια βαθιά έγνοια να κάνω την καλύτερη παράσταση μου απ’ όσες έχω κάνει μέχρι σήμερα στα τόσα μέρη που έχω πάει… κι αυτό όχι για να με δοξάσουν αλλά σαν μια ανταπόδοση σ’ ό,τι σημαίνει η Λευκάδα για εμένα… Οι Λευκαδίτες αξίζουν το καλύτερο κι εγώ θα κάνω ό,τι περνάει από το χέρι μου γι’ αυτό! 

-Τι σας κάνει ακόμη να ονειρεύεστε ως ηθοποιός της θεατρικής σκηνής;

Στη σκηνή εκφράζομαι απόλυτα… η υποκριτική με κάνει να ζω πράγματα και καταστάσεις που δεν θα μπορούσα να ζήσω αλλιώς… το θέατρο μου δίνει την δυνατότητα να κάνω ομορφότερο το ταξίδι της ζωής… αλλά πάνω απ’ όλα με κάνει καλύτερο άνθρωπο!

- Ποιό ρόλο έχετε στην λίστα σας που δεν τον έχετε ακόμη ενσαρκώσει;

Υπάρχουν αρκετοί ρόλοι-ήρωες από το κλασσικό – κυρίως – θέατρο και την κλασσική λογοτεχνία που επιθυμώ να παίξω… όμως αφήνω την ζωή να οδηγήσει τα βήματα μου! Άλλωστε προτιμώ να με επιλέγει ο ρόλος παρά εγώ εκείνον…

-Ποιά είναι η απώτατη στιγμή ενός ηθοποιού;

Δεν μπορώ να ορίσω την απώτατη στιγμή για ένα ηθοποιό αφού δεν πιστεύω κι ούτε ακολουθώ καριερίστικες πρακτικές. Σίγουρα πάντως, οι στιγμές που μέσω του έργου μας συνδράμουμε στην επίδεση των πληγών των γύρω μας και της καλυτέρευσης της ζωής τους με το να γινόμαστε καλύτεροι άνθρωποι, είναι ο σκοπός ενός καλλιτέχνη! Ναι, πιστεύω σ’ αυτό που έλεγε ο μεγάλος δάσκαλος του θεάτρου ο Stanislavski, ότι δηλαδή ο μόνος λόγος που κάνουμε θέατρο είναι να γινόμαστε καλύτεροι άνθρωποι… κανείς άλλος!

-Πώς ένας Γελοίος, πρωταγωνιστής του αυτοσαρκασμού θα επιβληθεί στο θεατή σας;

Είναι εντυπωσιακό πόσο επίκαιρο είναι το έργο και πόσο ο καθένας από τους θεατές νιώθει πως μοιάζει του Γελοίου… Θα ήταν βέβαια ενοχλητικό να βλέπει την γελοιότητα του στην συμπεριφορά του ήρωα-γελοίου αλλά γι’ αυτό φρόντισε ο Ντοστογιέφσκι αφού τούτος ο αντι-ήρωας δεν μας αποκαλύπτει από καθέδρας την αλήθεια του, αλλά συμπονώντας κι αγαπώντας μας… όλους… Αυτό μαζί με την επιλογή της λιτής και άμεσης σκηνικής παρουσίασης του, όπως αρμόζει στις μεγάλες αλήθειες, καθηλώνουν τον θεατή από την πρώτη στιγμή!

-Πώς επιβιώνει ένας ηθοποιός στην Ελλάδα της οικονομικής και πολιτιστικής κρίσης;

Η κατάσταση στη χώρα μας είναι εξαιρετικά δύσκολη για έναν ηθοποιό αφού προέχουν οι ανάγκες επιβίωσης του κόσμου κι ύστερα έρχεται η ψυχαγωγία. Όμως η κρίση αποκαλύπτει και δυνάμεις που μέχρι χθες δεν τις ξέραμε. Είναι λοιπόν, και μια ευκαιρία να ανασυνταχθούμε και να ενεργοποιήσουμε τις ποιότητες μας. Είναι δύσκολο, κυρίως για έναν ηθοποιό αλλά είναι μονόδρομος, αν φυσικά αγαπάει την τέχνη του και δεν την κάνει μόνο για χρήματα, φήμη ή από ναρκισσιστική διάθεση…

- Ποιά είναι τα επόμενα σχέδιά σας;      

Θα συνεχίσω κάνοντας επιλογές καρδιάς και ευθύνης τόσο στις θεατρικές μου όσο και στις μουσικο-ποιητικές μου παραστάσεις. Δεν κάνω σχέδια, εμπιστεύομαι τη ζωή όντας έντιμος κι ανοιχτός απέναντι της κι ευγνωμονώ το θεό του θεάτρου για όσα μου έχει προσφέρει!!!